11 Mayıs 2018 Tarih ve 7143 Sayılı Kanun’la; Varlık Barışı ve Yapılandırma

Vergi ve vergi cezaları, idari para cezaları, ecrimisil ile öğrenim ve katkı kredisi gibi kamu alacakları, gümrük vergileri ve ilgili idari para cezaları büyük indirimli peşin veya yeniden yapılandırma taksitleriyle ödenecek.
Sigorta ve topluluk sigortası primleri, emeklilik keseneği ve kurum karşılığı, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi ile bu alacaklara ilişkin her türlü faiz, zam, gecikme zammı, gecikme faizi, cezai faiz, gecikme cezası gibi fer'i alacaklar yeniden yapılandırma kapsamına alındı.
11Mayıs 2018 Tarih ve 7143 Sayılı, ‘Vergi ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun’ ile kapsamlı bir borç yapılandırılmasına gidildi. Başvurular 31 Temmuz tarihine kadar yapılabilecek. Ekonomiye önemli bir büyüme katkısı niteliğinde olan sözkonusu yasadan seçtiklerimizi okurlarımızın dikkatine sunuyoruz:
Alacakların ait olduğu idareler: Maliye Bakanlığı, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Sosyal Güvenlik Kurumu, il özel idareleri, belediyeler, Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı (YİKOB).
Yapılandırmada tarih sınırı: Yapılandırmaya konu alacaklar, 31 Mart 2018 tarihi esas alınarak tespit ediliyor.
Stok yapılandırma: İşletmede mevcut olduğu halde kayıtlarda yer almayan emtia, makine, teçhizat, demirbaşlar ile kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan emtia, kasa mevcudu ve ortaklardan alacakların beyanına ilişkin düzenleme.

Belediyelere olan borçlar
- Belediyelerin; 31 Mart 2018 tarihinden önceki dönemlere ilişkin vergi ve gecikme cezaları ile faizleri, düzenlemenin yayımı tarihi itibarıyla ödenmemiş su, atık su ve katı atık ücreti alacaklarıyla bunlara bağlı türev (faiz-ceza-gecikme zammı) alacakları ile büyükşehir belediyelerinin katı atık ücreti alacakları ile bunlara bağlı türev alacakları yapılandırma kapsamında olacak.

- Büyükşehir belediyeleri su ve kanalizasyon idarelerinin ödenmemiş su ve atık su bedeli alacakları ile gecikme faizi ve gecikme zammı alacakları;

- Yatırım İzleme ve Koordinasyon başkanlıklarının, vadesi 31 Mart 2018 tarihinden önce olduğu halde, düzenlemenin yayımı tarihi itibarıyla ödenmemiş olan taşınmaz kültür varlıklarının korunmasına katkı payı ile buna bağlı türev alacakları yapılandırılacak.

Tahsil dairelerine borçlar
Şu tahsil dairelerince takibi yapılan kesinleşmiş kamu alacakları yapılandırılacak:
- Maliye Bakanlığı
- Gümrük ve Ticaret Bakanlığı
- İl özel idareleri
- Belediyeler
- YİKOB'a bağlı tahsil daireleri

Kesinleşmiş alacaklardan, vadesi geldiği halde ödenmemiş olan ya da ödeme süresi henüz geçmemiş bulunan; vergiler ve vergi cezaları, bazı idari para cezaları, gümrük vergileri ve idari para cezaları ile bu alacaklara ilişkin her türlü faiz, zam, gecikme zammı, gecikme faizi, gecikme cezası gibi türev alacaklar yapılandırılıyor.
Şartlı verilen beyannameler üzerine tahakkuk eden alacaklar da kesinleşmiş alacak olarak yapılandırma kapsamına girecek.
Mükellefe borçlar da kapsamda: Kanunun yayımı tarihi itibarıyla yargı kararıyla kesinleştiği halde mükellefe ödemeye yönelik tebligatın yapılmadığı alacaklar da yapılandırılacak.

Taksit tahdidi kaldırıyor: Ödenecek Motorlu Taşıtlar Vergisi taksit ödeme süresince fenni muayene izni verilecek.

