TOSYÖV, KGF, KOSGEB, BTSO ve DenizBank, Bursalı KOBİ ve girişimcilere anlattı:

Türkiye Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler, Serbest Meslek Mensupları ve Yöneticiler Vakfı (TOSYÖV), KOSGEB ve Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO), Kredi Garanti Fonu (KGF A.Ş.) işbirliğiyle Denizbank, Bilkent CYBERPARK, KobiEfor Sanayi ve Ekonomi Dergisi, LOGO Yazılım çözüm ortaklığında “KOBİ’lere ve Girişimcilere Sağlanan Destekler ve Finans Olanakları” konulu toplantı, BTSO ev sahipliğinde Bursa Organize Sanayi Bölgesi’ndeki (BOSB) BTSO Toplantı Salonu’nda gerçekleştirildi.
“OSB’lerde endüstri kütüphaneleri kurmalıyız”
Sanayicinin yoğun ilgi gösterdiği toplantının açılışında konuşan TOSYÖV Yönetim Kurulu Başkanı Nezih Kuleyin, Bursalı katılımcılara 1989 yılında kurulan TOSYÖV hakkında bilgi verdi. TOSYÖV’ün KOSGEB’in ve KGF’nin kuruluşunda yer aldığını aktaran Kuleyin, düzenledikleri KOBİ Zirveleri’ne değindi. “Bu dönemde Türkiye’nin kalkınma modeli nasıl olmalıdır? Türk ekonomisi nasıl bir konvansiyon değişikliğine gitmelidir ki bu kalkınma modelini sağlayabilsin?” diyen Kuleyin, bunun bir tarafında finansman bir tarafında üretim biçimi olduğunu ifade etti.
Bu noktada Endüstri 4.0 veya Toplum 5.0 olgusunun konuşulduğunu anımsatan Kuleyin, dış ticaretleri fazla veren, genç işsiz nüfusu bulunmayan ve Sanayi 4.0 aşamasında olan Almanya, Japonya ile Türkiye’nin endüstriyel dertlerinin birbirine benzemediğini vurguladı. Kuleyin, Türkiye olarak  temel hedefimizin rekabetçi yerli üretim olması gerektiğine işaret etti: “Biz yerli üretimimizi artıracağız ama bu, uluslararası rekabet edebilir olacak. Rekabetçi yerli üretimimizi arttırırsak istihdam sorunumuzu çözebiliriz. Satışlarımızı arttırırsak dış ticaret açığımızı çözebiliriz. Ama biz sadece otomasyonla bu işi çözemeyiz, bu nedenle temel hedefimizin rekabetçi yerli üretim olacağını düşünüyorum.”
Nitelikli insan gücü olmadığı takdirde niteliksiz ve rekabetçi olmayan üretim sorunuyla karşı karşıya kalındığını ifade eden Kuleyin, rekabetçi üretim yapmanın temel koşulunun nitelikli insan gücü olduğuna dikkat çekti. TOSYÖV’ün işbirliği yaptığı kuruluşlara da seslenen Kuleyin, hep birlikte nitelikli insan eğitimine el atılması gerektiğini düşündüklerini paylaştı: “Bunu Organize Sanayi Bölgeleri (OSB’ler) içerisinde kuracağımız endüstri kütüphaneleri ile yapmamız gerektiğini düşünüyorum. OSB’lerde hem sürekli eğitimin olduğu hem de acil sorunlara çözüm üreten kütüphaneler kurmak zorundayız. OSB’ler bizim üretimdeki her türlü sorunu çözeceğimiz eğitim merkezleri haline gelmelidir. Eğer biz insan gücümüzü bir üst lige taşıyabilirsek kalkınmamızı sağlamamızın şartlarını yaratmışız demektir. Gelişmiş ülkelerle bizim aramızdaki temel fark; birey başına düşen üretkenliktir. Kişi başına üretkenliğimizi artırmak zorundayız. Endüstriyi değiştiren nitelikli sanayi kütüphanelerini OSB’ler içinde gerçekleştirmeliyiz. Büyük bir nitelik dönüşümü kampanyasıyla rekabetçi yerli üretimi kurmamızın hepimizin görevi olduğuna inanıyorum.”
“KOBİ’lere Hayat Deniz’de Güzel!”
