Erdoğan yeniden Cumhurbaşkanı; “Kazanan sadece Türkiye’dir”

Türkiye’nin Cumhurbaşkanı yeniden Recep Tayyip Erdoğan oldu. Türkiye’de ilk defa iki turlu yapılan Cumhurbaşkanı Seçimi’nin 28 Mayıs 2023 Pazar günü yapılan ikinci turunda; Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK) resmi olmayan sonuçlarına göre; %99.9 açılan sandıkla Cumhurbaşkanı Adayı Recep Tayyip Erdoğan, %52.16 oranla 27.725.131 kişiden oy alırken; Cumhurbaşkanı Adayı Kemal Kılıçdaroğlu %47.84 oranla 25.432.951 kişiden oy aldı. Oy farkı; 2.292.180 oldu. Cumhurbaşkanı Seçimi kesin sonuçlarının 1 Haziran 2023’de açıklanması bekleniyor. Ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan TBMM’de yemin edecek ve kabine açıklanacak.
İki turlu yapılan Cumhurbaşkanı Seçimi’nin ilk turunda; 14 Mayıs 2023 Pazar günü Cumhurbaşkanı Seçimi ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimi birlikte yapıldı. İlk turda; Cumhurbaşkanı adayları alfabetik sıralamaya göre; Kemal Kılıçdaroğlu, Muharrem İnce, Recep Tayyip Erdoğan ve Sinan Oğan’dan oluştu. Seçime birkaç gün kala Muharrem İnce, Cumhurbaşkanlığı adaylığından çekildiğini açıkladı. İlk turda Cumhur İttifakı ve Recep Tayyip Erdoğan %49.52 ile 27.133.837 kişiden, Millet İttifakı ve Kemal Kılıçdaroğlu %44.88 ile 24.594.932 kişiden, Memleket Partisi ve Muharrem İnce %0.43 ile 236.097 kişiden, Sinan Oğan ve Ata İttifakı %5.17 ile 2.831.208 kişiden oy aldı.
İttifaklar: Bazı siyasi partiler, ‘Cumhur’, ‘Millet’, ‘Ata’, ‘Emek ve Özgürlük’ ile ‘Sosyalist Güç Birliği’ ittifakları adı altında 5 ayrı ittifakla seçime girdi. Oy pusulusandaki sıraya göre;
Türkiye Komünist Partisi, Türkiye Komünist Hareketi ve Sol Parti; ‘Sosyalist Güç Birliği İttifakı’ adıyla ve kendi logolarıyla seçime girdi.
Büyük Birlik Partisi (BBP), Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti), Yeniden Refah Partisi ve Milliyetçi Hareket Partisi (MHP); ‘Cumhur İttifakı’ adıyla seçime girdi, ittifaka mensup 4 parti kendi logosuyla seçime girdi. Cumhur İttifakı’na destek veren HÜDAPAR, seçime AK Parti listelerinden girdi.
Yeşil Sol Parti, Türkiye İşçi Partisi (TİP) ve Emek Partisi (EMEP), ‘Emek ve Özgürlük İttifakı’ adıyla seçime katıldı. Anayasa Mahkemesi’nde açılan kapatılması istemli davada süreci devam eden HDP de Yeşil Sol Parti listelerinden seçime girdi. Oy pusulasında İttifak; Yeşil Sol Parti ve TİP logosuyla yer aldı.
Demokrat Parti, Demokrasi ve Atılım Partisi (DEVA Partisi), Cumhuriyet Halk Partisi (CHP), Gelecek Partisi, İYİ Parti ve Saadet Partisi, ‘Millet İttifakı’nı oluşturdu, oy pusulasında CHP ve İYİ Parti kendi logosuyla seçime girdi.
Zafer Partisi Genel Başkanı Ümit Özdağ ile Adalet Partisi Genel Başkanı Vecdet Öz’ün imzalarını taşıyan ‘Ata İttifakı’ oluşturuldu, oy pusulasında 2 parti kendi logosuyla yer aldı.
İlk turda, seçime katılma oranı; %87.05: YSK’nın açıklamalarına göre, cumhurbaşkanı seçiminde birinci turda yurt içinde 60 milyon 721 bin 745 kayıtlı seçmenden 53 milyon 993 bin 683’ü oy kullandı. Seçime katılma oranı %88.92 oldu. Yurt dışında 3 milyon 423 bin 759 kayıtlı seçmenden 1 milyon 691 bin 287’si oy kullandı. Yurt dışında seçime katılma oranı %53.80 oldu. Gümrük kapılarında 148 bin 183 oy kullanıldı, seçime katılma oranı %4.33 oldu.
Yurt içi, yurt dışı ve gümrük sandıkları dahil cumhurbaşkanı seçiminde 64 milyon 145 bin 504 kayıtlı seçmenin 55 milyon 833 bin 153’ü oy kullandı. Seçime katılma oranı %87.04 oldu.
Geçerli oyların seçime katılan adaya dağılımına göre; Recep Tayyip Erdoğan, yurt içinde 26 milyon 86 bin 102, yurt dışında 967 bin 180, gümrük kapılarında 80 bin 567 olmak üzere toplam oyların 27 milyon 133 bin 849’unu aldı. Erdoğan geçerli oyların %49.52’sini aldı. Muharrem İnce, yurt içinde 216 bin 470, yurt dışında 15 bin 759, gümrüklerde 3 bin 554 oy alarak toplam 235 bin 783 oy ile geçerli oyların %0. 43’üne ulaştı. Kemal Kılıçdaroğlu yurt içinde 23 milyon 873 bin 749, yurt dışında 665 bin 111, gümrüklerde 56 bin 318 olmak üzere toplam 24 milyon 595 bin 178 oy aldı, geçerli oy oranı %44.88 oldu. Sinan Oğan yurt içinde 2 milyon 796 bin 613, yurt dışında 28 bin 218, gümrüklerde 6 bin 408 olmak üzere toplam 2 milyon 831 bin 239 oy alırken, geçerli oy oranı %5.17 olarak gerçekleşti.

İttifaklara ve Partilere göre milletvekilleri
AK Parti (268), MHP (50); YRP (5) ve BBP (O) ile Cumhur İttifakı %49.47 oyla 323 milletvekili, CHP (169) ve İyi Parti (43) ile Millet İttifakı %35.02 ile 212 milletvekili, Yeşil Sol Parti (61), TİP (4) ile Emek ve Özgürlük İttifakı %10.55 ile 65 milletvekili çıkarırken Ata İttifakı ve Sosyalist Güç Birliği İttifakı milletvekili çıkaramadı.