Süre: 31 Temmuz 2018 tarihine kadar.

Kesinleşmemiş ve davalı alacaklar
Kanuna göre, kesinleşmemiş veya dava aşamasındaki amme alacakları da yapılandırılacak.

Açılmış davalar: İlk derece yargı mercileri nezdinde dava açılmış ya da dava açma süresi henüz geçmemiş olan vergi tarhiyatları ve gümrük vergilerine ilişkin tahakkuklar ile istinaf veya temyiz süreleri geçmemiş ya da istinaf, itiraz veya temyiz yoluna başvurulmuş ya da karar düzeltme talep süresi geçmemiş veya karar düzeltme yoluna başvurulmuş olan vergi tarhiyatları ile gümrük vergilerine ilişkin tahakkuklar, yapılandırma kapsamına alınacak.
Düzenlemelerden yararlanılması için yapılandırma kapsamına giren alacaklara karşı dava açılmaması, açılmış davalardan vazgeçilmesi ve kanun yollarına başvurulmaması şart olacak.

Matrah artırımları
- Mükellefler, Gelir ve Kurumlar Vergisi matrahlarını artırdıkları takdirde, kendileri hakkında artırımda bulunulan yıllar için yıllık Gelir ve Kurumlar Vergisi incelemesi ve bu senelere ilişkin olarak bu vergi türleri için daha sonra başka bir tarhiyat yapılmayacak.
- Düzenlemenin kapsadığı dönemlere ilişkin olarak yayımı tarihinden önce başlanıldığı halde tamamlanmamış olan vergi incelemeleri ile taktir işlemlerine devam edilerek, bu safhada bulunan alacaklarda kanun kapsamına alınıyor.

- Kanun kapsamında yapılan gümrük incelemeleri ile ek tahakkuk işlemlerine devam edilecek.

- Mükellefler, Gelir ve Kurumlar Vergisi matrahlarını artırdıkları takdirde, kendileri hakkında artırımda bulunulan yıllar için yıllık Gelir ve Kurumlar Vergisi incelemesi ve bu yıllara ilişkin olarak bu vergi türleri için daha sonra başka bir tarhiyat çıkarılmayacak.

Matrah artırımı oranları: Gelir ve Kurumlar Vergisi mükellefleri, verdikleri yıllık beyannamelerinde, ihtirazi kayıtla verilenler dahil, vergiye esas alınan matrahlarını, kanunun yayımı tarihini izleyen üçüncü ayın sonuna kadar,

- 2013 takvim yılı için yüzde 35
- 2014 takvim yılı için yüzde 30
- 2015 takvim yılı için yüzde 25
- 2016 takvim yılı için yüzde 20
- 2017 takvim yılı için yüzde 15'ten az olmamak üzere artıracak.

Matrah yoksa matrah asgari tabanı: Matrah oluşmaması ya da hiç beyanname verilmemiş olması halinde, vergilendirmeye esas alınacak matrah ile artırdıkları matrahlar aşağıda gösterilmektedir:

İşletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler:
- 2013 takvim yılı için   12 bin 279 lira
- 2014 takvim yılı için   12 bin 783 lira
- 2015 takvim yılı için   13 bin 558 lira
- 2016 takvim yılı için   14 bin 424 lira
- 2017 takvim yılı için   16 bin 350 lira

Bilanço esasına göre defter tutan mükellefler ile serbest meslek erbabı için asgari matrah artırımları:
- 2013 takvim yılı için 18 bin 95 lira
- 2014 takvim yılı için 19 bin 155 lira
- 2015 takvim yılı için 20 bin 344 lira
- 2016 takvim yılı için 21 bin 636 lira
- 2017 takvim yılı için 24 bin 525 lira

Kurumlar Vergisi mükelleflerinin asgari matrah artırımı:
- 2013 takvim yılı için 36 bin 190 lira
- 2014 takvim yılı için 38 bin 323 lira
- 2015 takvim yılı için 40 bin 701 lira
- 2016 takvim yılı için 43 bin 260 lira
- 2017 takvim yılı için 49 bin 37 lira.