DenizBank KOBİ Bankacılığı Grubu Genel Müdür Yardımcısı Murat Kulaksız, sözlerine TOSYÖV ile birlikte bir kez daha Bursa’da KOBİ’ler ile bir araya gelmekten çok mutlu olduğunu belirterek başladı ve şunları söyledi: “Son 2 yılda başta Kredi Garanti Fonu Destekli Krediler, Nefes Kredisi ve KOSGEB Sıfır Faizli Krediler ile KOBİ’lere destek olan, kaynak aktaran öncü banka olduk. Teminat yetersizliği nedeniyle finansmana erişimde sorun yaşayan KOBİ’lere kefalet sağlayan KGF’nin desteklerini en çok KOBİ’ye ulaştıran ilk 3 bankadan biriyiz. Hem 2017 hem 2018’de KOBİ’lerimizin yüksek faiz sorununa karşılık, reel sektörle finans sektörünü buluşturan ‘Nefes Kredisi’ projesine imza attık. Her 2 yıl da bu projede yer alan tek özel banka olmanın haklı gururunu yaşadık.  2018 Nefes Kredisi projesinde aylık yüzde 0.99 faiz oranı ile KOBİ’lerimize nefes aldırdık.”
“Dış ticaret müşterilerimize danışmanlık hizmeti veriyoruz”: Murat Kulaksız, şunları aktardı: “Dış ticarette kendine bir yol haritası oluşturmak, bilgi almak, yatırım yapmak, başka pazarlara açılmak isteyen her KOBİ’mize danışmanlık veriyoruz. Müşterilerimiz Dış Ticaret Destek Hattımız ile dış ticarette kullanılan ödeme şekillerinden uluslararası kurallara kadar birçok konuda bilgi alabilmekte. Bu yıl Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) ile Türkiye genelinde 71 bin ihracatçı firmanın finansal ihtiyaçlarının karşılanması amacı ile protokol imzaladık. Protokolle ihracatçı firmalara ayrıcalıklı hizmetler sunduk; çeşitli kredi tiplerinde, banka sermayeli veya Eximbank kaynaklı uygun koşullar sağladık. Dünyanın en hızlı büyüyen sektörlerinden olan turizme canlılık getirecek bir projeye imza attık. Türkiye Seyahat Acentaları Birliği’ne (TÜRSAB) üye olan acentalara 100.000 TL’ye kadar özel destek kredisi sağladık. Bu projede de yer alan tek özel banka konumundaydık.”
“Teknoloji ile KOBİ’lerimiz arasında köprü vazifesini üstleniyoruz”: Murat Kulaksız, “Tüm bunların yanında bir de değişen ve dijitalleşen dünyaya öncülük ediyoruz. DenizPOS mobil uygulamamız ile üye işyerlerimiz POS rulosu talebi, işlem detayı görüntüleme, POS başvuru işlemleri gibi birçok işlemi mobil cihazlardan çok kolayca ve hızlıca yapabiliyor. Hatta blokede bekleyen tutarlarını tek dokunuşla çözüp hesaplarına aktarıyorlar” dedi. Kulaksız, bütün odalar ve meslek birlikleri ile işbirliği yapmaya büyük önem verdiklerini belirterek, 2016’dan bu yana TOSYÖV ile birlikte il il gezdiklerini; önümüzdeki dönemde de KOBİ’lerin daima yanında olacaklarını ve her noktada gerekli desteği vermekten geri durmayacaklarını ifade etti.
“Kurallara uyan değil, kural koyan bir Türkiye için”
Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) Yönetim Kurulu Üyesi Muhsin Koçaslan, “Büyük Türkiye ideallerimiz doğrultusunda temel önceliğimiz; ekonomide nitelikli büyümeyi sağlamaktır” dedi. Önümüzde mevcut sorunları aşmamız ve büyüme yolculuğunda yeniden ivme kazanmamız gereken yeni bir dönem olduğuna dikkat çeken Koçaslan, Türkiye ekonomisinin yüzde 99’unu oluşturan, toplam istahdamın yüzde 80’inini karşılayan ve ihracatımızın yüzde 60’ını gerçekleştiren KOBİ’lerimize sunulan desteklerin büyük önem taşıdığını söyledi. BTSO’nun 41 bin üyesine imkanlarını seferber ettiğini aktaran Koçaslan, Nefes Kredisi’ne en fazla katkı sağlayan kurumlardan biri olduklarının altını çizdi.
