Bulgaristan’ın nüfusu, yüzde 12’si müslüman, 7.6 milyondur, resmi dili Bulgarca’dır. Klasik bir Balkan ülkesidir. Kollektif ekonomiden sanayileşmiş bir tarım ve ağır sanayi miras kalmıştır. Yaklaşık 25 yılda tamamladığı dönüşümden sonra önümüdeki 2014-2016 döneminde hızlı bir iç talep canlanması, borçlanma koşullarının iyileşmesi ve AB fonlarının kullanımının artması sayesinde yüzde 4’lük bir büyüme elde etmesi beklenmektedir.
Bulgaristan ekonomisinde sektörler
Tarım: Geniş ve verimli, 5,3 milyon hektarlık ekilebilir tarım arazisi vardır. Buğday, arpa ve mısır üretimi önemlidir. Ayçiçeği, tütün ve şeker pancarı gibi sanayi bitkileri üretimi yüksektir. Domates, salatalık ve biber, ihraç edilen önemli tarım ürünleridir. Şarap üretimi ve ihracatı gelişmektedir. Bulgaristan’ın, bütün Orta Avrupa için önemli bir tarım ürünleri tedarikçisi olduğu rahatça söylenebilir. 2014 yılında yabancılara ekilebilir arazi tahsisine konulan yasak son bulacaktır.
Sanayi: Bulgaristan imalat sanayinin yapısı, ağır sanayi yapılanmasıdır. Bulgaristan Doğu Bloku pazarları içinde biyokimya sanayi, bilgisayar üretimi v.b. dallarda bir merkez durumundaydı.
Gıda ve Giyim Sanayi Sektörü: Yabancı yatırımcılara ve fason üretime cazip gelmektedir.
Enerji: Burgaz’daki Neftochim rafinerisi, Pleven’deki Plama rafinerisi, ülkeyi petrol ürünleri ihracatçısı pozisyonuna taşımıştır.
Ağır Sanayi: Devnya’daki büyük soda karteli, Kremikovtsi demir-çelik tesisleri ağır sanayinin başlıca büyük hacimli birimleridir ve asıl dikkat çekici olan, 1970 ve 1980’lerde oluşan Elektronik sanayi ve kişisel bilgisayar (PC) üretiminde Bulgaristan’ın Avrupa’da merkez üs konumuna gelmesidir.
Madencilik: Bulgaristan’da bilinen elliden fazla mineral rezervi bulunmaktadır. Bunlardan bazıları kolay işlenemeyen beyaz mermer, mermer, kuvarz, kaolin, kolay işlenemeyen kil ve alçıdır. Ayrıca, Rodope Bölgesi’nde uranyum cevherleri bulunmaktadır. Bu zengin sanayinin gelişme temelini teşkil eder.
Müteahhitlik Hizmetleri: Karadeniz kıyısında ve kış turizminin yoğun olduğu Bansko ve Borovets bölgeleri..
Turizm: Bulgaristan nüfusundan fazla turist alabilen (8.5 milyon) sayılı ülkelerdendir. Karadeniz bölgesi, önemli orandaki yatak kapasitesi ile sektör açısından önemlidir. Dağ ve av turizmi gelişkindir ve hızla büyümektedir. Ülke gelişmiş bir ulaşım altyapısına ve 5 önemli limana sahiptir. Türkiye’den aldığı turist sayısı yüksek hızla artmaktadır.
Bulgaristan-Türkiye dış ticareti
Bulgaristan’ın ihracatı ve ithalatı yüzde 30’ları aşan bir artış hızı göstermektedir. 2013 yılında 26.5 milyar dolar ihracat ve 30.1 dolar ithalat gerçekleştireceği hesaplanmıştır. Türkiye, Bulgaristan’ın önemli bir ticaret ortağı durumundadır. Bulgaristan’ın ihracatında Türkiye’nin yeri yüzde 8.5 payla 3. sıradadır.
Bulgaristan’ın toplam ithalatı içerisinde Türkiye’nin payı yüzde 5’tir ve 6. sıradır. AB üyeliğinin ardından Bulgaristan Türkiye’nin Avrupa’ya açılan kapısı olma pozisyonunu güçlendirmiştir.
Türkiye Bulgaristan’a yatırım için de ilgi duymaktadır ve 12. sıradaki ülkedir. Bulgaristan’daki Türk yatırımlarının yelpazesi geniştir. Turizm, bankacılık, tekstil ve hazırgiyim, ev aletleri, oto yedek parça, ulaştırma, alüminyum, pvc, gıda, yakıt dağıtımı, odun işleme yatırım yapılan başlıca sektörlerdir. Ev tekstili, mobilya, inşaat malzemeleri, otel ve restoran donanımı, ambalaj Türk yatırımcılarına Bulgaristan’da iş yapmaları açısından potansiyel vaad etmektedir.
Bulgaristan’da iki Türk sermayeli banka (Ziraat Bankası ve D-Commerce Bank) faaliyet göstermektedir. Ziraat Bankası başta Filibe ve Kırcaali kentleri olmak üzere dört yeni şube daha açmayı planlamaktadır. Halihazırda 16 şubesi bulunan D-Commerce Bank ise 14 yeni şube daha açmayı hedeflemektedir.
Bulgaristan’a ihraç potansiyelimiz
Şu ürün grupları Bulgaristan’a ihracatımızda büyüme potansiyelini muhafaza etmektedir:
Sanayi ürünleri:
- Elektrikli makineler ve kablolar
- Oto yedek parçaları
- İnşaat malzemeleri
- Beyaz eşya
- Kumaş, sentetik iplik, monofil
- Ambalaj malzemeleri
- İş ve maden makineleri
- Alüminyum inşaat malzemeleri
Tarım ürünleri:
- Şekerli ve çikolatalı mamuller
- Çikolota ve kakao içeren gıda müstahzarları
- Bisküvi ekmek, pasta, kek
- Meyve sebze konserveleri
- Yaş meyve sebze turunçgiller
- Domates
- Süt ürünleri mayalar
- Kayısı, kiraz, şeftali, erik
- Üzümler (taze, kurutulmuş)
Pazara nasıl girilir?
Türk KOBİ’si kendine “Bulgarisan pazarına nasıl girerim?” diye sorarsa cevabını kolayca bulacaktır. Türk Bulgar Ticaret ve Sanayi Odası’nın bu konudaki hizmetleri öncelikle tercih edilmelidir. Bu kurumsal ilişki sayesinde ithalatçı veya ihracatçı Bulgar şirketlerine, üstelik iletişimde Türkçeyi kullanarak ulaşmak mümkündür. Başvurulacak adresi yayınlıyoruz:
YARARLI ADRES
Türk Bulgar Ticaret ve Sanayi Odası:
Merkez ofis: 138 V.Levski blvd, 3th floor, Sofia 1504, Bulgaria
Tel/Fax: + 359 (2) 945 39 55 Cep: 0878 134 528
Office-1: 98 Bulgaria blvd, 7th floor, office 13D, Sofia 1680, Bulgaria
Tel: + 359 (2) 958 12 02 Fax: + 359 (2) 958 14 25
Türkçe iletişim yapılabilir