30.11.2017, 08:00
8601
Kadınlarda Kalp Damar Hastalığı
MedAmerikan Tıp Merkezi-Amerikan Hastanesi’nden İç Hastalıkları ve Kardiyoloji Uzmanı Dr. Füsun Değirmencioğlu ile kadınlarda kalp damar hastalığı üzerine konuştuk.
Kalp damar hastalığı nedir?
Kalp damar hastalığı, kalbi besleyen damarların kısmen ya da tam olarak tıkanmasıdır. Kadınların, özellikle 60 yaş üstünde ve menapoz sonrasında en ölümcül hastalığıdır. Kalp şikayetleri erkeklerde genellikle göğüs ağrısı şeklinde iken kadınlarda nefes darlığı, halsizlik, kol ve sırt ağrısı şeklinde olabildiğinden, hastaneye kalp şikayetiyle başvuru kadınlarda daha azdır. Acile başvurmakta kadınların geç kalması nedeniyle kalp krizinden ölüm, erkeklerden daha fazladır. Oysa şikayetlerin başlamasından sonra ilk 4 saatte başvuru, hayat kurtarıcı girişimlerin yapılabilmesine imkan sağlar.
Kadınlarda 50 yaştan veya menapozdan sonra kan yağlarından LDL kolesterol yükselmeye, HDL kolesterol düşmeye ve Trigliseridler artmaya başlar. Şişmanlık ise kadınların 1/3’ünde mevcuttur; bel çevresi 88 cm üzerinde ise risk artmaktadır. Östrojen eksikliği, siklus bozuklukları, yumurtalıkların çoklu kistik hastalığı, şeker hastalığı veya insülin direnci damarların hastalanmasını çabuklaştırır.
Kalp krizi, inme ve damar tıkanıklıkları, doğum kontrol hapları kullanımı ve sigara içimiyle daha da artmaktadır. Sigara içen kadınlarda, içmeyenlere oranla hastalık 2-6 kat daha fazladır. Egzersiz alışkanlığı olmayan ve efor kapasitesi düşük olan kadınlarda da hastalanma oranı yüksektir.
Hastalığa yakalanma riski nasıl ölçülüyor? Bu riskin azaltılması için neler yapılmalıdır?
Hastalığa yakalanma riskini saptamada risk skorlama sistemleri kullanılmaktadır. Riskli kişiler için tanı açısından EKG, efor testi, stres eko, sintigrafi ve anjiografi yapılabilir. Kadınlarda stres eko, duyarlılık ve özgüllük açısından tercih edilmektedir.
Hipertansiyon, obezite, kolesterol yüksekliği ve diabet tedavisinin, kalp hastalığı riskini kadınlarda anlamlı olarak azalttığı dikkate alınmalı ve etkin tedavileri ihmal edilmemelidir. Aspirin, skorlama ile saptanan hastalık riskine ve yaşa göre, koruyucu olarak verilmelidir. Menapozda hormon tedavisinin kalp damar hastalığı ve inmeyi önlemede anlamlı yarar sağladığı gösterilememiştir.
Kalp damar hastalığı nedir?
Kalp damar hastalığı, kalbi besleyen damarların kısmen ya da tam olarak tıkanmasıdır. Kadınların, özellikle 60 yaş üstünde ve menapoz sonrasında en ölümcül hastalığıdır. Kalp şikayetleri erkeklerde genellikle göğüs ağrısı şeklinde iken kadınlarda nefes darlığı, halsizlik, kol ve sırt ağrısı şeklinde olabildiğinden, hastaneye kalp şikayetiyle başvuru kadınlarda daha azdır. Acile başvurmakta kadınların geç kalması nedeniyle kalp krizinden ölüm, erkeklerden daha fazladır. Oysa şikayetlerin başlamasından sonra ilk 4 saatte başvuru, hayat kurtarıcı girişimlerin yapılabilmesine imkan sağlar.
Kadınlarda 50 yaştan veya menapozdan sonra kan yağlarından LDL kolesterol yükselmeye, HDL kolesterol düşmeye ve Trigliseridler artmaya başlar. Şişmanlık ise kadınların 1/3’ünde mevcuttur; bel çevresi 88 cm üzerinde ise risk artmaktadır. Östrojen eksikliği, siklus bozuklukları, yumurtalıkların çoklu kistik hastalığı, şeker hastalığı veya insülin direnci damarların hastalanmasını çabuklaştırır.
Kalp krizi, inme ve damar tıkanıklıkları, doğum kontrol hapları kullanımı ve sigara içimiyle daha da artmaktadır. Sigara içen kadınlarda, içmeyenlere oranla hastalık 2-6 kat daha fazladır. Egzersiz alışkanlığı olmayan ve efor kapasitesi düşük olan kadınlarda da hastalanma oranı yüksektir.
Hastalığa yakalanma riski nasıl ölçülüyor? Bu riskin azaltılması için neler yapılmalıdır?
Hastalığa yakalanma riskini saptamada risk skorlama sistemleri kullanılmaktadır. Riskli kişiler için tanı açısından EKG, efor testi, stres eko, sintigrafi ve anjiografi yapılabilir. Kadınlarda stres eko, duyarlılık ve özgüllük açısından tercih edilmektedir.
Hipertansiyon, obezite, kolesterol yüksekliği ve diabet tedavisinin, kalp hastalığı riskini kadınlarda anlamlı olarak azalttığı dikkate alınmalı ve etkin tedavileri ihmal edilmemelidir. Aspirin, skorlama ile saptanan hastalık riskine ve yaşa göre, koruyucu olarak verilmelidir. Menapozda hormon tedavisinin kalp damar hastalığı ve inmeyi önlemede anlamlı yarar sağladığı gösterilememiştir.
