Erken Menopozun Tedavi Yolları
MedAmerikan Tıp Merkezi’nden Prof. Dr. Teksen Çamlıbel ile ‘Erken Menopozun Tedavi Yolları’nı konuştuk.
Erken menopoz nedir?
Tıpta 35 yaşından önce menopoza girmeye “erken menopoz” denilmekle birlikte, olmanız gereken menopoz yaşından (yani annenizin menopoz yaşı gibi) yıllar önce menopoza girmeye de “erken menopoz” denilmektedir.
Menopoz yaş aralığı nedir?
Normal menopoz yaşı 48-52’dir. Annenizin menopoz yaşı bunu çok etkiler.
Erken menopozun sebepleri ve belirtileri nelerdir?
Günümüzde erken menopoz giderek artmaktadır. Buna artan yaşam stresi, sigara, hava kirliliği, radyasyon, kötü beslenme vb. etkenler neden olabilir. Erken menopozun ilk belirtisi, düzensiz adet kanamalarıdır. Adetler daha sık veya seyrek olabilir ve miktarı azalır. Adetten önceki dönemde hafif ateş basması ve terleme görülebilir.
Özellikle ailesinde erken menopoz hikayesi olan ve sigara içen gençlerin böyle durumlarda hormon tahlili yaptırmasını öneriyorum.
Menopoza sigaranın zararlı etkileri nelerdir?
Her 10 yıl için günde içilen bir paket sigara 1 yıl, 2 paket sigara 2 yıl öne alabilir. Örneğin; 20 yıl 2 paket/gün sigara içiyorsanız, menopoz yaşı 4 yıl öne gelebilir.
Hormon testi neden önemli?
Adetin 3. günü yapılan hormon testi ve ultrason muayenesiyle teşhis konabilir. Menopoza girmeden, yani kadının bütün yumurtaları bitip de adetten kesilmeden önce yapılan hormon testleri yaklaşan tehlikeyi gösterir. Erken veya normal menopozu geciktirmek mümkün değildir, ama hormon takviyesi yapılarak adetlerin devamı ve menopoz sıkıntıları giderilir. Erken menopozun gerçek tehlikesi, artık yumurta üretilemediği için gebe kalamamaktır. Bunun çözümü yoktur.
Amaç, hormon testleriyle tanıyı erken koyup çocuk sahibi olmayı hızlandırmak, eğer bu mümkün değilse kalan az sayıdaki yumurtayı dondurup saklamaktır.
Ülkemizde yumurta dondurma işlemi yaklaşık 5-6 yıldır yapılmaktadır. Sosyal amaçla yapılan yumurta dondurma izni Sağlık Bakanlığı tarafından verilmiştir.
Tüp Bebek merkezimizde yumurta dondurma işlemini gerçekleştiriyoruz. Bunun için özellikle ailesinde menopoz riski olan genç kızların 6 ayda bir hormonlarına bakıyoruz.
Hormon bozulmaya başladığı anda, 10-12 günlük bir tedavi süresi sonunda yumurtalarını alıp 5 yıl saklıyoruz. İlerde yumurtalıklarda yumurta gelişimi durursa geriye dönüp bu dondurulmuş yumurtalarla tüp bebek yaparak gebelik sahibi olmaları mümkündür ve bu yöntem çok başarılıdır.
Son söz: Her genç kız annesinin, teyzesinin, ablasının menopoz yaşlarını sorup ortalamayı bulmalı ve bu yaştan 10 sene kadar önce anne olma sürecini tamamlamalıdır. Erken menopozda “Tüp Bebek” de başarısız olmaktadır.
