KOSGEB Başkanı Prof.Dr. Cevahir Uzkurt KOSGEB’in 2020 vizyonunu özetledi

KOSGEB (T.C. Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı), KOBİ’lerin büyüme hayallerini teşvik etmeye devam ediyor. Sunduğu desteklerle yeni girişimcileri ortaya çıkarmayı ve mevcut KOBİ’lerin gelişmesine katkı sağlama temel önceliğiyle hareket eden KOSGEB, 2019 yılında 70 bin işletmeye 2.3 milyar TL kaynak aktardı. KOSGEB, KOBİ’lerin yanı sıra gençlerin, kadınların ve girişimci adaylarının da girişimci olması için çalışıyor.
Biz de Kapak Dosyamız’da, KOSGEB Başkanı Prof.Dr. Cevahir Uzkurt ile KOSGEB’in 2020 yılında hayata geçireceği yeni çalışmalarını konuştuk. KOSGEB’in “Yeni Türkiye, yeni KOSGEB” anlayışıyla hedeflerine ilerlemeye devam edeceğini belirten Uzkurt, “Yenilikçi, teknolojik ve katmadeğeri yüksek ürün üreten, bu ürünü uluslararası pazarlara taşımak isteyen ve ihracat odaklı çalışan KOBİ’ler önceliğimiz olmak üzere yeni bir vizyon ile bütün KOBİ’lerimize gerekli desteği sağlayacağız” diyor.
Cevahir Uzkurt, yeni KOSGEB vizyonunu; “yerli ve milli üretimin özendirilmesi, teknolojik ve katmadeğerli üretimin KOBİ’ler vasıtasıyla tabana yayılması, KOBİ’lerimizin ulusal ve uluslararası pazarlarda daha rekabetçi kılınması, teknoloji tabanlı yeni girişimcilerimizin artırılması, veriye dayalı bilimsel ve rasyonel değerlendirmeleri esas alan destek modellerine geçilmesi üzerine bina ettik” sözleriyle açıklıyor. Uzkurt, yerli ve milli üretimi KOBİ’ler vasıtasıyla gerçekleştirmek içinse Stratejik Ürün Destek Programı’nı yürürlüğe koyduklarını aktarıyor.  Prof.Dr. Cevahir Uzkurt’un sorularımıza yanıtları ise şöyle:

KobiEfor: “Yeni Türkiye, Yeni KOSGEB” ifadenizden KOSGEB’in 2020 yılında destek konseptini yenilediğini anlıyoruz. Bu yeni destek yaklaşımınızı detaylandırır mısınız?
Prof.Dr. Cevahir Uzkurt: Son dönemde gerçekten KOSGEB’in genel yapısında ve Destek Programlarında önemli derecede iyileştirmeler yaptık. Bu çalışmaları yaparken KOSGEB’de yeni bir yol haritası belirledik ve KOSGEB’e yeni bir vizyon kazandırdık. Yeni vizyon kapsamında;
• Cari açığı azaltacak ürün üretenlere yönelik destek politikamızı geliştirdik
• Yüksek teknolojinin yerli ve milli KOBİ’ler vasıtasıyla tabana yayılmasını amaçladık
• Bölgesel ve sektörel bazlı destek modelini uygulamaya aldık
• KOBİ rehberliği ve teknik danışmanlık sistemini faaliyete geçirmek üzere son aşamaya geldik
• Büyük işletmelerle küçük işletmeler arasında işbirliğinin teşvik edilmesi amacı ile yeni destek programını uygulamaya aldık
• Yeni finansman modelini uygulamaya aldık
• E-Devlet üzerinden KOBİ’lere hizmet vermeye başladık. Böylece vatandaşa verilen hizmetleri bürokrasiden arındırdık
• Girişimciliği Geliştirme Desteği için verilen Uygulamalı Girişimcilik Eğitimlerini e-ortamda e-Devlet üzerinden vermeye başladık.

“2020’de KOBİ’lerin projelerine 2 milyar TL’lik kaynak aktaracağız”

KobiEfor: KOSGEB’in 2020 yılında KOBİ’lere sağlayacağı desteklerin toplam miktarı ve desteklenecek yaklaşık KOBİ sayısı ve yaratılacak ekonomik büyüklük hakkında öngörünüz nedir?
Prof.Dr. Cevahir Uzkurt: KOSGEB 2019’da bütçesinin tamamını KOBİ ve girişimcilerin büyümesi için harcadı,  bu yıl da aynı ilkeyle hareket edecek. 2020 yılı destek bütçemizde yüzde 9.45'lik artış oldu. 1.8 milyar lira bütçemiz var ama bunun dışında da bazı kuruluşların bize ödediği aidatlar bulunuyor. Bunlardan gelenlerle bu yıl yaklaşık 2 milyar liralık kaynağı KOBİ’lerin projelerine aktaracağız.