2018’deki seçimlerde 344 milletvekili çıkaran AKP ve MHP’nin içinde yer aldığı Cumhur İttifakı, yaklaşık %4 oy kaybetmesine karşın, 323 milletvekili ile yine Meclis’te çoğunluğu elde etti. Milletvekilliği seçimlerinde en yüksek oy kaybını AKP yaşadı. CHP oylarını yüzde 3 artırdı ancak listelerinden aday gösterdiği ittifak partilerinin ayrılmasının ardından, sandalye sayısı, önceki döneme göre düşmüş olacak. İYİ Parti ve MHP oy oranlarını büyük ölçüde korudu. Yeşil Sol Parti listesinde seçime giren HDP de yaklaşık %3 oy ve 6 milletvekili kaybetti. AKP, CHP, MHP, Yeşil Sol Parti ve İYİ Parti Meclis’te grup kuracak sandalye sayısına ulaştı. HÜDA PAR, Demokratik Sol Parti, Türkiye Değişim Partisi, Yeniden Refah Partisi ve Türkiye İşçi Partisi de ittifaklar içinde barajı aşarak, parlamentoda temsil olanağına kavuştu.
CHP ittifaklar nedeniyle sandalye kaybetti: CHP listelerinden seçime giren DEVA Partisi 15, Gelecek ve Saadet Partileri 10’ar, Demokrat Parti 3 milletvekili çıkardı. 2018 seçimlerinde toplam %22.6 oy alan ve 146 milletvekili çıkaran CHP, oylarını yaklaşık 3 puan artırarak 169 milletvekili çıkardı. CHP kökenli bir isim olan TDP Genel Başkanı Mustafa Sargül’ün adaylığı, sonuçlara olumlu yansıdı. Sarıgül, Erzincan’da CHP oylarını yaklaşık %10 artırarak, yıllar sonra partinin parlamentoda temsilini sağladı. CHP, 6 İYİ Parti adayına da listelerinde yer açmıştı. Bunlardan sadece İstanbul 1. Bölge’de 6. sıradan aday gösterilen Ahmet Ersagun Yücel, Meclis’e girmeyi başardı. Toplam 40 ismin kendi partilerine dönmesi halinde CHP, bu dönem parlamentoda 129 sandalye ile temsil edilecek.
Yeşil Sol Parti oyları geriledi, TİP yine 4 milletvekili çıkardı: HDP kapatma davası nedeniyle adaylarını Yeşil Sol Parti listesinden gösterdi, oyları yaklaşık 3 puan geriledi ve 61 milletvekili çıkardı. TİP ise %1.7’lik oyla 4 milletvekili çıkardı. Genel Başkan Erkan Baş, Ahmet Şık, Sera Kadıgil yeniden seçilirken, Gezi davasından tutuklu bulunan Avukat Can Atalay, Meclis’e giren yeni isim oldu.
Kadın milletvekili sayısı arttı: Seçim sonuçlarına göre kadın milletvekili sayısı 121 oldu ve Cumhuriyet tarihi boyunca kadınların en yüksek temsili anlamına geliyor. AKP’den 50, CHP’den 30, Yeşil Sol Parti’den 30, İYİ Parti’den 6, MHP’den 4, TİP’ten ise 1 kadın milletvekili seçildi. Nevşehir ve Giresun, ilk kez Meclis’e kadın milletvekili gönderdi. Aralarında Adıyaman, Aksaray, Erzurum, Karaman, Ordu, Zonguldak’ın da bulunduğu 30 ilde sadece erkek adaylar seçildi.
AKP %7 geriledi: Seçimlerde %35.5 oy olan AKP oyları bir önceki seçime göre %7 geriledi. AKP, 2002’de ilk kez seçime girdiği %34.2’lik oy oranına yakın bir oy aldı, toplamda 75 ilde oyları düşen AKP, 6 ilde ise oylarını artırdı. Deprem bölgesindeki illerde birinci çıkmasına karşın AKP, bu illerde de oy kaybı yaşadı, önceki seçimlerde olduğu gibi Ege, Akdeniz ve Trakya’da CHP’nin ardından ikinci parti konumunu korudu.
YRP sürprizi: İttifakta sürpriz yapan parti ise Yeniden Refah Partisi oldu. Yeniden kurulan bir parti olmasına ve ayrı listeyle seçime girmesine karşın parti, Meclis’e girerek Genel Başkan Fatih Erbakan ile birlikte 5 milletvekili çıkardı.
HÜDA PAR 4, DSP 1 milletvekili çıkardı: AKP listelerinden seçime giren HÜDA PAR 4, Demokratik Sol Parti ise 1 milletvekiliyle parlemontada temsil edilecek.
MHP oylarını korudu, büyükşehirlerde oyu düştü: MHP, 2018’e göre oylarını koruyan partilerden. Oyları 1 puan gerileyen MHP’nin ayrı liste kararı, bir önceki seçime göre partinin fazladan 1 milletvekili çıkarmasını sağladı, MHP 50 milletvekili çıkardı. MHP milletvekili çıkaramadığı Giresun, Çankırı, Elazığ, Bolu, Kilis, Nevşehir, Niğde, Gümüşhane, Isparta’dan milletvekili çıkarmayı başarırken; metropollerde oy kaybetti. MHP’nin milletvekili sayısı İstanbul’dan 8’den 5’e, Ankara’da 5’ten 3’e, İzmir’de ise 2’den 1’e düştü.

Milletvekili olmayan Başkanlar
Mustafa Destici ve Ümit Özdağ milletvekili seçilemedi: Cumhur İttifakı Adayı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Millet İttifakı Adayı ve CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun yanı sıra milletvekili adayı olmayan İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener ile Millet İttifakı çatısı altında seçimlere giren DEVA, Gelecek ve Saadet partilerinin Genel Başkanları da Meclis’te olmayacak. 27. Dönem’de partilerini Meclis’te temsil eden BBP Genel Başkanı Mustafa Destici ve Zafer Partisi Genel Başkanı Ümit Özdağ, aday oldukları illerden seçilemedikleri için bu dönem partilerini Meclis’te temsil edemeyecekler.
Meclis’e giren liderler: Memleketi Osmaniye’den yeniden milletvekili seçilen MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, Yeşil Sol Parti listesinden seçime giren HDP Eş Genel Başkanları; Pervin Buldan ve Mithat Sancar, TİP Genel Başkanı Erkan Baş yeniden milletvekili seçildi.
