KobiEfor Sanayi Ekonomi Dergisi

Kocaeli Valisi Hasan Basri Güzeloğlu

AYIN KONUĞU

Marmara’nın 2. sanayi başkenti: KOCAELİ Dünyayı hedefliyor.

Kümelenmiş sanayisi, üniversiteleri, teknoloji merkezleri, teknoparkları ve Bilişim Vadisi ile bilgiyi üretip sanayisinde ürüne dönüştüren, güçlü ulaşım bağlantıları ile bölgesel bir aktarma, lojistik merkezi fonksiyonunu yüklenmiş Kocaeli, Türkiye’nin dünyaya açılan kapısı konumunu güçlendirerek 2023’te marka bir kent olmayı hedefliyor. Kocaeli, İstanbul’a yakınlığı, doğal limanı (İzmit Körfezi), orman varlığı, kara, deniz ve demiryolu ulaşımında sağladığı avantajlar nedeniyle tarih boyunca önemli bir cazibe merkezi oldu. Bu nedenle olmalı ki Kocaeli Valiliği’nin web sayfasında; Sanayi Kenti Kocaeli, Ticaret Kenti Kocaeli, Lojistik Kenti Kocaeli, Bilişim Merkezi Kocaeli, Turizm Kenti Kocaeli ve Tarım Kenti Kocaeli ifadeleriyle şehrin gelişimi ve potansiyel gelişim noktalarına dikkat çekiliyor.
Potansiyel yüksek. Aynı zamanda bir de gerçeklik var… Rakamlarla irdelersek; Kocaeli’de 12’si faal olmak üzere toplam 13 Organize Sanayi Bölgesi, 4 teknoloji geliştirme merkezi ve teknopark, 2 serbest bölge ve 2 üniversite bulunuyor. Türkiye imalat sanayi tüketim mallarının yüzde 2.82’sini, ara mallarının yüzde 22.3’ünü ve yatırım mallarının yüzde 10.23’ünü Kocaeli üretiyor. İmalat sanayi açısından ülke içindeki payı yüzde 13, dış ticaretteki payı ise yüzde 15. Türkiye ihracatının yaklaşık yüzde 11’i Kocaeli’den gerçekleşiyor. Kocaeli, Türkiye’nin ilk 500 büyük sanayi kuruluşunun 94’üne evsahipliği yapıyor. Türkiye’deki toplam kimya sanayi üretiminin yüzde 27’sini, otomotiv ana sanayi üretiminin yaklaşık yüzde 40’ını Kocaeli üretiyor. 2014 yılı TÜİK kayıtlarına göre Kocaeli’de kayıtlı işletme sayısı 72 bin 796, yine SGK kayıtlarına göre şehirde 559 bin 361 kayıtlı istihdam bulunuyor.
Kocaeli Valisi Hasan Basri Güzeloğlu, şehre ilişkin, “Kocaeli ilinin bu özellikleri dikkate alındığında Türkiye sanayisinin kalbi olarak niteleyebiliriz” ifadesini kullanıyor. Güzeloğlu, şehrin potansiyeline ilişkin şu hatırlatmayı yapıyor: “2023 vizyonunda Kocaeli; kümelenmiş sanayisi ile ülkenin stratejik ürünlerini üreten; ürettiği ürünlere katmadeğer koyarak yüksek kazanca dönüştüren; üniversiteleri, teknoloji merkezleri, teknoparkları ve Bilişim Vadisi ile bilgiyi üretip sanayisinde ürüne dönüştüren; teknolojiyi kullanan ve yeniliğe açık bir topluma sahip; KOBİ’leri ve firmaları ile ülkeye yön veren; güçlü ulaşım bağlantıları ile bölgesel bir aktarma, lojistik merkezi fonksiyonunu yüklenmiş; Türkiye’nin dünyaya açılan kapısı konumunu güçlendirmiş ve turizmde sahip olduğu değerlerle marka bir kent olacaktır.”