Matrahlar, yüzde 20 oranında vergilendirilecek ve üzerinden ayrıca herhangi bir vergi alınmayacak.

Muhtasar beyanname: Kurumlar Vergisi mükelleflerinin, vergi tevkifatına tabi kazanç ve iratları muhtasar beyanname ile beyan etmemiş olmaları halinde, bu yıllara ilişkin olarak vergi incelemesine ve tarhiyata muhatap olmamaları için bu kazanç ve iratlara ait tevkifat matrahlarını, bu kanunun yayımı tarihini izleyen ikinci ayın sonuna kadar, asgari matrahın yüzde 50'sinden az olmamak kaydıyla beyan etmeleri şartı getiriliyor. Buna göre artırılan matrahlar üzerinden yüzde 15 vergi hesaplanacak.

KDV düzenlemeleri
Mükellefler, KDV'yi artırdıkları takdirde, kendileri nezdinde söz konusu vergiyi ödemeyi kabul ettikleri yıllara ait vergilendirme dönemleri ile ilgili olarak KDV incelemesi ve tarhiyatı yapılmayacak.
KDV mükellefleri, her bir vergilendirme dönemine ilişkin olarak verdikleri beyannamelerindeki, çekingeyle verilenler dahil, hesaplanan KDV'nin yıllık toplamı üzerinden:
- 2013 yılı için     yüzde 3.5
- 2014 yılı için     yüzde 3
- 2015 yılı için     yüzde 2.5
- 2016 yılı için     yüzde 2
- 2017 yılı için     yüzde 1.5'ten az olmamak üzere belirlenecek KDV'yi, vergi artırımı olarak kanunun yayımı tarihini izleyen ikinci ayın sonuna kadar beyan edecek.

Damga Vergisi alınmayacak:
- Matrah veya vergi artırımı dolayısıyla mükelleflerce verilen yıllık, muhtasar ve KDV beyannameleri ve diğer beyannameler için damga vergisi alınmayacak.
- Mükelleflerin matrah veya vergi artırımı yaptıkları dönemlere ilişkin olarak kanuni süresinde vermedikleri anlaşılan beyannameler nedeniyle Vergi Usul Kanunu'nun usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarına ilişkin hükümleri uygulanmayacak.
- Matrah veya vergi artırımı ile ilgili olarak doğru beyan yapılmaması veya vergi hataları nedeniyle eksik tahakkuk eden vergiler, ilk taksit ödeme süresinin sonunda tahakkuk etmiş sayılacak ve tahsil edilecek.

Süre: Matrah ve vergi artırımı ile işletme kayıtlarının düzeltilmesi için Kanun’un yayımlandığı tarihi izleyen üçüncü ayın (Ağustos 2018) sonuna kadar başvuru yapılabilecektir.

ÖTV ve KDV’li stok ve demirbaş affı
- İşletmelerde olduğu halde kayıtlarda yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlar hakkında düzenleme yapılıyor. Buna göre adi, kollektif ve adi komandit şirketler dahil Gelir ve Kurumlar Vergisi mükellefleri; işletmelerinde bulunduğu halde kayıtlarında yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşları kendilerince ya da bağlı oldukları meslek kuruluşunca tespit edilecek rayiç bedel ile düzenlemenin yayımı tarihini izleyen üçüncü ayın sonuna kadar bir envanter listesi ile vergi dairelerine bildirmek suretiyle defterlerine kaydedebilecekler.

- Bildirime dahil edilen kıymetler için amortisman ayrılmayacak. Makine, teçhizat ve demirbaşlar envantere kaydedilecek ve ayrılan karşılık birikmiş amortisman olarak kabul edilecek.

İşletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler ise söz konusu emtiayı defterlerinin gider kısmına satın alınan mal olarak kaydedecek. Beyan edilen genel orana tabi makine, teçhizat, demirbaş ve emtiaların bedeli üzerinden yüzde 10'u, indirimli orana tabi diğer makine, teçhizat, demirbaş ve emtiaların bedeli üzerinden tabi olduğu oranların yarısı esas alınarak KDV hesaplanacak ve ayrı bir beyanname ile sorumlu sıfatıyla beyan edilerek, beyanname verme süresi içinde ödenecek. Ancak emtia üzerinden ödenen KDV, hesaplanan KDV'den indirilebilecek.

- Ayrıca özel tüketim vergisine tabi malları öngörülen düzenleme kapsamında beyan eden ve bu mallara ilişkin alış belgelerini ibraz edemeyen mükelleflerin, beyan tarihindeki miktar ve emsal bedel üzerinden hesaplanan özel tüketim vergilerini de KDV'ye ilişkin beyanname verme süresi içinde ayrı bir beyanname ile beyan ederek ödemesi sağlanacak.

Gerçek dışılık düzeltmesi: Faturalı olarak alınıp kayıtlara geçen, ancak belge düzenlenmeksizin satılan malların halen stokta gözükmesi nedeniyle oluşan gerçek dışılık, fatura düzenlenerek kayıt ve beyanlara hasılat olarak intikal ettirilmesi sağlanarak düzeltilecek.

Kasa düzeltmesi-yüzde 3 vergi: Kurumlar Vergisi mükelleflerinin, 31 Aralık 2017 tarihi itibarıyla bilançolarında görülmekle birlikte işletmelerinde bulunmayan kasa mevcutları, ortaklarından alacaklı bulunduğu tutarlar ile ortaklara borçlu bulunduğu tutarlar arasındaki net alacak tutarlarını, düzenlemenin yayımı tarihini izleyen üçüncü ayın sonuna kadar vergi dairelerine beyan etmek suretiyle kayıtlarını düzeltebilmeleri sağlanacak. Bu kapsamda beyan edilen tutarlar üzerinden yüzde 3 vergi hesaplanarak beyanname verme süresi içinde ödenecek.

Kesinleşmiş SGK Alacakları

Primler ve türevler: Kanunla, kesinleşmiş Sosyal Güvenlik Kurumu alacaklarında da düzenlemeye gidildi. Buna göre, 2018 yılı Mart ayı ve önceki aylara ilişkin olup tahakkuk ettiği halde ödenmemiş “Sigorta Primi, Emeklilik Keseneği, İşsizlik Sigortası Primi, Sosyal Güvenlik Destek Primi, İsteğe Bağlı Sigorta Primi ve Topluluk Sigortası Primi, Damga Vergisi, Özel İşlem Vergisi, Eğitime Katkı Payı” belirtilen süre ve şekilde ödenmesi halinde, bu alacaklara uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammının tamamının tahsilinden vazgeçilecek.

İnşaatlar: 31 Mart 2018 tarihine kadar, bitirilmiş özel nitelikteki inşaatlar ile ihale konusu işlere ilişkin düzenlemenin yayımı tarihinden önce tahakkuk ettirilerek işverene tebliğ edildiği halde ödenmemiş olan sigorta primi asılları ile gecikme cezası ve gecikme zammına ilişkin hesaplanacak tutarın ödenmesi durumunda, bu alacaklara uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammının tahsili yapılamayacak.

Para cezaları: Kanunla, 31 Mart 2018 tarihinden önce ödenmemiş idari para cezası asıllarının yüzde 50’si ile bu tutara ödeme sürelerinin bittiği tarihlerden düzenlemenin yayımı tarihine kadar geçen süre için Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın ödenmesi halinde, idari para cezası asıllarının kalan yüzde 50’si ile idari para cezasına uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer'i alacaklarının tamamının tahsilinden vazgeçilecek.

Aslı ödenmiş alacaklar: Düzenleme kapsamına giren alacakların; asıllarının düzenlemenin yayımı tarihinden önce ödenmiş olmasına rağmen türevlerinin bu düzenlemenin yayımı tarihi itibarıyla ödenmemiş olduğu durumlarda, aslı ödenmiş türev alacağın yüzde 40'ının kanunda belirtilen süre ve şekilde ödenmesi halinde, kalan yüzde 60'ının tahsilinden vazgeçilecek.