Meclis’e yeni giren başkanlar: Cumhur İttifakı çatısı altında seçimlere giren Yeniden Refah Partisi Genel Başkanı Fatih Erbakan, HÜDA PAR Genel Başkanı Zekeriya Yapıcıoğlu ve DSP Genel Başkanı Önder Aksakal ile Türkiye Değişim Partisi Genel Başkanı Mustafa Sarıgül, Yeşil Sol Parti Eş Genel Başkanları; Çiğdem Kılıçgün Uçar ve İbrahim Akın, Meclis’e yeni giren genel başkanlar oldu.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan: “Türkiye Ekonomi Modeli devam edecek”
Türkiye Ekonomi Modeli’nin devam edeceğini açıklayan Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın vaatleri arasında; yeni dönemde asgari ücretteki artışın enflasyonun üzerinde olması, çalışanların refah payı alması ve bu yıl da Temmuz’da bir asgari ücret artışı yapılması,  2028’e kadar yıllık ortalama %5.5 büyümeyle 2028 sonunda gayrisafi yurtiçi hasılayı (GSYH) 1.5 trilyon dolara, kişi başı GSYH’yi de 16 bin dolara ulaştırmak, işsizlik oranını da %7’nin altına indirmek, toplam istihdamı 36 milyona çıkarmak yer alıyor. Cumhurbaşkanı, AK Parti Genel Başkanı ve Cumhur İttifakı’nın Cumhurbaşkanı Adayı Recep Tayyip Erdoğan’ın açıkladığı 481 sayfa ve 6 kısımdan oluşan ‘Türkiye Yüzyılı İçin Doğru Adımlar Seçim Beyannamesi 2023’ başlıklı seçim beyannamesinde öne çıkan vaatler şöyle:

AFETLERE KARŞI RİSK VE KRİZ YÖNETİMİ
• Beyannamenin ilk bölümü ‘Afetlere karşı risk ve kriz yönetimi’ başlığına ayrıldı: Türkiye Yüzyılı’nda ‘afetlere dirençli şehirler ve afetlere dirençli toplum’ hedefiyle afetlerle kayba uğramayan, birlik, beraberlik ve dayanışma içinde, afet farkındalığı yüksek bir toplum modeline ulaşılması hedefleniyor. ‘Afetlere dirençli Türkiye’ anlayışıyla, kamu kurumları ve sivil toplum kuruluşlarının paydaşlığında, afetlere ait tüm süreçleri içeren bütünleşik afet yönetim modeli yürürlüğe konuldu.
Binalar, sağlam zeminlerde inşa edilecek: Türkiye’yi bütüncül bir afet hazırlığı ve yönetimi sistemine kavuşturmak için hayata geçirilecek Türkiye Ulusal Risk Kalkanı Modeli ile Türkiye yaşanması muhtemel tüm afetlere karşı hazır hale getirilecek. Deprem, sel, yangın ve heyelan gibi doğal afetlere karşı önlemler, her alanda öncelikli hale gelecek.
Depremden etkilenen şehirler, altyapısı, okulları, camileri, hastaneleri, çarşıları, parkları, spor alanları gibi sosyal donatılarıyla bütüncül bir bakış açısıyla, ‘tarihe vefa, geçmişe saygı’ anlayışıyla yeniden inşa edilecek. 650 bin konutun yapımı bir yılda önemli ölçüde tamamlanması hedefleniyor.
Kurulan Afet Yeniden İmar Fonu, alternatif kaynaklarla güçlendirilecek. Deprem bölgesinde bütüncül bir Ekonomik Rehabilitasyon Programı ve Kalkınma Hamlesi hayata geçirilecek.
Topluma yeni fırsatlar sunulacak: Deprem bölgesinde, sanayi ve ticaret koridoru oluşturularak, bölgenin sahip olduğu üretim, ticaret ve ihracat potansiyeli ayağa kaldırılacak. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın koordinasyonunda GAP (Güneydoğu Anadolu Projesi) ve DAP (Doğu Anadolu Projesi) bölge kalkınma idarelerinin ve kalkınma ajanslarının katılımıyla oluşturulacak bir program uygulamaya konulacak. Programla, deprem bölgesinde bulunan illeri tarım, sanayi ve hizmet sektörlerinde cazibe merkezine dönüştürecek bir eylem planı uygulanacak. Tarım ve sanayi sektörleri başta olmak üzere, bölgesel anlamda rekabet potansiyeli arz eden alanlarda yeni bir teşvik düzenlemesi yapılarak, hızlı ve etkili bir yatırım hamlesi başlatılacak.
Özellikle jeotermal kaynakların değerlendirilmesinde sağlık turizmi eksenli bir program geliştirilecek, termal kaynaklarla beslenen seracılığa öncelik verilecek. Bölgede en az bir üniversitenin dünya ölçeğinde markalaşması sağlanacak ve bölgedeki diğer üniversitelerin faaliyetleri de özel bir program kapsamında desteklenecek. Yatırımı, üretimi ve ihracatı destekleyici, lojistik dahil önemli altyapı projeleri Hassa Tüneli başta olmak üzere öncelikli olarak gerçekleştirilecek.
Afetlerle ilgili mevzuat gözden geçirilerek, sürdürülebilir Afet Risk Yönetimi Kanunu yürürlüğe konulacak. Türkiye Afet Müdahale Planı (TAMP) güncellenecek. DSİ, OGM, KGM gibi araç ve makine parkına sahip kurumların personeline afet anında nasıl müdahale edileceğine yönelik sürekli ve nitelikli eğitimlerin verilmesi sağlanacak. Orman yangınları ile mücadele kapsamında hava ve kara taşıtlarını artırılarak optimum düzeye çıkarılacak. Uygun alanların afet esnasında lojistik merkeze dönüşmesi sağlanacak. Lojistik depo bulunmayan illerde barınma malzemelerinin stoklandığı cep depoları tamamlanacak.
Kentsel dönüşüm hızlandırılacak: Türkiye Afet Risk Azaltma Planı (TARAP) ve İl Afet Risk Azaltma Planları (İRAP) yaşanan afetler çerçevesinde gözden geçirilecek, yeni gelişmeler ışığında ilave tedbirlerle detaylandırılacak. Fay hattında yapılaşmayı engelleyecek Doğal Afetler ve Fay Yasası çıkarılacak. Yapı denetimi gibi zemin etüdü denetimi de zorunlu hale getirilecek.
