Çin Halk Cumhuriyeti İstanbul Başkonsolosu Cui Wei: “Kuşak Yol, Çin-Türkiye işbirliğini artırıyor”

Marmara Grubu Vakfı’nın 2019-2020 34. Dönem-III. Oturumu, Çin Halk Cumhuriyeti İstanbul Başkonsolosu Cui Wei’in Misafir-Konuşmacı olarak katılımıyla İstanbul’da gerçekleşti. Toplantıya Milletvekili ve Marmara Grubu Vakfı Mütevelli Heyet Üyesi Şamil Ayrım, İstanbul Rum Patriği Bartholomeos, akademisyenler ve işadamlarının yanı sıra gazeteciler de katıldı. 3 saat süren toplantı, Çin Halk Cumhuriyeti’nin 70. yılına girmesi münasebetiyle kesilen pasta ile nihayete erdi.
Açılışta konuşan Marmara Grubu Vakfı Genel Başkanı Dr. Akkan Suver, Bir Kuşak Bir Yol projesi ile tarihi İpekyolu’nu canlandıracak ve varlığı daha da hissedilecek Çin Halk Cumhuriyeti’ne, Türkiye Cumhuriyeti’nin ciddi destek verdiğini vurguladı.
Toplantıda Başkonsolos Cui Wei, Çin ve Türkiye arasındaki işbirliğine verdikleri önemi vurguladığı konuşmasında, Çin Halk Cumhuriyeti’nin kuruluşunun 70. yıldönümünü kutladıklarını ve Çin İstanbul Başkonsolosluğu olarak İstanbul’da birçok etkinlik düzenlediklerini anlattı. Cui Wei’nin geçtiğimiz 70 yılda olağanüstü bir atakla gelişen Çin’in ekonomisine ilişkin verdiği çarpıcı bilgiler şöyle:
• Çin’in 2018’de GSMH’sı 13.6 trilyon doları aştı ve son birkaç yıldır dünyanın en iyi ikinci ekonomisi.
• Çin’de kişi başına düşen milli gelir 10 bin dolara yaklaştı.
• Çin, dünyanın en büyük emtia ticareti, en büyük imalat sektörü ve en büyük döviz rezervine sahip.
• Çin’de 130 bin kilometre olan demiryolu hattından 30 bin kilometresi yüksek hızlı demiryolunu kapsıyor ve yine en uzun yüksek hızlı demiryolu hattına sahip.
• Kapsamlı modern bir sanayi sistemi kuruldu ve 220’den fazla sanayi üretimi ile Çin, dünyada ilk sırada.
• İnovasyona da bir o kadar önem veren Çin, 2018’de, dünyadaki 10 büyük internet şirketinden 3 tanesi ile listede. Patent başvurusu 2018 yılında Çin’de 1.54 milyona ulaştı ve yetkilendirilmiş sayı 432 bine ulaştı. Bu iki rakam da dünyada yine ilk sırada.
• Dünyanın en büyük 2. ekonomisi olarak Çin’in dünya ekonomisinin büyümesine katkısı yüzde 30’u aştı ve dünya ekonomisinin büyümesine en büyük katkı sağlayan ülke.”
Çin’in dünya barışını savunmaya ve ortak kalkınmayı hızlandırmaya çalıştığını aktaran Cui Wei, Kuşak Yol İnisiyatifi’nin Çin’in kader birliğini inşasının önemli bir göstergesi olduğunu söyledi. 2013’te Çin Halk Cumhuriyeti Devlet Başkanı Xi Jinping tarafından ortaya konan Kuşak Yol, güzergahındaki ülkeler arasında bağlantı kurulmasını ve bu ülkeler arasında çok boyutlu, aktif, dengeli ve sürdürebilir kalkınmayı gerçekleştirmeyi hedefliyor. 6 yılda, 150’yi aşkın ülke ve uluslararası örgütün Kuşak Yol’un ortak inşasına katıldığını belirten Cui Wei, “Çin güzergahındaki ülkelerle arasındaki toplam ikili ticaret hacmi 6 trilyon doları aştı ve yine Çin yurt dışına 90 milyar doları aşan direkt yatırımlarda bulundu ve güzergahındaki ülkelerle 82 tane ekonomik ve ticari işbirliği bölgesi inşa etti. Bu ülkeler için 300 bin küsür istihdam ve milyarlarca dolarlık vergi geliri sağlanmış oldu. Çin’in liderliğinde kurulan İpek Yolu Fonu ve Asya Altyapı Yatırım Bankası, güzergahındaki ülkeler ile yol bağlantı projeleri için finansal kolaylıklar sağladı. Geçtiğimiz Nisan’da düzenlenen II. Kuşak Yol Forumu’nda sadece şirketler arasında imzalanan anlaşmaların toplam hacmi 64 milyar dolara ulaştı, bu da Kuşak Yol’un güzergahındaki ülkelere sağladığı kalkınma fırsatlarını gözler önüne seriyor” dedi.