Şehrin vizyonu doğrultusunda hayata geçireceği projeler de bu noktada dikkat çekiyor. Güzeloğlu, yürütülen projeleri şöyle detaylandırıyor: “Kuzey Marmara Otoyolu, Körfez Geçiş Köprüsü, Köseköy Lojistik Merkezi, Ankara-İstanbul YHT, Güney Marmara Otoyolu, Marmaray Gebze Bağlantısı ve Bilişim Vadisi gibi çalışmaları ve inşaatları devam eden ulusal çaptaki projelerin tamamlanması Kocaeli’nin çehresini ciddi ölçüde değiştirecektir. Ayrıca Doğu Marmara Kalkınma Ajansımız tarafından, ülkemizin ulusal strateji ve planlarıyla uyumlu bir şekilde bölgesel bazda hazırlanan 2014-2023 Bölge Planı’nda yeralan yaşanabilir bölge hedefleri çerçevesinde ilimizin yaşam kalitesinin artırılmasıyla ilgili politikalar belirlenmiş olup, Kocaeli’nin bu hedeflere ulaşması için çalışmalar tüm hızıyla devam etmektedir.”
Kocaeli’de ulusal çaplı projeler
İlde sanayileşme, ticarileşme ve kalkınma temelli yürütülen projelerin büyük ağırlığı ulusal çaplı. Vali Güzeloğlu, kalkınmanın temelinin altyapı olduğunu gözönünde bulundurarak şu değerlendirmeyi yapıyor: “Ulaşım bu altyapıların en önemlisi olarak karşımıza çıkmaktadır. İstanbul-Bursa-İzmir Otoyol Projesi kapsamında yapımına devam edilen İzmit Körfez Geçiş Köprüsü’nün 2016 yılında hizmete girmesi beklenmektedir. Hizmete girmiş İstanbul-Ankara Yüksek Hızlı Tren Projesi, Köseköy Lojistik Merkezi Projesi ve Derince Limanı’nın özelleştirilmesi Kocaeli’nin lojistik merkezi olma konumunu daha da güçlendirecektir. Yine ülkemizin en önemli projelerinden birisi olan ve İstanbul’un doğu yönünde trafik yoğunluğu azaltarak, Anadolu’ya bağlantısını oldukça güçlendirecek, ilimizde Gebze- Akmeşe hattından Sakarya Akyazı’ya bağlanacak Kuzey Marmara Otoyol Projesi çalışmaları devam etmektedir. Ayrıca İzmit Körfezi 35 adet limanıyla Türkiye’nin en büyük liman bölgesi özelliğini taşımaktadır. Türkiye liman trafiğinin 1/4’ü İzmit Körfezi’nde gerçekleşmektedir. Belde A.Ş. ve Dubai Port gibi dev yatırımlar ile birlikte konteyner kapasitesi 2020 yılına kadar yaklaşık iki katına çıkacaktır.
Uluslararası anlamda vizyon proje olarak kentimizde kurulan Bilişim Vadisi 2016 yılı içerisinde hayat bulacaktır. Bilişim Vadisi, toplamda 3 milyon metrekare üzerine kurulan, 100 bin Ar-Ge personelinin istihdam edileceği ve 5 etapta tamamlanacak bir bilişim kampüsüdür. Bu proje ile dünyaya yazılım üreten bir merkezin ilimizde olması Kocaeli’nin ülke katmadeğerine sağladığı değeri daha da artıracaktır.” Kocaeli’de ayrıca yerli otomobil konusunda çalışmaların yürütüldüğünü aktaran Vali Güzeloğlu, otomobilin prototip çalışmalarının TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi’nde tamamlandığını ve Ar-Ge çalışmalarının devam ettiğini kaydediyor.
Yatırımcının cazibe merkezi
Vali Hasan Basri Güzeloğlu, 2009’dan günümüze Ekonomi Bakanlığı’nın yayınladığı verileri incelediğimizde ülke genelinde yaklaşık 413 milyar TL bir yatırım gerçekleştiğini ve Kocaeli’nin tek başına yaklaşık 23 milyar TL yatırımı çektiğini, yatırımlar aracılığıyla yaklaşık 35 bin kişinin istihdam edildiğini paylaşıyor. Güzeloğlu, bundan sonra katmadeğeri yüksek orta-üst teknoloji grubundaki sektörleri hedeflediklerini, özellikle otomotiv ana ve yan sanayi, kimya, enerji ve lojistik sektörlerini bu yatırımların başında yeraldığını belirterek, “Rakam vermek gerekirse Ekonomi Bakanlığı’ndan alınan yatırım 2009 yılından itibaren alınan teşvik belgelerine göre kimya sektöründe yaklaşık 6.4 milyar TL, otomotiv ana ve yan sanayinde 4.7 milyar TL, enerji alanında 1.5 milyar TL ve lojistik alanında yaklaşık 1 milyar TL yatırım Kocaeli’de gerçekleşmiştir” diye konuşuyor.