“TEKNOYATIRIM Desteği ile yüksek teknoloji, yerli ve milli KOBİ’ler vasıtasıyla tabana yayılıyor”

KobiEfor: KOBİ Teknoyatırım Programı yeniden düzenlendi, yenilikler nelerdir, 2020’de program KOBİ’lere neler sunacak?
Prof.Dr. Cevahir Uzkurt: Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri sonucu ortaya çıkan yeni ürün/ürünleri ticarileştirerek; teknolojik üretim yeteneğini geliştirmek, seri üretime geçişi sağlamak ve teknolojik ürün ihracatını artırmak isteyen KOBİ’lere KOBİ Teknolojik Ürün Yatırım Destek Programı ile 5 milyon TL’ye kadar destek sağlıyoruz.

Desteklenecek projeye ilişkin süre, üst limit ve destek kalemleri
Destek süresi: Azami 36 ay
Destek üst limitleri: Düşük ve orta düşük teknoloji alanlarında verilecek desteklerin üst limiti geri ödemeli 700 bin TL ve geri ödemesiz 300 bin TL olmak üzere toplam 1 milyon TL
Orta yüksek ve yüksek teknoloji alanlarında verilecek desteklerin üst limiti geri ödemeli 3.5 milyon TL ve geri ödemesiz 1.5 milyon TL olmak üzere toplam 5 milyon TL

KobiEfor: KOBİ Finansman Destek Programı hakkında bilgi verir misiniz?
Prof.Dr. Cevahir Uzkurt: İşletmelerin kamu bankaları, özel bankalar, katılım bankalarından uygun koşullarda nakdî kredi temin edebilmeleri için faiz/kâr payı masraflarına KOSGEB tarafından destek sağlanmasına yönelik olarak KOBİ Finansman Destek Programı yürürlüğe girmiştir.
Program kapsamında; İşletme Kredisi, Makine Teçhizat Kredisi ve Acil Destek Kredisi olmak üzere 3 tür kredi bulunuyor.
Girişimci İşletmeler için 50.000 TL’lik kredinin faizinin 10 puana karşılık gelen kısmı, Stratejik ve Öncelikli Sektörlerdeki İşletmeler için 500.000 TL’lik kredinin faizinin 12 puana karşılık gelen kısmı finansman desteği olarak karşılanıyor. Girişimcinin genç, kadın, engelli, gazi veya birinci derecede şehit yakını olması durumunda kredi üst limiti 70.000 TL’ye çıkıyor.

KobiEfor: Girişimcilik Destek Programı, Girişimciliği Geliştirme Destek Programı olarak revize edildi ve destek içeriklerinde değişiklikler yapıldı. Yapılan bu değişikler nelerdir? Girişimciler ne gibi desteklerden faydalanacaklar?
Prof.Dr. Cevahir Uzkurt: 2019 yılı ile birlikte yürürlüğe giren, Girişimciliği Geliştirme Destek Programı 2 alt programdan oluşuyor. Geleneksel sektörlerdeki girişimcilere 50 bin TL’ye kadar (Girişimcinin; kadın, genç, engelli, gazi veya birinci dereceden şehit yakını olması durumunda ilave 10 bin TL’ye kadar) destek veriliyor.
Teknoloji tabanlı ileri girişimcilere 360 bin TL’ye kadar (Girişimcinin; kadın, genç, engelli, gazi veya birinci dereceden şehit yakını olması durumunda ilave 10 bin TL’ye kadar) destek sağlanıyor.
Girişimcilik eğitimi alan girişimci adayları kurduğu işletmelerin başvuru koşullarını sağlaması kaydıyla Girişimciliği Geliştirme Destek Programı'na başvurabilirler.
2019 yılında bu program kapsamında toplamda 604 milyon TL destek sağlanmıştır.