Kentsel dönüşümde, ‘Dirençli Şehir Konut Finansman Modeli’yle evini dönüştürmek isteyenlere, 15 yıla varan vadelerle uygun ödeme şartlarında finans desteği sağlanacak. Riskli bölgelerde bulunan şehirler yenilenecek, gerek duyulması halinde bazı şehirler güvenli bölgelere taşınacak.
Riskli bölgelerde inşa edilecek konutlar zemin artı 3 veya 4 katlı olacak, yatay mimariden taviz verilmeyecek. Sosyal konut üretimi, afet riski yüksek tüm bölgelerde yoğunlaştırılacak.
Dijital Yapı Bilgi Bankası kurulacak, Türkiye arazi kullanım veri altyapısı oluşturulacak. Şehirler, toplanma alanlarını ulaşılabilir kılan, arama kurtarma ekiplerinin hızlı hareket edebileceği, sağlık ve insani yardım çalışmalarının kolay yönetilebileceği akıllı konsepte sahip olarak yeniden tasarlanacak. Şehirlerde temiz içme suyu kullanımı için şebeke suyuna bağlı bir şekilde sarnıç kültürü tarzında su depoları ve tankları yeşil alanların altına konumlandıracak. Doğal afetlerden korunmak amacıyla kapsamlı, münferit bir Taşkın Kanunu çıkarılacak. Atık su ve yağmur suyu sistemleri birbirinden ayrılarak, iklim değişikliği kaynaklı aşırı yağış rejimleri nedeniyle meydana gelen kentsel taşkınların önüne geçilecek.
Yangınlarda risk oluşturan sanayi tesislerinin yakın çevresindeki bitki örtüsünün oluşturulmasında riskleri azaltıcı standartlar güçlendirilecek. Potansiyel afet bölgelerinde elektrik iletim ve dağıtım şebekesinden bağımsız çalışabilecek şekilde mikro şebekeler yaygınlaştırılacak.
Tüm afet tehlikelerini kapsayacak zorunlu afet sigorta mekanizmaları yaygınlaştırılacak. Kamu kurumlarınca geliştirilen bilgi sistemlerindeki tüm veriler birbirleriyle ilişkilendirilerek, bütüncül bir karar destek sistemi altyapısı oluşturulacak.
Binaların risk analizi zorunlu hale getirilecek: Geçici barınma standartları geliştirilerek, riski yüksek bölgelerde konteyner kurulumu için altyapısı hazır alanlar oluşturulacak. Yangın, deprem, sel, çığ gibi afetlere yönelik, kamu kurumlarıyla özel kesimin araç envanterinin sürekli güncel tutulacağı bütünleşik bir veri tabanı oluşturulacak. Afet anında bu araçların ilgili bölgeye hızla sevki sağlanacak.
Marmara Bölgesi, İstanbul ve büyükşehirler için ‘Risk Azaltma Programı’ hazırlanıyor. İstanbul’u olası bir deprem karşısında daha güçlü hale getirmek için gerekli kurumsal ve yasal düzenlemeler yaparak kentsel dönüşüm çalışmaları hızlandırılacak. İstanbul başta olmak üzere mevcut yapı stoğunun taranması, depreme dayanıksız yapıların tespiti, güçlendirilmesi veya sağlıksız yapıların yeniden inşa edilmesi için hukuki dayanağı güçlendirilmiş düzenlemeler hayata geçirilecek. Türkiye Yapısal Risk Analizi Projesi İstanbul’dan başlatılacak. Özellikle 1999 öncesi inşa edilen tüm binaların risk analizini yaptırmaları zorunlu hale getirilecek.
Kanal İstanbul ile şehirde 2 ayrı şehir kurulacak: Kanal İstanbul kapsamında inşa edilecek 125 bin konutla birlikte, 500 bini Anadolu, 500 bini Avrupa yakasında olmak üzere iki kentsel dönüşüm rezerv şehrin kurulumu gerçekleştirilecek. Sadece İstanbul’u değil, tüm Marmara bölgesini, sanayisiyle, ticaretiyle, sosyal ve kültürel yapısıyla, konutlarıyla afetlere karşı hazırlayacak Afetlere Karşı İstanbul Mekansal Stratejik Planı hayata geçiriliyor. Aynı anlayışla Ege Bölgesi’nde de benzer bir çalışma hazırlanacak. Marmara Bölgesi’ndeki yoğunluğun azaltılması amacıyla bölge dışında yeni endüstriyel gelişim alanları ve lojistik hatları oluşturulacak.
Türkiye Ulusal Risk Kalkanı Modeli çerçevesinde, afet yönetimine yönelik yenilikçi çözümlerin ortaya konulabilmesi için yerel, bölgesel ve ulusal düzeyde kamu, özel sektör, akademi ve sivil toplum arasında etkin bir işbirliği mekanizması oluşturulacak. İnsani yardım, arama-kurtarma-müdahale, psiko-sosyal destek ve eğitim gibi alanlarda faaliyet gösteren STK’ların kapasitesinin geliştirilmesi için proje bazlı destekler sunulacak. STK’ların ve özel kesimin kriz yönetimi açısından sınıflama ve kodlaması yapılarak afet sonrası hızlı bir yetki ve sorumluluk dağılımı ve koordinasyonu sağlanacak. Afet yönetiminin kurumsal işleyişinde kamu, özel kesim ve sivil toplum işbirliğini düzenlemeye yönelik ilke ve esasları içeren rehberler hazırlanacak.

SAĞLAM TOPLUMSAL YAPI
Türkiye Yüzyılı’nın inşasında da ‘Sağlam Toplumsal Yapı’ ana belirleyici unsur olacak. Mesleki eğitim merkezlerinde çırak ve kalfa sayısı 2 milyona çıkartılacak. 5 milyon öğrenciye verilmekte olan ücretsiz öğle yemeği desteği devlet okullarına yaygınlaştırılacak. Tüm öğretmenler her yıl hizmet içi eğitime tabi tutulacak. Meslek liseleri başta olmak üzere eğitim kurumlarında patent, faydalı model, marka ve tasarım tescil sayısı sürekli artırılacak ve her yıl tescil alınan ürünlerin en az yüzde 10’unun ticarileşmesi sağlanacak.