Güzeloğlu, Kocaeli’de kümelenme çalışmalarına örnek nitelikte yapılaşmalar olduğunu belirterek, “Bölgemizde otomotiv, kimya, ana metal sanayi, lojistik, makine imalat sektörlerinin Kocaeli açısından potansiyel kümelenme alanları olduğu tespit edilmiş olup ilimizde özellikle bu alanlarda akıllı ihtisaslaşma sağlanarak sektörlerimizde faaliyet gösteren firmaların uluslararası alanda daha rekabetçi olabilmeleri için çalışmalar devam etmektedir” diyor.
Ar-Ge ve inovasyonla kalkınma
Günümüz konjonktüründe gelişme ve kalkınmanın en önemli araçlarından biri olarak bilginin üretilmesi ve değere dönüştürülmesi konusunun önem kazandığı görülüyor. Kocaeli’nin önemli bilgi üreten aktörleri Kocaeli Üniversitesi, Gebze Teknik Üniversitesi ve TÜBİTAK’ın tam işbirliği ve koordinasyon içerisinde sanayiciyle ortak projeler üretmesi kente avantaj sağlıyor. Vali Güzeloğlu, “Tüm unsurlarımızla ilimizde üretilecek katmadeğeri ve bilgiyi tüm dünyaya yaymak temel hedefimiz olarak belirlenmiştir ve bu hedefe hizmet etmek üzere başlattığımız kritik projelerimiz bulunmaktadır. Gebze Teknik Üniversitesi özel bir misyonla 2014 yılı Kasım ayında tam da bu amaçla kurulmuştur. Özellikle Bilişim Vadisi’nin kuruluş sürecinde Gebze Teknik Üniversitesi ve Kocaeli Üniversitesi’nin rolü büyüktür” bilgisini veriyor. Vali Güzeloğlu, ayrıca üretim ve ihracatın yüksek katmadeğerli, rekabetçi ve teknoloji yoğun bir yapıya kavuşması için yapısal bir dönüşüm ihtiyacının bulunduğunu açıklıyor.
“Bu dönüşüm, sanayi sektörünün, küresel değer zincirindeki konumu açısından da önem taşımaktadır. Bu modelin hayata geçebilmesi mevcut üretim modellerine yenilikçi bir yaklaşımı zorunlu kılmaktadır. Yenilikçilik ve farklılık yaratabilmek için bilgiye sahip olarak teknoloji geliştirme ve kullanma yeteneğimizi artırmamız gerekmektedir” diyen Güzeloğlu, özel sektörün Ar-Ge faaliyeti gerçekleştirerek bilgiye dayalı üretim gerçekleştirmesi ve üretimini ticarileştirerek markalaşabilmesinin rekabet gücünün ve ekonomik büyümenin devamı için büyük önem taşıdığına dikkat çekiyor. Türkiye’de yenilikçilik ekosisteminin geliştirilmesinin uygulama araçlarından birinin özel sektör Ar-Ge merkezleri olduğunu açıklayan Güzeloğlu, şu bilgileri veriyor: “Türkiye’de, 2015 yılı Kasım ayı itibariyle Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş 218 faal özel sektör Ar-Ge merkezi bulunmakta olup, bu sayının yüzde 14’üne tekabül eden 30 özel sektör Ar-Ge merkezi Kocaeli’de bulunmaktadır. İstanbul ve Bursa illerinden sonra en fazla özel sektör Ar-Ge merkezine sahip olan il Kocaeli’dir. 11 otomotiv ana ve yan sanayi ve 5 kimya sanayi Ar-Ge merkezi sektörel anlamda öncü olarak karşımıza çıkmaktadır. Bunun yanında yine TÜBİTAK MAM, Kocaeli Üniversitesi Teknopark, TÜBİTAK Marmara Teknokent ve GOSB Teknopark gibi kamu ve özel sektör yapıları da bu açıdan ne kadar güçlü olduğumuzun ayrı bir göstergesidir. Kocaeli’nin vizyonu bu açıdan çok nettir. 2023 Türkiye hedeflerine ulaşmak için uluslararası katmadeğeri üreten kent olmak en önemli hedefimizdir.”
