Pandemi sonrası beklentiler

McKinsey & Company’nin işletme ve ekonomi araştırma kolu McKinsey Global Enstitüsü’nün (MGI) hazırladığı ‘Tüketicileri, çalışanları ve şirketleri, COVID-19 sonrası toparlanma sürecinde neler bekliyor?’ isimli raporunda, şirketlerin bu dönemde dijital dönüşüm hızlarını artırdığını ortaya koyuyorPandemiyle trendler hızlandı, verimlilik potansiyeli arttı: McKinsey & Company Türkiye Ülke Direktörü Can Kendi, verimlilik potansiyelinin gerçekleşmesi için daha hızlı ve cesur adımlar atılması gerektiğini vurguluyor. Pandemide şirketler, kısa sürede uzaktan çalışma modeline geçti, iş süreçlerinde dijital dönüşüme, otomasyona, yapay zekâ kullanımına hız vererek, ani talep dalgalanmalarını yönetmeye ve verimliliği yükseltmeye çalıştı. Tüketiciler de alışverişten eğitime, sağlıktan eğlenceye neredeyse tüm ihtiyaçlarını dijital kanallar üzerinden karşılamaya başladı. Tüketici davranışları ve iş modellerinde meydana gelen bu değişikliklerin, yoğunluğu azalsa da pandemi sonrasında da devam edeceği öngörülüyor. Bütün bu değişimler daha yüksek verimlilik ve yenilikçi ürünlerin, hizmetlerin artışında hızlanma vadediyor.

İlk kez çevrimiçi alışveriş yapanların oranı, e-ticaretin katlanarak artmasını sağladı: Dijital ekonomideki hızlanma, pandeminin neredeyse bir gecede insanları eve hapsetmesiyle gerçekleşti, tadilat, dekorasyon, yemek yapma, kişisel egzersiz gibi alanlarda yatırım patlamasına yol açtı. Evde giyilen rahat kıyafetler, ev hayatını, evden çalışmayı iyileştirecek ekipmanlar satın alındı, evler; ofis, spor salonu, alışveriş merkezi, sinema-konser salonu haline geldi. Dünya nüfusunun yüzde 45’ine, GSYİH’nin yüzde 60’tan fazlasına sahip 8 ülkedeki (Çin, Fransa, Almanya, Hindistan Japonya, İspanya, İngiltere ve ABD) gelişmelere göre; e-ticaret, pandemi öncesine kıyasla 2 ila 5 kat arttı.

Çalışma hayatındaki dönüşümle; iş ve şehir merkezlerinin coğrafyası da değişiyor: 800 meslekte 2000’den fazla iş faaliyetine dair analizlerin yer aldığı raporda; gelişmiş ekonomilerdeki işgücünün yüzde 20-25’inin verimlilik kaybı yaşamadan uzaktan çalışabileceği sonucuna varılıyor. Bu, pandemi öncesi evden çalışmanın 4-5 katı. Şirketler, ofis alanlarını azaltmalarına imkân tanıyan hibrit çalışma planları tasarlamaya başladı, bu da iş ve şehir merkezlerinin coğrafyası üzerinde değişiklikler yaratabilecek, iş seyahatlerinin  pandemi öncesine göre yüzde 20 azalması bekleniyor.

Mesleklerdeki değişim: Sağlık sektörü ve STEM (bilim, teknoloji, mühendislik ve matematik) alanlarındaki yüksek ücretli istihdamın payı artmaya devam edecek. Rüzgâr gülü teknisyenliği gibi çevreci ekonominin gelişimiyle büyüyen iş alanlarındaki mesleklerde güçlü  artış bekleniyor. Salgından önce azalması beklenen nakliyecilik işlerinin; yeni teslimat ekonomisi sayesinde artacağı öngörülüyor. Bazı çalışanların, özel beceriler, daha yüksek sosyo-duygusal kapasite gerektiren, çok daha yüksek ücret dilimlerinde iş bulmaları mümkün alanlara geçmeleri gerekecek. Müşteri hizmetleri, satış elemanları, idari asistanlar, muhasebeciler gibi pozisyonlar, yemek servisi işleri, ofis destek rolleri dahil olmak üzere diğer birçok mesleğe olan talep de 2030’a kadar düşebilecek.

Robot kullanım alanlarının yaygınlaşmasıyla, verimliliğin yıllık yüzde 1 artması bekleniyor: Cesur adımların devam etmesiyle yıllık verimlilik 2024’e kadar her yıl yüzde 1 artırabilecek.