Yeni Yıldan Beklentiler...
Yeni yılda ülkemiz ekonomisinde beklentilere ilişkin görüş ve öneriler yapabilmek için öncelikle 2019 yılını iyi okumamız gerekiyor.
Dünya, 2019’u geride bırakırken küresel ekonomi zor bir yıl geçirdi. ABD-Çin arasında yaşanan ticaret savaşına ilişkin gelişmelerde mutabakata varılan anlaşmanın birinci etabının ABD ve Çin devlet başkanları tarafından ne zaman imzalanacağına dair belirsizlik sürüyor.
ABD-Türkiye ilişkileri yönünden temel risk, yaptırımlar ve Halk Bankası konusundan öte, 2020 Kasım ayında yapılacak ABD seçimleri (Demokrat Parti kökenli bir başkanın seçilmesi) olarak değerlendiriliyor.
Merkez bankalarının normalleşme süreci, İngiltere’nin Brexit kararının parlamentoda onaylanması ardından AB üyesi ülkelere olası etkileri, Avrupa ülkelerinde örneğin; Almanya’da yaşanılmakta olan durgunluk ve daha birçok başlık bunlar arasında sayılabilir.
Tüm bu ekonomide küresel gelişmelerin ülkemiz ekonomisine etkileri elbette kaçınılmazdı. 31 Mart’ta yapılan yerel seçimler ardından seçim yorgunu olan ülkemizde artık 4 yıl seçim olmayacak denilirken 23 Haziran’da İstanbul seçimlerinin tekrarı ekonomideki sıkıntıların çözümünü geciktirdi.
Seçim sonrası art arda açıklanan ekonomi programları, eylem planları, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın faiz indirimleri gibi önemli gelişmeler, ülkemiz gündeminde ekonominin ilk sıralara alınmasıyla bu bağlamda ekonomide, piyasalarda güven süreci yaşanılmasına neden oldu. Bu gelişmelerin 2019 son çeyreğine olumlu yansıyacağının sinyallerini gösteren “Üst üste 3 çeyrek küçülme yaşayan Türkiye ekonomisinde 2019 yılı üçüncü çeyreğinde 0.9’luk büyüme” görülmesi, 2020 yılında ekonomide olumlu gelişmeler olacağı umudunu verdi. Bu bağlamda açıklanan Yeni Ekonomi Programı (YEP) kapsamında açıklanan makroekonomik dengeleri gözeten, yenilikçi, üretim ve verimlilik odaklı kapsayıcı bir büyüme anlayışıyla hazırlanan 2020-2022 Orta Vadeli Program’da (OVP) belirtilen politika ve tedbirlerin hızlı ve etkin şekilde hayata geçirilmesi öngörülüyor. Gelecek yıl sektörel açıdan da genele yayılan bir toparlanma hedefleniyor. Yeni yıla ilişkin ekonomide hedefleri gösteren önemli bir programda, “2020 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı”, Resmi Gazete’de yayımlandı.
Programda 2020 yılı enflasyon hedefi yüzde 8.5 olurken işsizlik hedefi de yüzde 11.8, büyüme hedefi yüzde 5 olarak belirlenmiş. Yıllık Program’a göre bu yılın ikinci yarısında ekonomideki toparlanmanın ivme kazanması beklenirken 2019’un genelinde gayrisafi yurt içi hasılanın (GSYH) yüzde 0.5, 2020’de de yüzde 5 büyüyeceği tahmin ediliyor. Gerek OVP gerekse “2020 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı” gerçekleştirildiğinde ekonomide alınacak olumlu sonuçlar ülkemizin her alanda başarısını dünyaya taşıyacaktır. Ülkemiz ekonomisinde olumlu gelişmeleri gösteren Dünya Bankası’nın 2020 Türkiye Ekonomisine Dair Raporu’ndan kısa bir bilgiyi paylaşmak isterim.
Dünya Bankası Türkiye’de ekonomide istikrarın tekrardan sağlandığını ama belirsizliklerin devam ettiğini belirterek Türkiye’nin 2019’da yüzde 0, 2020’de ise yüzde 3 büyüyeceğini tahmin ediyor. Dünya Bankası, Türkiye’de iyileşmenin devam edebilmesi için üç tane öneride bulunmuş. 1) Rezervler güçlendirilmeli, 2) Reel sektörün bilanço sorunu düzeltilmeli 3) Kamu borçlanma kapasitesi kullanılmalı deniliyor.
Yeni yılda ekonomide beklentileri gerçekleştirecek kişisel öneri ve öngörülerime gelirsek; “Tüketime Dayalı Değil, Katmadeğerli Üretime Dayalı Büyüme ve İhracat, Teknoloji, Dijitalleşme ve Yüksek Verimlilik” olmazsa olmazlarımız olmalı. KOBİ’lerin finansmana erişimi için modeller ve araçlar arttırılmalı. Yapısal ve ekonomik reformların hayata geçirilmesi ve kural temelli bir ekonomik sistem güçlendirilmeli. Örneğin; “Hukukun üstünlüğü, katılımcı demokrasi, fikir ve ifade özgürlüğü ve çağdaş eğitim, kurumların bağımsızlığı ve özerkliği ile liyakati esas alan bir yönetim sistemi”, ekonomik ve yapısal reformların temelini oluşturacağı inancındayım. Yeni yılın dünyamıza, ülkemize barış ve huzur, iş dünyamıza siz değerli okurlarımıza; sağlıklı, bereketli bol kazançlı günler getirmesini diliyorum.