Tüm okullarda etüt imkanları yaygınlaştırılacak, velilerin iş hayatıyla okul programları uyumlaştırılacak. Ortaöğretim sistemi üzerindeki baskıyı azaltmak amacıyla yükseköğretime geçişteki sınavların yılda birden çok kez yapılması sağlanacak.
Üniversitelerin rekabet gücünü artırmak amacıyla uluslararası arenada öncü akademisyenlerin Türkiye’de eğitim vermeleri teşvik edilecek. Belirli kriterlerle üniversitelerin yurt dışı kampüs/birim açmaları desteklenecek. Uluslararası öğrenci sayısı 260 binden 1 milyona çıkarılarak, Türkiye dünyada en çok tercih edilen ilk beş ülkeden biri yapılacak. Uluslararası sıralamalarda ilk 500’de en az 10 üniversitenin yer alması sağlanacak.
Savunma sanayisinde yerlileşme yönündeki uygulamalarda sağlanan başarıların sağlık alanında da benzer şekilde hayata geçirilmesi sağlanacak. Sağlık Endüstrileri Başkanlığı kurulacak. Yerli ve milli aşının üretim kapasitesi ilave yatırımlarla daha da artırılacak ve Türkiye bu alanda önemli bir ihracatçı konuma getirilecek. Sağlık turizminin geliştirilmesi için akreditasyon ve denetim altyapısı güçlendirilecek. 2028’de 3 milyon sağlık turisti sayısı ve 10 milyar dolar sağlık hizmeti ihracatı hedefleniyor.
Evde bakım ve teletıp uygulamalarının kapsamı genişletilecek. Aile diş hekimliği uygulaması hayata geçirilecek. 2028’de 10 bin kişiye düşen yatak sayısı 31’den 35 seviyesine, Sağlık Bakanlığı hastanelerinde nitelikli yatak oranı %79’dan %90’ın üzerine çıkarılacak. Şehir hastanelerinde 16 hastane tamamlanıp toplam şehir hastanesi sayısı 36’ya, toplam yatak sayısı 50 binin üzerine çıkarılacak.
Gelir seviyesi asgari hayat standardının altında hane bırakılmayacak. Gelir Tamamlayıcı Aile Destek Sistemi hayata geçirilecek. Aile Bazlı Vatandaşlık Maaşı uygulaması başlatılacak. Önümüzdeki dönemde uygulamaya konacak Aile Koruma Kalkanı Programıyla ev hanımlarının emekliliğine destek sağlanacak, yeni ailelerin kurulması (yeni evlilikler) teşvik edilecek, gençler öncelikli olmak üzere her ailede en az bir kişiye iş imkanı sağlanacak, aileyi ve çocuğu tehdit eden her türlü olumsuz eğilimlere karşı etkin bir şekilde mücadele edilmeye devam edilecek. Aile Koruma Kalkanı Programı’nın finansmanı, uluslararası standartlarda dijital Aile ve Gençlik Bankası kanalıyla sağlanacak. Bu sosyal amaçlı bankanın ana gelir kaynaklarından biri de Karadeniz’de keşfedilen doğal gaz gelirlerinin belirli bir yüzdesi olacak. Ev hanımlarının isteğe bağlı ödeyecekleri primlerin üçte birini devlet karşılayacak. Özel sektör işletmelerinin sigorta primlerinin tamamını belirli bir süreyle devlet ödeyecek. Programı uygularken gençlere öncelik verilecek.
Yeni evlenen çiftlere iki yılı geri ödemesiz kredi: Yeni evlilikleri teşvik etmek üzere, Aile ve Gençlik Bankası üzerinden yeni evlenen çiftlere iki yılı geri ödemesiz 48 ay vadeli 150 bin lira faizsiz evlilik kredisi verilecek.  Ayrıca, Aile ve Gençlik Bankası’nın faaliyetleri arasında, çocukların eğitimi başta olmak üzere aile kurumunu koruyan ve güçlendiren çeşitli hizmetler de desteklenebilecek. Bu üç unsurlu programın Gelir Tamamlayıcı Aile Destek Sistemi ile uyumu gözetilecek, programlar arasındaki denge, çalışma hayatında yer almayı caydırmayacak bir seviyede kurulacak.
Çocuk dostu şehirler modeli oluşturulacak ve yaygınlaştırılacak.
Şehit yakınları ve gaziler, engelliler, yaşlılar: Tüm kamu kurum ve kuruluşlarında şehit yakınları ve gazilerin iş ve işlemlerinin takip edileceği bir irtibat noktası oluşturulacak. Şehit anne ve babalarının aylıklarını daha da iyileştirici düzenlemeler hayata geçirilecek. Evde bakıma ihtiyacı olan engelli ve yaşlıya düzenli bakan ve bunun için Evde Bakım Yardımı alanlar, kısmi zamanlı olarak sosyal güvenlik kapsamına alınacak. Engellilerin istihdamını artırmak amacıyla korumalı işyerlerinin kapsamı genişletilecek. Engelli bireylerin ailelerine eğitim desteği, uzun vadeli aile danışmanlığı ve psiko-sosyal destek hizmetleri geliştirilecek.
Yaşlı bakım sigortası uygulaması hayata geçirilecek. Yaşlıların birbirinden faklı birimlerden sağlık hizmeti alması yerine geriatri hastaneleri ya da geriatri kliniklerinden hizmet almaları sağlanacak. Emeklilik yaşı özellikle kadınlarda çocuk sayısına göre esnetilecek. Evde yaşayan yaşlılar için profesyonel bakım elemanları yetiştirilecek. Yalnız yaşayan ve bakım desteği almayan yaşlıların kendi konutlarında bakım ve güvenlik gereksinimlerinin uzaktan takip edilmesi amacıyla uygun teknolojilerden yararlanılacak.
Çalışma hayatı: Asgari ücretin yanı sıra memur ve emekliler için enflasyonun üzerinde artışlarla refah payı almaları sağlanacak. Pasif işgücü programlarının erişilebilirliği güçlendirilecek, işsizlik sigortası fonundan yararlanma şartları kolaylaştırılacak. Mevsimlik tarım işçileri gibi gruplar için özel sosyal sigorta programları oluşturulacak, sosyal güvenlik kapsamı en üst düzeye çıkarılacak.
Üniversiteli gençlere ‘Gençlik Kartı’ uygulaması başlatılacak. Bu karta sahip olan gençlere tiyatro, sinema gibi kültürel ve sanatsal etkinliklerden ücretsiz veya indirimli yararlanma imkanı getirilecek. Üniversiteli gençlere aylık 10 GB ücretsiz internet erişim imkanı sağlanacak. Yükseköğrenimdeki gençlere bir defaya mahsus olmak üzere cep telefonu ve bilgisayar ediniminde vergi muafiyeti sağlanacak.