İdari para cezalarına yapılandırma
31 Mart 2018'den önce tespit edilen fiillere ilişkin idari para cezalarından kesinleşmemiş olanlar ile düzenlemenin yayımı tarihinden sonra tebliğ edilecek olanlara yapılandırma imkanı getiriliyor.
Ayrıca bu hükümlerden yararlanmak üzere başvuruda bulanan borçlular, taksit ödeme süresince tahakkuk eden sigorta primlerini çok zor durum olmaksızın bir takvim yılında ikiden fazla vadesinde ödememeleri halinde, yapılandırılan borçlarına ilişkin kalan taksitlerini ödeme haklarını kaybedecek.

Kaçak yapıların kaydedilmesi

Kaçak yapılar: Afet risklerine hazırlık kapsamında ruhsatsız; ruhsata, eklerine, imar mevzuatına aykırı yapıların kayıt altına alınması amacıyla 31 Aralık 2017'den önce inşa edilen yapılar için Yapı Kayıt Belgesi verilebilecek. Yapı Kayıt Belgesi verilen yapılarla ilgili alınan yıkım kararları ile tahsil edilemeyen idari para cezaları iptal edilecek. Yapı Kayıt Belgesi, yapının yeniden inşa edilmesine veya kentsel dönüşüm uygulamasına kadar geçerli olacak. Yapının ve arsasının mülkiyet durumu, Yapı Kayıt Sistemi'ne yapı sahibinin beyanına göre kaydedilecek.

Boğaziçi imar: İstanbul Boğaziçi sahil şeridi ve öngörünüm bölgesi ile Tarihi Yarımada içindeki bazı alanlar ile Gelibolu Yarımadası Tarihi Alanı kapsam dışında olacak.

VARLIK BARIŞI
11 Mayıs 2018 Tarih ve 7143 Sayılı Torba Yasa’yla getirilen Varlık Barışı milyarlarca doları Türkiye'ye çekerken, diğer yandan da işletmelere bilançolarını, aktiflerini güçlendirme imkanı veriyor. Atıl duran kaynaklar ekonomiye kazandırılıyor.

Yararlanıcılar: Yurtdışından getirilecek varlıklar açısından tüm gerçek ve tüzel kişiler ile yurtiçindeki tüm gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri.

Kapsam: Yurtdışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları. Yurtiçinde ise bunlar ve ilaveten taşınmazlar da kapsamda.

Süre: Yurtdışından getirilen varlıklar için banka ve aracı kurumlara bildirimde bulunulacak. Yurtiçindekiler ise vergi dairesine beyan edilecek. Bildirim ve beyan için son tarih 30 Kasım. Bildirim tarihinden itibaren 3 ay içinde yurtdışındaki varlıkların Türkiye'ye getirilmesi gerekiyor.

Ödenecek vergi: Getirilen ve beyan edilen varlıklarla ilgili vergi incelemesi yapılmayacak. 31 Temmuz 2018’e kadar yurt dışından getirilen varlıklarla defter kayıtlarına alınan yurtiçindeki varlıklar için vergi ödenmeyecek. 31 Temmuz'dan sonra gelen veya kayıtlara alınan varlıklar için yüzde 2 vergi alınacak. Yüzde 2 vergiyi banka ve aracı kurumlar hesaplayacak, tahsil edecek ve 31 Aralık'a kadar vergi dairesine yatıracak.

Varlıkların kullanımı: Varlıkların daha sonraki kullanımında kısıtlama yok. Yurtdışından varlıklarını getirenler, tekrar götürebilecek, varlıklarını işletmelerinden çekebilecek. Yurtiçinde yararlananlar da işletme aktifine aldıkları varlıklarını serbestçe kullanabilecek, isterlerse işletmeden çekebilecek.

Başvuru: Varlık Barışı için ise başvuru tarihi 30/11/2018 tarihine kadar devam edecektir.