“KOBİ’lerin uluslararası pazarlara erişimini kolaylaştıracak mekanizmalar oluşturuluyor”

KobiEfor: İhracata destek kapsamında Yurtdışı Pazar Destek Programı’nı uygulamaya aldınız; detaylarıyla anlatır mısınız?
Prof.Dr. Cevahir Uzkurt: İlk defa uygulamaya alınan Yurt Dışı Pazar Destek Programı ile daha önce hiç ihracat yapmamış veya pazar payını genişletmek isteyen KOBİ’lerin kapasitelerini arttırmalarını teminen işletme başına 300 bin TL’ye kadar destek sağlanıyor.
Proje süresi: En az 8 ay, en fazla 24 ay
Destek üst limiti: 300.000 TL
Proje destek oranı:
* Yüzde 70 geri ödemesiz, yüzde 30 geri ödemeli
* Personel giderleri için destek oranı dikkate alınmaksızın; asgari geçim indirimi dâhil net asgari ücret tutarı temel girdi olmak üzere bu uygulama esaslarında belirlenen hesap yöntemi ve limitlere göre belirlenen tutar kadar geri ödemesiz destek sağlanıyor.
• İşletmeler bu destekten sadece 1 (bir) kez yararlanabiliyor.
• Programdan yararlanmak isteyen işletmelerin, başvuru tarihi itibariyle son onaylı mali yılda bilanço esasına göre defter tutmuş olması gerekiyor.
• İşletmenin başvuru tarihi itibarı ile Yurt İçi Marka Tescil Belgesi’ne sahip olması gerekiyor.
• İşletmenin proje bütçesi, son onaylı mali yıl net satış hasılatını aşmaması gerekiyor.
• İşletmenin son onaylı mali yılda ihracat yapmış olması gerekiyor. Ancak imalat sektöründe veya Öncelikli Teknoloji Alanları Tablosu’nda yer alan sektörlerde faaliyet gösteren işletmelerde bu şart aranmıyor.
• Proje başvurusu en az 3 farklı gider grubundan oluşmalıdır.

KOSGEB e-Akademi ile internet üzerinden Uygulamalı Girişimcilik Eğitimleri

KobiEfor: İnternet üzerinden Uygulamalı Girişimcilik Eğitimleri başladı. KOSGEB e-Akademi’yi anlatır mısınız? Bu bağlamda sertifikalandırma söz konusu mu?
Prof.Dr. Cevahir Uzkurt: Kurulduğu günden bu yana girişimciliğe yönelik önemli projeler ve destekler sağlayan KOSGEB, 2010 yılından beri kendi iş fikirlerine yönelik iş planı hazırlayabilecek bilgi ve deneyim kazanmaları amacıyla tüm ülke çapında ücretsiz ve herkesin katılımına açık Uygulamalı Girişimcilik Eğitimleri veriyordu.
Girişimcilik Eğitimleri 2019 yılında elektronik ortama taşındı. Bu sayede girişimci adaylarımız zamandan ve mekandan bağımsız olarak eğitimlerini e-Devlet üzerinden alabiliyorlar.
Bürokrasinin Azaltılması ve Mevzuatın Sadeleştirilmesi Programı’nın da bir parçası olan KOSGEB e-Akademi ile tanımlanmış bir zaman dilimi ve mekan ihtiyacı olmaksızın girişimci adayları istediklerinde eğitim alabilecekler. Girişimci adayları derslerin bölümler halinde anlatıldığı KOSGEB Girişimcilik El Kitabı’na da e-Akademi üzerinden ulaşabilecek.
Yürürlüğe girdiği 24 Temmuz 2019’dan bu yana 80 bini aşkın girişimci adayı KOSGEB e-Akademi’ye kayıt yaptırarak eğitim almaya başladı. Bunların 40 binden fazlası da eğitimlerini tamamlayarak elektronik ortamda verilen katılım sertifikalarını almaya hak kazandı.

Girişimcilik ekosistemini geliştiren program; İŞGEM-TEKMER Programı

KobiEfor: 2020 yılında İŞGEM-TEKMER Programı’nda hangi yenilikler söz konusu?
Prof.Dr. Cevahir Uzkurt: Bu destek programının amacı, girişimcilik ekosisteminde yer alan aktörler arası işbirliği ile ulusal plan ve programlar doğrultusunda işletmelerin kurulmasını ve sürdürülmesini sağlamak için inkübasyon hizmetleri sağlayacak yapıların kurulması ve işletilmesine destek sağlamaktır.
İŞGEM/TEKMER Programı başvurusu için Yetkilendirme Formu ile ilgili Başkanlık Birimi’ne başvuru yapılması gerekmekte olup, yetkilendirme işlemi tamamlanınca e-devlet üzerinden başvuru yapılabilmektedir.