Koçaslan, BTSO olarak üyelerine, URGE’den kümelenmeye, fuar organizasyonlarına kadar katmadeğerli üretim ve ihracat odaklı büyüme konusunda çok önemli destek mekanizmalarını harekete geçirdiklerini anlattı: “Yüzlerce firmamız Ticaret Bakanlığımızın 350 milyon TL’yi aşan desteklerinden yararlanma imkanına kavuşmuştur. Yaklaşık 6 bin üyemiz, son 5 yılda dünyanın dört bir yanındaki 160 fuar organizasyonunda yer alırken farklı coğrafyalardan iş bağlantıları yapmak üzere Bursa’da firmalarımızla buluşturduğumuz iş insanları sayısı 17 bini buldu.  700’ü aşkın yeni girişimciyi kentimize kazandırdık. Bursa tarihinde ilk kez 4600 ihracatçı firmaya ulaşırken ihracatta da 14 milyar barajını aşmayı başardık. Bizler iş dünyası temsilcileri olarak bütün zorluklara ve karşımıza çıkarılan tüm engellemelere rağmen milletimizin ve devletimizin yanında olmaya devam edeceğiz. Yeni yatırımlarla yeni iş sahaları oluştururken ürettiğimiz mal ve hizmetlerle dünyanın dört bir yanında olacağız. Tüm zorluklara rağmen Türkiyemiz’in sadece bugününü değil, geleceğini de kurgulayacağız.”
Koçaslan sözlerini şöyle sürdürdü: “KOBİ’lerimizin niteliğini arttıran ve firmalarımızın rekabet gücünü uluslararası düzeye yükselten uygulamaların geliştirilmesinde ve daha geniş bir tabana yayılmasında TOSYÖV’ün, KOSGEB’in ve KGF’nin önemli payı var. Tüm kurumlarımızın gayretleriyle özel sektörümüze duyulacak güvenle sağlanacak desteklerle inanıyorum ki Türkiye 2023, 2053, 2071 hedeflerini de yakalayacaktır. Kurallara uyan değil, kural koyan bir Türkiye için omuz omuza vererek çalışmaya devam edeceğiz.”
“KOBİ’ler ülkenin sırtlayıcı gücü olacak”
Bursa Ticaret Borsası Meclis Başkanı Mehmet Aydın, yalnızca yüzde 2’si büyük ölçekli olan 3 milyon 600 bin işletmenin çoğunluğunu KOBİ’lerin oluşturduğunu belirterek, “Biz bu KOBİ’leri ne kadar çok desteklersek, ne kadar çok onlara istihdam sağlatabilirsek, ihracatlarını arttırabilirsek KOBİ’lerin daha fazla önü açılmış olacak” dedi. KOBİ’ler aslında daha fazla desteklenmesi ve daha fazla krediye kolay ulaşabilmesi gerektiğine değinen Aydın, Bursa Ticaret Borsası olarak özellikle gıda ve gıda sanayi üretiminde KOBİ’ler ve KOSGEB’le işbirliği yaptıklarını anlattı. İşletmelerin en büyük sıkıntılarının istihdamda yeterli miktarda nitelikli insan sayısına ulaşamamak olduğunu kaydeden Aslan, onları daha fazla ihracata ve katmadeğer yaratan ürünler üretmeye yöneltebildikleri sürece KOBİ’lerin aslında ülkenin sırtlayıcı gücü olacağını dile getirdi. Aydın, “Bizlerin KOBİ’lerin önünü açacak işler yapacağını tahmin ediyorum” dedi.
Panel: “KOBİ ve Girişimcilere Destek Sağlayan Kuruluşlar”
“KOBİ ve Girişimcilere Destek Sağlayan Kuruluşlar” Paneli’nin moderatörlüğünü Kocaeli Alikahya Organize Sanayi Bölgesi Yönetim Kurulu Başkanı ve KobiEfor Ekonomi ve Sanayi Dergisi Sahibi ve TOSYÖV Denetim Kurulu Üyesi Yalçın Sönmez yürüttü. Sönmez, finansman maliyetlerinin yükseldiği bir dönemde bulunduğumuzu hatırlatarak, bu noktada KOBİ’lere ve girişimcilere yardımcı kurumların konuşmacılarının panelde yer aldığını vurguladı. Sönmez, kaynakların etkin ve verimli kullanılmasının önemine de dikkat çekti. 