Genç girişimciler için Tarım Girişimcilik Bölgeleri (TARGİB) kurulacak. TARGİB’lerde ziraat mühendisleri öncelikli olmak üzere, genç girişimcilere herhangi bir bedel almaksızın arazi tahsisi, kurulacak Aile ve Gençlik Bankası tarafından ilk iki yıl ödemesiz ve beş yıl vadeli faizsiz kredi desteği ve belirli bir süreyle ürün alım garantisi veya sözleşmeli üretim modelinin uygulanması sağlanacak. Tüm TARGİB’lerde; iş geliştirme, muhasebe ve finansman, insan kaynakları, bilişim ve hukuk gibi alanlarda teknik destek ve danışmanlık hizmetleri sunacak, tüm giderlerin karşılanacağı bir merkez oluşturulacak.
Gençlerin, en az bir müzik enstrümanı kullanabilmesi, bir yabancı dil konuşması ve bir spor dalında lisans sahibi olması desteklenecek. İmkanları kısıtlı kesimlere öncelik vermek kaydıyla bu üç alanda, beceri kazanan gençlerin üniversiteye girişini kolaylaştırılacak ve burslu eğitim görmeleri sağlanacak. Objektif kriterler altında belirlenecek 30 bin genç yetenek günümüz şartlarında stratejik önemi haiz olan spesifik 20 alanda küresel arenada boy gösterebilecek nitelikle uzman olarak yetiştirilecek. Kendi işini kuran genç girişimcilere faizsiz kredi desteği sunulacak.

KÜLTÜR VE SANAT
Müzesi ve kültür merkezi olmayan il, kütüphanesi olmayan ilçe bırakılmayacak, kütüphaneler 7 gün 24 saat açık hizmet verecek.
Kültür endüstrileri girişimci ekosistemi geliştirilecek. Bu kapsamda ‘Kültür Kentler’ kurulacak, kitapçılar çarşısı, kitabevleri, sahaflar ile geleneksel sanatların icra edilmesine yönelik mekan desteği sağlanacak. Kültürümüze özgü ürünlere yönelik markalaşma, pazarlama ve finansman desteği sağlanacak. Sahip olduğumuz değerlerin sinema başta olmak üzere tüm sanat alanlarında işlenmesine yönelik teşvik mekanizması daha da geliştirilecek. Ülkemiz önemli bir film çekim merkezi haline getirilecek. Çocukların gelişim sürecinde önemli rol oynayan animasyon sektörü stratejik olarak ele alınıp, desteği artırılacak. UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listeleri’ne kayıtlı 25 miras sayısı 2028’de 35’e çıkarılarak en çok kültürel değer kaydettiren ilk iki ülke arasına girilmesi hedefleniyor.
Türk dilini dünyaya tanıtma amacıyla Yunus Emre Enstitüleri’ndeki Türkçe içerikler ve bilgi merkezleri zenginleştirilecek. 62 ülkede hizmet veren Yunus Emre Enstitüleri’nin Kültür Merkezi sayısının, 2028’e kadar 128’e çıkarılması hedefleniyor.

İSTİKRARLI VE GÜÇLÜ EKONOMİ
Küresel gelişmelere karşı alınacak tedbirlerle enflasyon tek hanelere düşürülecek. Öngörülebilir, şeffaf ve etkili politikalar setinin kararlı bir siyasi irade ile hayata geçirilmesi için beş yılın yol haritası niteliğinde, çalışmaları yürütülen Ekonomi Eylem Planı uygulamaya konacak. 2024-2028’de yıllık ortalama yüzde 5.5 seviyesinde büyümeyle 2028 yıl sonunda 1.5 trilyon dolar milli gelir büyüklüğüne ve 16 bin dolarlık kişi başı gelir düzeyine ulaşmak öngörülüyor. 2028’e kadar ilave 6 milyona yakın istihdamla toplam istihdam 36 milyona çıkartılarak işsizlik oranı %7’nin altına indirilecek.
Kadınların işgücüne katılımı %40’ın üzerine, istihdam oranı %35’in üzerine yükseltilecek. Kadınların çalışma hayatına girişini kolaylaştıracak ve kadın istihdamını teşvik edecek düzenlemeler yoluyla esnek çalışma olanakları artırılacak, kadın kooperatifleri güçlendirilecek, çocuk bakım hizmetleri ve ihtiyaca göre belirlenmiş mesleki eğitim programları hayata geçirilecek.
Cari fazla veren Türkiye hedefi: ‘Cari Fazla Veren Türkiye Vizyonu’ doğrultusunda, yatırım ortamının geliştirilmesi, mal ve hizmet ihracatının nitelik ve nicelik bakımından artırılarak yüksek katmadeğerli ihracat artışının sağlanması, ithalata bağımlılığın azaltılması ve cari işlemler dengesinin iyileştirilmesi öncelikler arasında yer alıyor. Cari işlemler dengesinin kalıcı olarak iyileştirilmesiyle orta vadede cari fazla veren bir Türkiye hedefleniyor.
2022 yılı sonu itibarıyla 254.2 milyar dolar olan ihracat, 2028’de en az 400 milyar dolara yükseltilecek. Uzay ve havacılık, çip, elektronik, yapay zeka, biyoteknoloji, sentetik biyoloji, aşı, ilaç ve tıbbi cihaz sektörleri başta olmak üzere, kamu-özel sektör işbirliklerine hız kazandırılarak, mega yatırım projeleri hayata geçirilecek.
Enflasyon orta vadede yeniden tek haneli rakamlara düşürülecek. Finansal enstrümanlar daha da geliştirilerek TL cinsi tasarruflar artırılacak.
İstanbul’un küresel ticaretin önde gelen bir merkezi olması amacıyla İstanbul Finans Merkezi (İFM) projesinin nitelikli ve çok boyutlu bir finansal hizmetler ekosistemi oluşturma hedefiyle mali disiplinden taviz verilmiyor.
Emekli aylıklarına refah payı artışı: Harcamalar ve gelirler yönüyle enflasyondan olumsuz yönde etkilenen kesimlerin desteklemesine; çalışanlarla emeklilerin satın alma güçlerinin korunmasına yönelik adımlar atılmaya devam edilecek. Memurların, işçilerin ve emeklilerin aylıklarına 2023 ve 2024’te enflasyonun üzerinde en az büyüme oranında refah payı artışı verilecek.