Kocaeli’nin değerleri korunmalı
Kocaeli, yalnızca Türkiye Cumhuriyeti’nin değil M.Ö Nicomedia dönemi ile başlayan, Roma ve Bizans İmparatorluğu ile devam eden Osmanlı İmparatorluğu ile zirveye ulaşan uzun bir dönemin değerler bütününü temsil ediyor. Kocaeli Valisi Hasan Basri Güzeloğlu, Kocaeli’nin tüm zamanlar boyunca tarihi ve doğal açıdan çekim merkezi olduğunu belirterek bu değerlerin korunması amacıyla bu noktadan sonra çarpık sanayileşmeye izin verilmediğinin altını çiziyor.
Ulusal Proje Bilişim Vadisi’nde olduğu gibi kentin değerlerini koruyacak ve kenti özellikle sosyal açıdan da zenginleştirecek alanlarda yatırımcıların kazandırılması için çalışmalar yapıldığını kaydeden Güzeloğlu, bu konuda gerek Muallimköy Teknoloji Geliştirme Bölgesi gerekse Doğu Marmara Kalkınma Ajansı gibi kurumların özel çaba sarf ettiğini hatırlatıyor.
Sanayinin sorunlarına öncelik
Kocaeli’nin özellikle yüzölçümü açısından küçük olmasına karşın yoğun bir üretim ve ticaret hacmine sahip olması bazı altyapı sorunlarını da beraberinde getiriyor. Ulaşım, enerji ve nitelikli eleman temini bunlardan bazılarını oluşturuyor. Her bir sorun ile Valilik olarak yakından ilgilendiklerini anlatan Vali Güzeloğlu, şunları söylüyor: “Yüksek Hızlı Tren ve limanların demiryolu entegrasyonu ve OSB metro ve otoyol bağlantıları gibi projeler bu sorunların çözümüne yöneliktir. Umuyorum kısa zamanda sanayicilerimizin bu talepleri karşılanacak ve kent bu anlamda nefes alacaktır. Bu projelerde sanayicilerimizin katkılarının olduğunu ayrıca belirtmek isterim. Enerjiye ilişkin ise enerjinin üretim tesislerinde kesintisiz sunulması kaçınılmaz olmalı. Son olarak nitelikli eleman temini yine sanayimizin diğer bir önemli sorunudur. Meslek liselerimizin sanayicimizin istediği elemanları yetiştirebilmesi, İŞKUR’a kayıtlı işsizlerin bu kapsamda eğitilebilmesi için Kocaeli örnek çalışmalar yapmaktadır. Özellikle OSB içinde sanayicimizin istediği nitelikte elemanların yetiştirilebilmesi adına bizzat sanayicimiz tarafından yönetilen meslek liseleri yapılmaya başlanmıştır. Bunun en güzel örneği 2015-2016 yılı içerisinde eğitim vermeye başlayan Kocaeli Kartepe Arslanbey OSB içerisinde bulunan ve Kocaeli Ticaret Odamız’ın işlettiği Özel KOTO AOSB Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’dir.”
Konuşmasında OSB yapılanmalarına dikkat çeken Vali Güzeloğlu, Kocaeli’de OSB dışı sanayi yapılaşmasına izin verilmediğinin, Kocaeli OSB’lerinin Türkiye’ye örnek olduğunun altını çiziyor. Sanayi için geçerli olan sorunların OSB’ler için de geçerliği olduğunu ancak çözümünün daha kolay gerçekleştiğini kaydeden Güzeloğlu, “Bu konuda Valiliğimiz özellikle Sanayi İl Müdürlüğü aracılığı ile sorunların tespiti için çalışmalar yapmakta daha etkin bir üretim yapılanması için sanayici kamu ilişkisini kurmaya çalışmaktadır. OSB’lerimizin özellikle otoyollara doğrudan bağlantıları bu alanlarda üretilen değerin hızlı bir şekilde transferi açısından oldukça önemlidir. Özellikle yeni yapılacak Kuzey Marmara Otoyolu çalışmaları kapsamında bu bağlantıların sağlanması hedeflenmektedir. Ancak kısa vadede TOSB ve GOSB’un mevcut otoyola bağlantısı çalışması Kocaeli Büyükşehir Belediyesi ve sanayicilerimizin katkılarıyla başlatılmıştır. Yine çalışanların OSB’lere metro ile ulaşabilmesi için çalışmalar başlatılmıştır. Ayrıca OSB’lerde üretim yapan firmaların kesintisiz enerji temini için OSB yönetimleri gerekli altyapı çalışmalarına devam etmektedir” açıklamasını yapıyor.

Sitemizden en iyi şekilde faydalanmanız için çerezler kullanılmaktadır.