DenizBank Marmara Bölge Müdürü Burak Bozkaya, “nakit akış dengesini sağlamak” anlamına gelen likitidenin önemine değindi: “Borçluyu da borçsuzu da bankayı da KOBİ’yi de ilgilendirir, likitide. Eğer likitidenizi kaybederseniz, varlığınızın çok olmasının önemi yok.” Bozkaya’ya göre; finansal açıdan dönemin ikinci önemli sihirli kelimesi; “yapılandırma.” Kelime biraz ürkütücü gelse de aslında yapılandırmanın doğru, zamanında ve işbirlikçi şekilde yapılırsa çok doğru ve güzel sonuçlar verebileceğine dikkat çeken Bozkaya, Türkiye ekonomisinde bu dönemin elbirliğiyle atlatılmasında öne çıkan fonksiyonun “yapılandırma” olduğunu söyledi. 
Kazan-kazan ve inovatif fikirlerin işlediği modellerin devreye girmesi gerektiğini kaydeden Bozkaya, özellikle KOBİ’lerin finansman ihtiyacını sağlayabileceği modellere ihtiyaç duyulduğunu söyledi.   Bozkaya, DenizBank’ın “Deniz’e Çek Gönder” uygulamasını örnek verdi:“Şu anda cebinizde bir çek var ve sonuçta siz, paranızı alıp işinize bakmak istiyorsunuz. ‘Deniz’e Çek Gönder’ diye bir uygulama geliştirdik. Çekinizi tarıyorsunuz, uygulamaya gönderiyorsunuz, 5 dakika içerisinde size bununla ilgili tüm bilgiler geliyor.” Şu anda hep beraber hayatta kalma mücadelesi verildiğini aktaran Bozkaya, birçok KOBİ’nin kendi alanında neler yapabileceğini irdeliyor olması gerektiğini ifade etti.
Ticaret Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğü KOBİ ve Kümelenme Destekleri Dairesi Şube Müdürü Cavide Topbaş, “Mal İhracatına Yönelik Devlet Destekleri” başlıklı sunumunda, ihracata yönelik mevcut devlet yardımlarını; “İhracata Hazırlık Destekleri (UR-GE, Pazara Giriş Belgeleri),
Pazarlama Destekleri (Pazar Araştırması, Fuarlara Katılım, Yurt Dışı Birim), Yüksek Katma Değere Yönelik Destekler (Tasarım, Marka-Turquality) olmak üzere üç kategori altında özetledi.  
Topbaş, yeni çıkan; Küresel Tedarik Zincirine Giriş Desteği’ni anlattı: “Şirketlerin küresel firmalarla tedarikçi ilişkisi kurmalarını sağlamak üzere yapacakları harcamalar; proje bazlı olarak 2 yıl süresince proje başına 1 milyon dolara kadar, yüzde 50 oranında destekleniyor. Bir şirketin azami bir projesi destekten faydalanabiliyor. Firma, tek bir kez başvurabiliyor. Şirketlerin üretici olması gerekiyor. Destek başvuruları İhracatçı Birlikleri Genel Sekterlikleri tarafından sonuçlandırılıyor. Bu desteğe 100’e yakın başvuru aldık, bunlardan 3’te 1’i olumlu sonuçlandı.”  Topbaş, Şirketlerin yurt dışı pazarlara girişi ve tutunmalarının desteklenmesi amacıyla yurt dışında kurulan ve Ticaret Bakanlığı tarafından desteklenen Türkiye Ticaret Merkezleri’nden de söz etti.
LOGO Yazılım Satış Müdürü Cem Cengiz Yılmaz, sorunların inovasyon ve verimlilikle çözülebileceğini söyledi:“Dijital dönüşüm ve Endüstri 4.0 ile yeni iş modelleri ortaya çıkıyor, yerleşik kuruluşlar bozulmaya uğruyor, üretim, tüketim, ulaşım ve sevkiyat sistemleri yeniden biçimleniyor.” Dijitalleşme sürecinde inanılmaz bir inovasyon ve lojistik olması gerektiğini paylaşan Yılmaz, derin değişimlerin hepimizi etkilediğini, dijital dönüşümde ekonomik büyüme ve sosyal kalkınmayı artırmadaki en önemli kaynağın büyüyen veriyi doğru analiz edebilmek olduğunu söyledi.