İlgili Başkanlık Birimleri:
İŞGEM Programı için: Girişimcilik Dairesi Başkanlığı
E-posta: girisimcilik@kosgeb.gov.tr
TEKMER Programı için: Teknoloji, Yenilik ve Yerlileştirme Dairesi Başkanlığı
E-posta: argeveyenilik@kosgeb.gov.tr

İŞGEM için;
İl özel idaresi, belediye, organize sanayi bölgesi (OSB) yönetimi, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’ne bağlı odalar olabilir.
Kurucu olabileceklerden en az ikisi müştereken başvuru yapabilirler.

TEKMER için;
Üniversite, TGB yönetici şirketi, TTO, OSB yönetimi, kamu kurum/kuruluşları, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’ne bağlı odalar ve borsalar, Türkiye İhracatçılar Meclisi ve meclise bağlı ihracatçı birlikleri, araştırma ve geliştirme enstitüleri merkezleri ile girişimcilik, Ar-Ge, teknoloji geliştirme veya tema/temalar ile ilgili vakıf, kooperatif, dernek ve birlikler, bireysel katılım yatırımcıları ve firmalar (Türk Ticaret Kanunu’na göre kurulmuş gerçek ve tüzel kişilikler) olabilir.
Kurucular münferiden ya da müştereken başvuru yapabilirler. Üniversite ve TGB yönetici şirketi dışında sayılan kurucular üniversite ve TGB yönetici şirketi ile işbirliği içerisinde başvurmalıdır.

“KOSGEB, cari açığı azaltacak ürünlerin yerli üretimini destekliyor”

KobiEfor: Stratejik Ürün Destek Programı ile yerli ve milli üretimin desteklenmesi hedefleniyor, detayları hakkında bilgi verir misiniz?
Prof.Dr. Cevahir Uzkurt: Ülkemizde başarılarıyla anılan büyük işletmelerin KOBİ’lerle proje ortaklığı gerçekleştirerek yaptığı yatırımlar sonucunda ilk etapta 96 yerlileştirilecek ürün ile yaklaşık 1 milyar TL’lik satış sonucunda ithalatın azaltılması öngörülüyor.
Kemik Doku, Tank Koruma Sistemi, Helikopter Rotor Şaftı ve Motor Diski, HD Led Ekranı, Kompozit Parça Ürünleri, Servo Motor, Roket Yaklaşma Sensörü Elektronik Modülü gibi ürünler yerlileştirilmiş ürünler arasında yer alacak. Stratejik Ürün Destek Programı, Bakanlığımızca yürütülecek olan Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı çerçevesinde revize edilmiş olup yeni başvurular www.hamle.gov.tr adresinde yer alan portal üzerinden yapılacak. 2019 yılında bu program kapsamında toplamda 110 milyon TL destek sağlanmıştır.
Destek süresi: Yatırım proje süresi en az 8 (sekiz) ay en fazla 36 (otuz altı) ay olacak şekilde 4 (dört) ayın tam katlarından oluşuyor.
Destek üst limitleri: Program kapsamında verilecek desteklerin toplam üst limiti, geri ödemesiz 1.5 milyon TL ve geri ödemeli 3.5 milyon TL olmak üzere 5 milyon TL’dir.

“İşletmeler arası işbirliği kültürünün arttırılmasıyla kaynak tasarrufu sağlanıyor”

KobiEfor: İşbirliği Destek Programı ile hedeflenen ve sunulan avantajlar /destekler nelerdir?
Prof.Dr. Cevahir Uzkurt: KOBİ’lerin kendi aralarında veya büyük işletmelerle, işletici kuruluş kurarak veya proje ortaklığı yaparak ortak imalat, ortak Ar-Ge/Ür-Ge, ortak laboratuvar, ortak pazarlama, tedarikçi geliştirme vb. konularda gerçekleştirecekleri işbirliklerine destek sağlıyoruz. İş Birliği Destek Programı ile ortaklık yapısı ve ortak sayısına göre değişmekle birlikte toplamda 10 milyon TL’ye kadar destek veriyoruz.

Desteklenecek Proje Konuları;
İşletmelerin birbirleriyle ve/veya büyük işletmelerle;
a) Kapasite, verimlilik, ürün çeşitliliği ve kalitelerini artırmaları amacıyla ortak imalat,
b) Müşteri istekleri ve pazarın talebinin karşılanması amacıyla ortak tasarım, ürün ve hizmet geliştirmeleri,
c) Ürün ve hizmet kalitelerini geliştirmeleri amacıyla ortak laboratuvar,
ç) Pazar paylarını artırmaları ve marka imajı oluşturmaları amacıyla ortak pazarlama,
d) Beceri ve kabiliyetlerini geliştirmeleri ve değer zincirlerine katılmaları amacıyla yapılan işbirlikleri ve bunlara benzer karşılıklı fayda sağlanan, maliyet düşürücü ve rekabet avantajı sağlayıcı nitelikteki işbirliği projeleridir.