Türkiye-Çin ticaret hacmi 100 milyar dolara ulaştı: Cui Wei, bu önemli projede Türkiye’nin rolünün önemine de dikkat çekti: “Kara ve deniz İpek Yolu’nun kesiştiği nokta olan Türkiye, Çin’in Kuşak Yol İnisiyatifi’nin doğal partneridir. Türkiye’de Avrasya Tüneli, İstanbul’un 3. Köprüsü ve Kars-Tiflis-Bakü demiryolu hizmete girmiş, Türkiye üzerinden Çin’i ve Avrupa’yı birbirine bağlayan demiryolu ağı kendini ortaya çıkarmıştır. 2015’te hükümetlerimiz Kuşak Yol ve Orta Koridor uyumlaştırma muhtırasını imzaladı. Son yıllarda, demiryolu, enerji, liman, telekomünikasyon ve finans gibi çeşitli sektörlerdeki işbirlikleri de gitgide derinleşiyor. Bunlardan birkaç tanesi, Ankara-İstanbul hızlı tren hattının ikinci etabının hizmete girmesi, Çin şirketleri konsorsiyumu tarafından satın alınan Kumport Limanı’nın kar edinmeye başlaması, ICBC ve Bank of China’nın Türkiye finans piyasasına girişi, Çin şirketi tarafından inşa edilen Tuz Gölü yer altı doğalgaz deposunun hizmete girmesi, Huawei, ZTE gibi öncü şirketlerin Türkiye’ye yatırımı artırması ve hatta Çin devi Alibaba’nın Türkiye piyasasında yer alması.
Kısaca, Çin ve Türkiye’nin Kuşak Yol çerçevesindeki işbirliği ile başarılı projelere imza atıldı. Verilere göre, son 6 yılda, ikili ticaret hacmi 100 milyar dolara ulaştı ve Çin şirketlerinin Türkiye’deki yatırım hacmi yüzde 120 oranla büyüdü. 1000’e yakın Çin şirketi Türkiye’de temsilcilik açtı ve Türkiye’ye çok sayıda istihdam sağlandı.”
Cui Wei, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Çin ziyaretinde Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ile bir araya geldiğini, ekonomik ve ticari alandaki işbirlikler için yeni planlar yaptıklarını anlattı. Wei, her iki tarafın da Kuşak Yol ve Orta Koridor’u birbirine daha da yaklaştıracak mega projelerin ve halkın yararına olan orta ve küçük ölçekli projelerdeki işbirliklerin devam edeceğini, şirketlerin yenilenebilir enerji, nükleer enerji, temiz kömür ve 5G gibi ileri teknoloji alanlarında işbirliğine teşvik edeceklerini bildirdiklerini kaydetti. “Kuşak Yol işbirliğimizin büyük bir potansiyele ve parlak bir perspektife sahip” diyen Wei, Çin’in reform ve dışa açılımla dünya ülkeleri arasındaki iletişim ve deneyim aracılığıyla ülkelerin kalkınmasının ve dünya barışının ancak sağlanabileceğini savunduğunu vurguladı: “Sadece karşılıklı saygı, işbirliği ve ortak kazanç ilkeleriyle dünya barışını savunmak ve ortak kalkınmayı hızlandırmak esasıyla tüm insanlığın kader birliğini inşa etmeyi hızlandırırsak, dünya ülkeleri de ortak refahı geliştirebilir ve ilerleme kaydedilebilir.”
Wei, Türkiye dahil, uluslararası camia ile her alanda iletişimi güçlendirmeyi, küresel ekonomiyi korumayı, korumacılık ve ekonomik zorbalığa karşı çıkmayı ve dünyanın işleyen düzenini savunmayı arzu ettiklerini dile getirdi. Wei, Marmara Grubu Vakfı’nın, Avrasya ekonomik işbirliğini hızlandırmayı amaçladığını, uzun zamandır çeşitli büyük ölçekli ekonomik ve ticari etkinlikler organize ettiğini, güçlü bir şekilde Avrasya ülkelerinin ekonomik ve ticari temasları ve endüstriyel iletişimini hızlandırdığını, bunun da Kuşak Yol İnisiyatifi’nin ana teması ile ortak noktalarını paylaştığını ifade etti: “Vakıf, Türkiye’de Kuşak Yol’un üzerinde en erken araştırmalar yapan kuruluş, her yıl düzenlediği Avrasya Ekonomi Zirvesi ile Çin tarafının diğer taraflarla Kuşak Yol’u inşa etmeyi tartıştığı önemli platformdur. Başkonsolosluk, Marmara Grubu Vakfı ile daha da sıkı temaslarda bulunmaya devam edecek. Biz, Türkiye’de Kuşak Yol’un inşasına olan ilgi ve destek verecek kuruluşların daha da artmasını ümit ediyoruz. Çin ve Türkiye iki ülkenin kapsamlı reform değişikliklerini derinleştirmek için kritik bir dönemden geçiyor. Gelişme fırsatları ve olası işbirlikleri son derece geniş bir alana yayılıyor. Her alanda işbirliklerimizin derinleşmesiyle birlikte, iki ülke ilişkilerinin kesinlikle daha güzel bir geleceğe adım atacağına tüm kalbimle inanıyorum.”