Enerji: Türkiye, dünyada 12’nci sıradaki elektrik kurulu gücünde ilk 10 ülke arasına girecek. Elektrik kurulu gücü 2028’de 135 GW’ın üzerine çıkacak. 2021 itibarıyla %71 olan birincil enerjide dışa bağımlılık oranı, 2028’de %56’ya, 2053’te ise %13 seviyesine indirilecek.
Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nin tam kapasiteyle devreye alınmasının ardından ilave nükleer santraller kurulmasına yönelik çalışmalara devam edilecek. Karadeniz doğal gazı vatandaşa ulaştırılacak. Mevcut 710 milyar m³’lük rezerve ilave yeni keşiflerle ülkemizin geleceği, yüzyılın enerjisi ile daha da aydınlatılacak. Aynı zamanda, Karadeniz doğal gazından yerli üre gübresi de üretilmeye başlanacak, gübrede dışa bağımlılık azaltılacak.
Milli Savunma Sanayi  (Tam bağımsız savunma sanayisi): 2028’de savunma sanayisinde ihracatın en az 15 milyar dolara yükseltilmesi hedefleniyor. Milli muharip uçak, dikey iniş/kalkış yapabilen SİHA’lar ve muharip insansız uçaklar ile insansız kara ve deniz araçları, uydu sistemleri, elektronik harp, siber güvenlik, uzun menzilli hava savunma ve füze sistemleri, nanoteknoloji, biyoteknoloji, lazer, kuantum teknolojileri ve yapay zeka destekli otonom sistemler gibi yenilikçi ve çığır açan teknolojilere yatırım yapılarak savunma sanayisine yeni kabiliyetler kazandırılacak.
Dijital devlet, siber güvenlik, büyük veri ve yapay zeka, blokzincir gibi yenilikçi dijital teknolojilerde gerçekleştirilecek atılımlarla, ülke Dijital Türkiye hedefine ulaştırılacak. ‘Güçlü ve Büyük Türkiye’ temalı 2023-2026 dönemi Ulusal Siber Güvenlik Stratejisi ve Eylem Planı uygulamaya konulacak. Türkiye bölgesinde ve dünyada kabul edilen caydırıcı bir ‘Siber Güç’ haline getirilecek.
Türkiye’nin 15 milyar dolar bilişim ihracat rakamına ulaşması hedefleniyor. Türkiye’yi yeni nesil elektrikli otomobil üssü haline getirme hedefi doğrultusunda, yerli otomobilimiz Togg’un seri üretimi yıllar içinde artırılarak 2030’a kadar 1 milyon araca ulaştırılacak.
‘Ay Misyonu’ kapsamında insansız uzay aracının tasarım ve üretim çalışmaları tamamlanarak bu görevde kullanılacak hibrit yakıtlı, özgün ve milli uzay roketi motoru geliştirilecek. Türkiye’nin insanlı ilk uzay görevi kapsamında bir Türk vatandaşının bilim misyonu ile Uluslararası Uzay İstasyonu’na gönderilmesi çalışmaları tamamlanacak.
Ulaştırma: İstanbul-Ankara arasında saatte 400 kilometre hıza çıkabilen Süper Hızlı Tren açılışı 2028’de yapılacak. Kanal İstanbul Projesi’nin bağlantı yollarına ve altyapı çalışmalarına hızla başlanacak.
5G teknoloji nüfusun %100’ünü kapsayacak, 6G teknolojisi için çalışmalar başlayacak. 2023’te yerli ve milli uydumuz Turksat 6A uzaya fırlatılacak.
Stratejik tarım ürünlerinin yeterliliğinin izlenmesi için ‘Arz Güvenliği Takip Sistemi’ kurulacak.
Turizmde turist sayısı 90 milyona, toplam gelir de 100 milyar dolara çıkartılacak.

ADALET, DEMOKRASİ, İNSAN HAK VE HÜRRİYETLERİ
‘Yasama Reformu’ yapılacak, Siyasi Partiler Kanunu, yenilenecek. Seçim kanunlarının mevzuattaki dağınık görünümüne son verilerek temel bir kanun düzenlenecek. Dijital oylama ve müzakere yöntemleri geliştirilerek ‘e-demokrasi’ platformu oluşturulacak.
İnsan Hakları Eylem Planı geliştirilerek uygulanmaya devam edilecek. Başta Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) ve Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi olmak üzere uluslararası insan hakları mekanizmaları ile işbirliği geliştirilecek.
Avrupa Birliği’ne üyelik süreci, karşılıklı hak ve yükümlülükler çerçevesinde, ortaklık hukukunun yenilenme ihtiyaçları da gözetilerek kararlılıkla sürdürülecek.
Yeni Anayasa herkesin birinci sınıf vatandaş olduğu yapıda olacak.
İmar hukuku, anayasal düzeyde ele alınacak.
‘Ayrımcılık ve Nefretle Mücadele Kurulu’ oluşturulacak.
Adalet Reformu yapılacak. Adliye bulunmayan ilçelerde adli hizmet irtibat noktası oluşturulacak. Ücretsiz Aile Avukatlığı Sistemi getirilecek. Daha hızlı ve öngörülebilir adalet için, ihtisas mahkemelerinin sayısı artırılacak. Adalet Bakanlığı’na bağlı adli kolluk teşkilatı kurulacak. Aile içi şiddet ve kadına karşı şiddetten kaynaklanan suçların etkin soruşturulması amacıyla kurulan özel soruşturma büroları ülke genelinde yaygınlaştırılacak. Yeni bir Avukatlık Kanunu çıkarılacak.
Dış Politika: Türkiye Yüzyılı’nda dış politika, güvenlik ve savunma alanlarındaki milli önceliklerimiz üç stratejik kuşakta hayata geçiriliyor. Bir; çevremizde barış, istikrar ve refah kuşağı inşa edilecek. İki; kıtasal açılımlarımız yeni hamlelerle kurumsallaştırılacak.  Üç; daha adil bir küresel düzenin kurulmasına öncülük edilecek.