Yılmaz, bilgi ve analizin şirketler için önemini vurgulayarak, veri madenciliği gibi yapıların tüm KOBİ’leri değiştirecek önemli yapılar olduğunu, Türkiye’de önümüzdeki 2-3 yıl içerisinde dijital-teknoloji yatırımlarının şimdiye kıyasla yüzde 76 artacağını aktardı: “KOBİ’ler ekonominin temel taşlarıdır. Biz LOGO Yazılım olarak bu teknolojik dönüşümün, dijital gelişimin, inovasyonun yazılım tarafındayız.” Bunun temelinde de ERP yattığını belirten Yılmaz, dijital dönüşümde e-fatura ve siber güvenliğin önemini hatırlattı. Yılmaz, 45 ülkede, 1000’in üzerinde çalışan, 800’den fazla iş ortağı, 8 ofis ve 5 bin kişinin üzerinde bir ekosistemle LOGO Yazılım’ın Türkiye’nin yanı sıra Almanya, Romanya ve Hindistan’da ofisleri bulunduğunu belirtti ve şirketin sloganı “Geleceği birlikte yazıyoruz” ile sözlerini sonlandırdı.  
KOSGEB Bursa Müdürü Erkan Güngör, Türkiye’deki işletmelerin yüzde 99.83’ünü temsil eden  KOBİ’lerin ekonomide toplam istihdamın yüzde 72.7’sini,  toplam katmadeğerin yüzde 50.6’sını, toplam yatırımların yüzde 58.3’ünü, ihracatın yüzde 55’ini oluşturduğunu söyledi. Bursa’da yeni bir KOSGEB hizmet merkezi açacaklarını da açıklayan Güngör, 81 ilde KOSGEB’e 1.4 milyon KOBİ’nin kayıtlı olduğunu kaydetti: “Daha ulaşmamız gereken 1 milyon KOBİ var. KOSGEB Bursa Müdürlüğü’nde her Çarşamba günü saat 14:00’ten sonra tüm KOBİ’lerimize destekleri anlatıyoruz. Ayrıca KOBİ’lerimiz e-devlet üzerinden desteklerin tamamı için başvuru yapabiliyor ve ödeme talep edebiliyor.”
Güngör, şu bilgileri verdi: “Çok yeni bir program olan İşletme Geliştirme Destek Programı, 2 yıllık ve işletmelerimiz 4 yıl boyunca bu desteklerden faydalanabilir. İşbirliği-Güçbirliği Destek Programı, 2 yıllık. En az 5 işletme birlikteliği gerekiyor, 300 bin TL’si hibe, toplam 1 milyon TL destek. Orta ve yüksek teknoloji üreten en az 3 işletme, 300 bin TL’si hibe toplam 1.5 milyon TL ve yüzde 50-60 destekleniyor. Girişimcilik Destek Programı ile ortalama her ay 25-30 girişimci KOSGEB desteğiyle iş hayatına başlıyor. KOBİGEL-KOBİ Gelişim Destek Programı, çağrılı projeler, 300 bin TL’si hibe, toplam 1 milyon TL ve yüzde 60-80 destekleniyor. Gelişen İşletmeler Piyasası KOBİ Destek Programı ile 100 bin TL ve yüzde 75-100 destekleniyor. Ar-Ge, İnovasyon ve Endüstriyel Uygulama Destek Programı ile bir inovatif fikri veya ithal ürün ikamesini destekliyoruz. Proje esaslı desteğin üst limiti 1.5 milyon TL, yüzde 75’e kadar destek veriyoruz. Uluslararası Kuluçka Merkezi ve Hızlandırıcı Destek Programı, 3 milyon 850 bin dolar kuluçka merkezi kurma, 60 bin dolar uluslararası hızlandırıcılara katılım desteği. Destek programı kapsamında ABD’de 3 adet Uluslararası Kuluçka Merkezi kurulması için İdare Başkanlığımız tarafından programa başvuru alınmak üzere çağrıya çıkıldı ve 5 başvurudan 3’ü desteklenmeye uygun bulundu: ODTÜ Teknokent (San Francisco), Yıldız TGB Teknopark A.