Page 19 - KobiEfor_Temmuz_2020
P. 19
TÜRKİYE’NİN YENİ NORMALİ
Türkiye 2020 yılına ağır bir kur baskısı altında al-
dığı çok yönlü tedbirler sayesinde elde ettiği bir ‘to-
parlanma’ ile birlikte girmişti ve yılın ilk çeyreği
için piyasa beklentisi, ekonomisinin yüzde 5.5 civa-
rında büyüyeceği yönündeydi ama olmadı.
Büyüme yılın ilk çeyreğinde geçtiğimiz yılın aynı
dönemine göre yüzde 4.5 gerçekleşti. İlk çeyrek iti-
barıyla Türkiye ekonomisinin büyüklüğü 4.4 trilyon
TL düzeyine yükseldi (758 milyar dolar).
İlk çeyrekteki bu sonuç, yatırım harcamaların-
daki düşüş eğilimi sürdüğü için doğdu. Yatırım har-
camalarını aşağı çeken temel faktör inşaat harca-
• Finansal piyasalarda toparlanma: Salgının
malarıydı. İnşaat harcamaları cari fiyatlarla yatı-
yayılma hızında görülen yavaşlamanın ardından
rım harcamaları içerisinde yüzde 50 paya sahip;
atılmaya başlanan normalleşme adımlarının, küre-
yıllık reel düşüş ilk çeyrekte yüzde 10.2 oldu. Öte
sel ekonomik aktivitede hızlı bir toparlanma sağla-
yandan; yüzde 40’lık paya sahip makine ve teçhizat
yabileceği yönündeki beklentilerle küresel piyasa-
yatırımlarının bir önceki çeyrekte sergilediği güçlü
larda genel olarak olumlu bir seyir izlendi.
yıllık artışın ardından bu yılın ilk çeyreğinde de yüz-
• Gelişmekte olan ülkelere portföy girişleri Ni-
de 8.4 artması olumlu bir gelişme olarak kayda
san ayında 18.6 milyar USD düzeyinde gerçekleşe-
geçti.
rek Mart ayındaki 82.9 milyar USD’lik rekor çıkışın
Sanayi üretimi ilk çeyrekte yıllık bazda yüzde 4.4
bir kısmını telafi etmişti. Son iki ayın ikisinde de ve-
arttı. Mart ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde
rilere Çin hariç bakıldığında daha zayıf bir tablo iz-
2 oranında geriledi. Bu dönemde dayanıklı tüketim
leniyor. Nisan ve Mayıs aylarında Çin hisse senedi
malı imala-
piyasasına toplam yabancı sermaye girişi 13 milyar
tındaki yüz-
USD düzeyinde gerçekleşti.
de 16.6’lık
• Avrupa Komisyonu salgın sonrası ekonomik
gerileme
aktiviteyi desteklemek amacıyla 750 milyar EUR
dikkat çekti.
(Euro-Avro) tutarında bir paket tasarladığını açık-
Sanayi
ladı. Söz konusu tutarın 500 milyar Avro’luk kısmı-
üretimi ilk
nın hibe edilmesi planlanırken 250 milyar Avro’luk
iki ayda kay-
kısmı ile düşük faizli kredi imkânı sağlanacak. Böl-
dedilen yük-
gede para politikası da salgının etkileriyle mücade-
sek oranlı
lede aktif bir şekilde kullanılmaya devam ediliyor.
artışların
• Avrupa Merkez Bankası (ECB) 4 Haziran’daki
etkisiyle yılın ilk çeyreğinde geçen yılın aynı döne-
toplantısında acil varlık alım programını 600 milyar
mine kıyasla yüzde 4.4 genişledi.
Avro tutarında artırarak 1.350 milyar Avro düzeyine
Aynı dönemde artan talebin etkisiyle gıda, kağıt
yükseltti.
ürünleri ve kimyasal ürünlerin imalatında ise yüz-
• Japonya ekonomisini desteklemek amacıyla
de 5’in üzerinde artışlar kaydedildi.
Hükümet 1.1 trilyon dolar büyüklüğünde yeni bir
İmalat sanayisinde en hızlı daralma yüzde 20.3
teşvik paketi hazırladığını açıkladı. Ülkede Nisan
ile motorlu kara taşıtlarında olurken; bunu yüzde
ayında 1 trilyon dolar büyüklüğünde bir teşvik pa-
16.5 ile giyim eşyası, yüzde 15.3 ile diğer ulaşım
keti devreye alınmıştı. Ayrıca, Japonya Merkez
araçları izledi.
Bankası da 22 Mayıs’ta olağanüstü toplantı gerçek-
Sanayi üretiminde Satınalma Verisi (PMI) Ma-
leştirerek küçük ve orta ölçekli firmalara yönelik
yıs’ta 40.9’a yükseldi. Salgının etkilerinin en belir-
280 milyar dolarlık yeni bir kredi paketi açıkladı.
gin biçimde hissedildiği Nisan ayında 33.4 düzeyine
‘Yeni Normal’in küresel özeti: Pandemi krizinde
gerilemişti.
yeni bir döneme geçilirken küresel ekonomik görü-
Mayıs ayında işletmelerin bir kısmının üretime
nüme özellikle odaklanarak bakmamızın anlamı
yeniden başlamasıyla üretim 16.9 seviyesinden
büyüktür, çünkü Türkiye ekonomisi ‘Yeni Normal’
32.4’e yükseldi. Mayıs ayında yeni siparişler Ni-
dönemde, dünya ekonomisindeki gelişmelere bağ-
san’a göre bir miktar toparlanmakla birlikte daral-
lı olarak seyredecektir. Büyüme, küçülme, yatırım-
mayı sürdürdü.
ların canlanması, dış talep şokundan çıkma vb. bü-
Diğer taraftan, kur gelişmelerine bağlı olarak gir-
tün ekonomik sonuçlar, dünya ekonomisi ile ilişki-
di maliyetleri son bir yılın en hızlı artışını kaydetti.
ler çerçevesinde ortaya çıkacaktır.
Temmuz 2020 KobiEfor 19