Page 22 - KobiEfor Ekim 2021

KAPAK

likle bu erişimin düşük olduğu kırsal ve uzak bölgeler- milyar ABD dolarına, jeotermalin 0.7 milyar ABD do-
de, enerji erişim oranlarının iyileştirilmesinde giderek larına ve biyoyakıtların 0.6 milyar ABD dolarına geri-
daha önemli bir rol oynamaktadır. Bağımsız güneş sis- lemesiyle düşüş eğilimini sürdürdü. Çok taraflı iklim
temleri ve yenilenebilir enerji temelli mini şebekeler, fonları ve çok taraflı kalkınma bankaları, gelişmekte
gelişmekte olan dünyada şebekeden bağımsız alanları olan ülkelere doğrudan destek sağlamada önemli
elektriklendirmenin, haneler için güç ve üretken kul- bir rol oynarken, yeşil tahviller gibi iklim finansmanı
lanımlar sağlamanın çoğu zaman en uygun maliyetli araçları, 2020’de yüzde 1.1 artışla 269.5 milyar ABD
yoludur. Biyokütlenin geleneksel kullanımının sağlık ve dolarına yükselerek ikinci kez rekor seviyelere ulaştı.
çevresel etkilerini azaltmaya yardımcı olan seçenekler Enerji sistemleri entegrasyonu ve etkin teknolojiler:
arasında iyileştirilmiş biyokütle sobaları ve yakıtları, bi- Rüzgar ve güneş, 2020’de elektrik karışımında rekor se-
yogaz, etanol, güneş ocakları ve giderek artan şekilde viyelere ulaşırken, ısı pom-
yenilenebilir enerjiye dayalı elektrikli pişirme yer alıyor. paları, elektrikli araçlar ve
Birkaç yıllık güçlü büyümenin ardından, yenilenebi- enerji depolama satışları
lir enerjiye dayalı enerji erişim sistemleri pazarı, CO- COVID-19 pandemisine
VID-19 pandemisinden olumsuz etkilendi. Şebekeden rağmen güçlü bir şekilde
bağımsız güneş enerjisi sistemlerinin küresel satışları arttı. Enerji sektöründe,
2020’de yüzde 22 düşerken, en büyük bölgesel düşüş başta güneş PV ve rüzgar
Güney Asya’da (yüzde 51) olurken, en büyük pazar olan enerjisi olmak üzere değişken yenilenebilir elektrik kay-
Doğu Afrika’da satışlar yüzde 10 düştü. naklarının kurulu gücü ve penetrasyonu birçok ülkede
Temiz yemek pişirme: Planlanan birçok yenilenebi- hızla büyümüştür. Çeşitli güç sistemleri, bu yenilenebilir
lir enerji temelli mini şebeke projesi pandemi nedeniy- teknolojilerin düşük maliyetleri ve COVID-19 sınırlama
le ertelenmiş olsa da bazı ülkelerde krize acil bir mü- önlemlerinin elektrik piyasaları üzerindeki etkileri nede-
dahale olarak sağlık tesislerine güç sağlamak için yeni niyle 2020’de rekor düzeyde anlık VRE paylarına ulaştı.
mini güneş enerjisi şebekeleri devreye alındı. 2020’nin İletim ve dağıtım şebekelerinin daha geniş dijitalleşmesi
sonlarına doğru, Afrika’daki birkaç büyük mini şebeke ve ‘sayaç arkası’ sistemlerdeki büyüme devam etti. Şebe-
geliştirmesi için yeni finansman anlaşmaları imzalan- ke altyapısı kısıtlamaları, ye-
dı. Temiz pişirme sektörü, nilenebilir enerjilerin çeşitli
elektrik erişim sektörün- yerlerde entegrasyonu için
den daha az finansman ve önemli bir darboğaz haline
özel sektör katılımı gördü. geldi. Büyük iletim projele-
Bununla birlikte, en büyük ri de düzenleyici engellerle
25 temiz pişirme şirketinin karşı karşıya kaldı. Buna
finansmanı 2019’da yüz- rağmen, VRE jeneratörlerinden gelen şebeke kapasitesi
de 68 artarak 70 milyon ABD dolarına ulaştı. 2020’de, talebi nedeniyle 2020’de büyük projeler geliştirildi.
temiz pişirme açığının en yüksek görüldüğü Afrika’da Enerji sektörünün aksine, yenilenebilir enerjinin
temiz pişirme için birkaç yeni büyük ölçekli finansman küresel ulaşım ve ısıtma sistemlerindeki payı 2020’de
girişimi duyuruldu. Bazı ülkelerdeki politika yapıcılar düşük kaldı. Yenilenebilir enerjinin karayolu taşımacılı-
da temiz yemek pişirmeye, yeni hedefler belirlemeye ğına entegrasyonu, esasında araçların elektrifikasyonu
ve mali destek paketleri geliştirmeye odaklandı. yoluyla ilerletilirken, ısı pompaları, ısıtma ve soğutma
Yatırım akışları: Yenilenebilir enerji ve yakıtla- sektöründe yenilenebilir kaynakların kullanımını sağ-
ra (50 MW’tan daha büyük hidroelektrik projeleri lamak için kullanılmayan bir potansiyel sunuyor. Ener-
hariç) yapılan küresel yeni yatırım 2020’de toplam ji depolamanın yanı sıra ısı pompalarının ve elektrikli
303.5 milyar ABD dolarına ulaştı. Gelişmekte olan ve araçların olanak sağlayan teknolojileri, yenilenebilir
yükselen ekonomiler, yenilenebilir enerji kapasitesi enerjilerin entegrasyonunu desteklemekte ve güç sis-
yatırımında gelişmiş ülkeleri altıncı yılda da geride temlerinde daha fazla esnekliğe katkıda bulunmaktadır.
bırakarak 153.4 milyar ABD dolarına ulaştı. 2020 ya- COVID-19 pandemisinin başlamasına rağmen, her üç
tırımları gelişmiş ülkelerde yüzde 13 artarken, ge- teknolojinin de satışları 2020’de arttı.
lişmekte olan ve yükselen ülkelerde yüzde 7 düştü. 2020 yılında ısı pompası alımı Asya-Pasifik bölgesin-
Yenilenebilir kaynaklara yapılan yatırım, rüzgar ve de yavaşlarken, Kuzey Amerika ve Avrupa’da artmaya
güneş enerjisine odaklanmaya devam etti ve güneş devam etti. Isı pompası endüstrisi, şirket satın almala-
enerjisi 2020’de 148.6 milyar ABD doları (yüzde 12 rı, düşük küresel ısınma potansiyeline sahip soğutucu
artış) ile küresel yenilenebilir enerji yatırımının ne- akışkanlardaki teknolojik gelişmeler ve ısı pompalarını
redeyse yarısını temsil etti. Güneş enerjisi hariç tüm diğer enerji cihazlarıyla entegre eden yeni çözümlerin
yenilenebilir teknolojilere yapılan yatırımlar düştü ortaya çıkması ile karakterize edildi.
ve rüzgar enerjisi yüzde 6 düşüşle 142.7 milyar ABD 2020’de küresel otomobil satışları düşerken, elekt-
dolarına (toplamın yüzde 47’si) geriledi. Geri kalan rikli otomobil satışları (hem bataryalı elektrikli araçlar
teknolojiler, küçük hidroelektrik yatırımlarının 0.9 hem de plug-in hibritler dahil) COVID-19 kaynaklı dü-

22 KobiEfor Ekim 2021