Ş. (San Francisco), Finans Teknopark (New York). Teknolojik Ürün Tanıtım ve Pazarlama (Teknopazar) Destek Programı ile teknolojik ürün veya prototip tanıtımı için 150 bin TL hibe, yüzde 100 destek veriyoruz. 2018’de yürürlüğe alınan KOBİ TEKNOYATIRIM (KOBİ Teknolojik Ürün Yatırım Destek Programı) ile teknolojik ürün veya prototipin üretimi için bir işletmeye toplamda 5 milyon TL’ye kadar hibe vereceğiz. Yüzde 60-70’i hibe, yüzde 30-40’ı geri ödemeli olacak. Stratejik Ürün desteğinde de aynı şartlar söz konusu. Bursa’da özellikle otomotiv, mobilya, bilişim ve makine imalatçıları bu desteklere başvurabilir. KOBİGEL-KOBİ Gelişim Destek Programı, süresi 6-36 ay. Destek üst limiti, 300 bin TL geri ödemesiz, 700 bin TL geri ödemeli. Desteklenecek proje giderleri, çağrıya çıkılacak konuya göre belirlenir.” 
KGF A.Ş. Bursa Şube Müdürü Kubilay Özbay,  uyardı: “Krediyi niye aldığınızı ve ne kadar zamanda ödeyeceğinizi bilmeniz lazım. Çok dikkat etmekte fayda vardır.” Teminat yetersizliği olan KOBİ’lerin finansmana erişimini kolaylaştırmak amacıyla kurulan KGF’nin önemine değinen Özbay, kendilerine başvuran yeni kurulmuş bir firmaya kefil olduklarını ve başarılı olan firmanın 5 yıl içinde ihracat yapmasını beklediklerini anlattı.
KGF’nin son 4 yılda yeniden yapılanmaya gittiğini aktaran Özbay, 535 bin firmaya kefil olduklarını ifade etti. Özbay, KGF Hazine yeniliklerinden de söz etti: “Vergi SGK Komisyon Borcu olan firmalara artık kefil olabiliyoruz. Özkaynak Kefalet Limitleri, işletme kredisi için 1 yılı ödemesiz dönem 60 aya kadar vade, yatırım kredileri için 3 yılı ödemesiz dönem 120 aya kadar vade. Hazine destekli kefaletlerde yalnızca bir kez, kefalet komisyonu yüzde 0.03 uygulanmaktadır. KGF başvuru ücreti alınmamaktadır. Türkiye genelinde 35 ilde 40 şubemiz var.”
TEYDEB-MAKİTEG (Makine İmalat Teknolojileri Grubu) Bilimsel Programlar Başuzmanı Oğuz Özbay, “Özel Sektör Ar-Ge, Üniversite-Sanayi İş Birliği ve Girişimcilik Destekleri” başlıklı sunumunda KOBİ’ler için TÜBİTAK TEYDEB (Teknoloji ve Yenilik Destek Programları Başkanlığı-TEYDEB) desteklerini anlattı. Özbay, KOBİ’ler ve Büyük Şirketler İçin Destekler konusunda şu bilgileri paylaştı:“1507 KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek Programı, 18 ay süreli. Hibe şeklinde, 500 bin TL’ye kadar, destek oranı yüzde 75. Başarılı projelerde ‘fikir sahibi araştırmacı’ya 7.500 TL teşvik ödülü. Projenin fikri mülkiyet hakları size ait. 1501-Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı, bütçe sınırı yok ve 36 aya kadar. Ar-Ge amaçlı ihtiyaçların tamamı için destek alabilirsiniz. 1505-Üniversite-Sanayi İş Birliği Destek Programı, paranın yüzde 75’ini TÜBİTAK, yüzde 25’ini siz ödüyorsunuz. SANTEZ benzeri projeler. Destek süresi 24 aya kadar. 1511-Öncelikli Alanlar Ar-Ge Destek Programı, yıl içerisinde yayımlanan çağrı dönemi boyunca başvurulabilir. 1509-Uluslararası Sanayi ArGe Projeleri Destek Programı, uluslararası ortaklı projeler (EUREKA, EUROSTARS ve ERA-NET gibi…) destekleniyor.”