“KOBİGEL ile bölgesel, sektörel ve işletmeye özgü destek modeli uygulanıyor”
KobiEfor: KOBİ’lerin üretimini dijitalleştirmeleri için KOBİ Gelişim Destek Programı ‘İmalat Sanayisinde Dijitalleşme’ Programınız ‘Sanayi 4.0’ desteği algısı yarattı. Programın işleyişi hakkında bilgi verebilir misiniz?
Prof.Dr. Cevahir Uzkurt: Ülkenin ulusal ve uluslararası hedefleri doğrultusunda, küçük ve orta ölçekli işletmelerin ekonomideki paylarının ve etkinliklerinin arttırılması, rekabet güçlerinin ve sağladıkları katmadeğerin yükseltilmesi amacıyla çağrıya çıkılan dönemlerde proje konularına göre hazırladıkları projelere 1 milyon TL’ye kadar destek veriyoruz.
2019 yılında KOBİGEL-KOBİ Gelişim Destek Programı kapsamında “İmalat Sanayinde Dijitalleşme” çağrısı yapıldı.
Bu çağrı ile imalat sanayi sektöründe milli imkanlar ağırlıklı olarak dijitalleşme için;
Yerli ve yetkin teknoloji geliştiricisi KOBİ envanterini genişletmek ve imalat sanayi KOBİ’lerinin, yerli teknoloji geliştiricilerle işbirliği öncelikli olmak üzere dijitalleştirilmiş iş süreci sayısını arttırmak amaçlandı.
2019 yılında bu program kapsamında toplamda 495 milyon TL destek sağlandı.

İşletme Değerlendirme Raporu uygulamaya alındı

KobiEfor: Dikkat çekici bir yenilik olarak “İşletme Değerlendirme Raporu” uygulamasını başlatıyorsunuz. Bu çalışmada değerlendirme kriterleri nelerdir ve nihayet değerlendirmeye tabi tutulan KOBİ, uygulamadan ne gibi avantajlar ve yararlar sağlamış olmaktadır?
Prof.Dr. Cevahir Uzkurt: KOSGEB olarak, kurum ve kuruluşların, mevzuatları kapsamında işletmelerle ilgili tuttukları idari kayıtları analiz ettik. KOBİ’lerin iç değerlendirme yapmaları, rakipleriyle kendilerini karşılaştırmaları, hedef belirlemeleri ve varsa sorunlarına çözüm bulabilmeleri amacıyla “KOSGEB İşletme Değerlendirme Raporu”nu uygulamaya aldık.
KOBİ’lerimiz bu raporla bulunduğu bölgede, Türkiye genelinde ve sektörel bazda nerede olduğunu görebiliyorlar. Firma özelindeki bu raporlar sayesinde, işletmeler gelecek planlarını daha sağlıklı yapabilecek. İşletme Değerlendirme Raporu, ilerleyen dönemde KOBİ Rehberlik ve Teknik Danışmanlığı Sistemi’ne entegre edilerek KOBİ’lerin yol haritalarını belirlemelerinde etkin rol üstlenecek.

2020’de Akredite KOBİ Danışmanları geliyor

KobiEfor: 2020 yılında KOSGEB faaliyet gündemine, “Akredite KOBİ Danışmanları Yetiştirmek” gibi bir yenilik daha kattı. KOBİ Rehber ve Teknik Danışmanlık Sisteminiz hakkında bilgi verir misiniz?
Prof.Dr. Cevahir Uzkurt: KOBİ’lerin mevcut durumlarının analiz edilerek ihtiyaç ve sorunlarının tespit edilebilmesi ile desteklerin etkinliğinin artırılması, danışmanlık hizmetlerinde standardın sağlanması ve kalitenin yükseltilmesi, piyasanın ihtiyaç duyduğu nitelikli rehber ve danışmanın yetiştirilmesi, KOBİ’lerin proje hazırlama ve yürütme aşamalarında aracılar nedeniyle yaşadıkları sorunların ortadan kaldırması amacıyla KOBİ Rehberliği ve Teknik Danışmanlık Sistemi’ni 2020 yılında yürürlüğe almayı planlıyoruz.