Özbay, ‘Girişimcilik ve Yenilikçilik Kapasitesini Geliştirme’ kapsamında verilen desteklerden de söz etti: “1513 Teknoloji Transfer Ofisleri Destek Programı. Her üniversite için 10 milyon TL’ye kadar destek. Teknoloji Transfer Ofisleri (TTO) (1513, 1601).  Tech-InvesTR, teknoloji tabanlı girişimlerin başlangıç aşamalarındaki finansman ihtiyacının karşılanması için ilk kez girişim sermayesi fonlarının kuruluşuna destek olunmaktadır. Öncül Ar-Ge Laboratuvarları (1515). 1602-Patent Destek Programı.”
Özbay, “Başlangıç Firmaları ve Girişimcilik İçin Destekler” kapsamında verilen “1512-Teknogirişim Sermaye Desteği” hakkında bilgi verdi. 1995-2018 yılları arasında Bursa’dan 2.682 Proje başvurusu yapıldığını, 2017 yılı rakamlarıyla toplam 4.2 milyar TL hibe destek verildiğini, 1.574 projenin ve 592 firmanın desteklendiğini aktaran Özbay, Bursa’nın hibe destekte Marmara Bölgesi’nde 3. sırada, Türkiye’de 4. sırada yer aldığını dile getirdi. Projenin desteklenmesi halinde işletmelerin 6 ayda bir teknik rapor sunması gerektiğini vurgulayan Özbay, şu anda TÜBİTAK TEYDEB desteklerine internetten ön başvuru yapılabildiğini söyledi. Özbay, “Bizlere de her zaman başvurabilirsiniz” dedi.

Panel sonunda konuşmacılar, katılımcıların tüm sorularını yanıtlayarak detaylı bilgiler verdi.
DenizBank & TOSYÖV Türkiye’nin 7 bölgesindeki KOBİ’ler için tekrar el ele verdi!
DenizBank, Türkiye Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler, Serbest Meslek Mensupları ve Yöneticileri Vakfı (TOSYÖV) ile geçtiğimiz yıl KOBİ’ler için güçlerini birleştirmiş ve Türkiye’nin 7 bölgesinde düzenlenen etkinliklerin ana sponsoru olmuştu. Gerçekleştirilen imza töreni ile DenizBank bir kez daha, TOSYÖV öncülüğünde önümüzdeki dönemde düzenlenecek olan KOBİ Destek Toplantıları ve KOBİ Zirveleri’nin ana sponsoru oldu.
Sponsorluk kapsamında İstanbul’da “KOBİ Zirveleri”, bunun yanı sıra Türkiye’nin 7 bölgesinde “KOBİ Destek Toplantıları” ve “KOSGEB Eğitimleri” gerçekleşecek. DenizBank söz konusu toplantılar ile esnafa, KOBİ’lere ve yatırım yapmak isteyen girişimcilere destek olmayı, sorunlarını ve bu sorunların çözüm önerilerini masaya yatırmayı planlıyor.
“KOBİ’lerimize desteği, ekonomimize destek olarak görüyor; bu yönde çalışmalarımızı tüm gücümüzle sürdürüyoruz”: Ekonomimizin dinamosu KOBİ’lerin yanlarında olmayı sosyal sorumluluk olarak gördüklerini belirten DenizBank KOBİ Bankacılığı Grubu Genel Müdür Yardımcısı Murat Kulaksız, “Ekonomiyi yakından takip eden, yatırımlarını iyi planlayan ve finansal kaynaklarını doğru yönetmeyi becerebilen şirketler rekabette başarılı oluyor. DenizBank olarak ülkemizin 7 bölgesinde düzenlenecek toplantı ve eğitim programları sayesinde KOBİ’lerimizi ve ekonomimizi desteklemeyi sürdüreceğiz. Bu anlamda TOSYÖV ile bir kez daha güç birliği yapmaktan memnuniyet duyuyoruz. DenizBank ve TOSYÖV olarak esnafın, KOBİ’nin en çok desteklenmesi gereken dönemde yanlarında olduk. Bundan sonra da desteğimizi kesintisiz sürdürme konusundaki kararlılığımız tam” diye konuştu.