Bölgemizde ortak serbest ticaret alanları oluşturulacak ve Türkiye’nin bir lojistik ve ticaret üssü olması sağlanacak. Bölge ülkelerinin yeniden imarına katkı vermeye devam edilecek. Yeni göç hareketliliğinin oluşması engellenmeye ve Türkiye’de geçici koruma statüsünde bulunan sığınmacıların geri dönüşünü kolaylaştıracak mekanizmalar daha etkin hayata geçirilmeye devam edilecek.  Düzensiz göçle mücadele sürecek.
Komşularla barışçıl diplomasi ilk çözüm görülecek. NATO ittifakına katkılar sürdürülecek.
‘Trafikte sıfır can kaybı’ ilkesiyle 2050’ye kadar hiçbir vatandaşın hayatını kaybetmediği ve ciddi derecede yaralanmadığı bir ülke hedefinin gerçekleştirilmesi yolunda faaliyetlere kararlılıkla devam edilecek. Çocuk trafik eğitim parklarının sayısı ülke genelinde artırılacak.
Türkiye Yüzyılı’nda muhtarlık kurumu, kalkınmanın itici güçlerinden biri olacak. Muhtarlar tarafından getirilecek toplum yararına projelere yönelik destek programları oluşturulacak.

“Seçimin galibi 85 milyon vatandaşımızın tamamıdır”
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, eşi Emine Erdoğan ile birlikte seçim otobüsünün üzerine çıkarak, Kısıklı’daki konutunun önünde bekleyen vatandaşlara hitap etti. İstanbul’la yola çıktıklarını ve İstanbul’la yola devam ettiklerini söyleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci turunu milletimizin teveccühüyle tamamlamış bulunuyoruz. İki bayram arasında bize bir demokrasi bayramı yaşatan milletime şükranlarımı sunuyorum. İnşallah sizlerin güvenine layık olacağız, 21 yıl layık olduğumuz gibi layık olacağız. Ne dedim; ‘Pazara kadar değil, mezara kadar beraber olacağız.’ Hep ‘Bu sevda burada bitmez’ dedik. Öyle mi? Biz hep ‘Türkiye bize, biz de Türkiye’ye emanetiz’ demiştik” diye konuştu.
“Bugün kazanan sadece Türkiye’dir”: Cumhurbaşkanı Erdoğan, 28 Mayıs’taki cumhurbaşkanı seçiminin, kendisiyle millet arasındaki muhabbetin demokrasi ateşinde şekillenmiş hali olduğunu söyledi: “Nasıl demir ateşle buluşarak çeliğe dönüşürse, sizlerin iradesi de sandıkta Türkiye’nin bükülmez, kırılmaz, paslanmaz gücü haline geldi. 14 Mayıs seçiminin de 28 Mayıs seçiminin de galibi 85 milyon vatandaşımızın tamamıdır. ‘Biz öyle bir kazanacağız ki kimse kaybetmeyecek’ demiştik. Öyleyse bugün kazanan sadece Türkiye’dir. Demokrasimizden, kalkınmamızdan, hedeflerimizden taviz vermeden şimdi Türkiye Yüzyılı’nın kapısını açtık ama beraberce açtık.”
“Asıl olan milletimizin birliğine ve beraberliğine sahip çıkmasıdır”: Cumhurbaşkanı Erdoğan, “2024’te Üsküdar’ı da İstanbul’u da yerel seçimlerde kazanmaya hazır mıyız? Öyleyse durmak yok, çok çalışacağız. Seçimler gelir geçer, sel gider kum kalır. Asıl olan ülkemizin hedeflerinden sapmaması, milletimizin birliğine ve beraberliğine sahip çıkmasıdır. Bugünkü seçimlerin en büyük mesajı işte budur. Tek millet, tek bayrak, tek vatan, tek devlet. Bir olacağız, iri olacağız, diri olacağız, kardeş olacağız, hep birlikte Türkiye olacağız” diye konuştu.

“Bu yolda beraber yürüdük”
Türkiye Yüzyılı’nı beraber inşa ve ihyaya devam ediyoruz”: Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Yüksek Seçim Kurulu (YSK) tarafından geçici sonuçlara göre cumhurbaşkanı seçildiğinin açıklanmasının ardından Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde, Ankara’da Beştepe’de toplanan vatandaşlara seslendi: “Bu millet sevilmez mi? Biz severiz. İşte şu andaki tablo, sevgililerin tablosu. Resmî rakam, 320 bin kişi burada. Bu yolda beraber yürüdük. Gece gündüz demeden yürüdük. Sizler bu görevi yine bizlere verdiniz. İnşallah, Türkiye Yüzyılı’nı beraber inşa ve ihyaya devam ediyoruz.”
Gayriresmî seçim sonuçlarına göre milletin Cumhurbaşkanlığı görevini, 5 yıllığına daha kendilerine tevdi ettiğini vurgulayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, birlik mesajı verdi: “Gerek 14 Mayıs’ta gerek 28 Mayıs’ta tercihini hangi partiden, hangi adaydan yana kullanmış olursa olsun, yurt içinde ve yurt dışında sandık başına giderek iradesine sahip çıkan, demokrasimizin gücünü ispatlayan her vatandaşıma teşekkür ediyorum.”
“Kimseye kırgın, küskün, kızgın ve öfkeli değiliz”: Cumhurbaşkanı Erdoğan, yapılan ikinci tur seçimiyle milletin Cumhurbaşkanlığındaki, yani yürütmedeki tercihinin de kesinleştiğini kaydetti: “Milletimizin her iradesi gibi bu sonucun da başımızın üstünde yeri vardır. Kazanan sadece biz değiliz. Kazanan Türkiye’dir, kazanan tüm kesimleriyle milletimizdir, kazanan demokrasimizdir. Her fırsatta, ‘Kazandığımızda ülkemizde kimse kaybetmeyecek’ demiştik. Bugün kimse kaybetmemiştir, 85 milyonun tamamı kazanmıştır. Milletimizin bize verdiği sorumluluğun gereği olarak, kimseye kırgın, küskün, kızgın, öfkeli değiliz. Artık seçim dönemine dair tüm tartışmaları ve çekişmeleri bir kenara bırakarak millî hedeflerimiz, millî hayallerimiz etrafında birleşme, bütünleşme vaktidir. Biz bu çağrıyı, laf olsun diye değil tüm kalbimizle yapıyoruz. Çünkü biz biliyoruz ki Türkiye’nin gücü, 85 milyonun hep beraber olmasından kaynaklanıyor. Bugün, bizim 21 yıldır ülkemize kazandırdığımız eserlerin, milletimize yaptığımız hizmetlerin üzerine Türkiye Yüzyılı’nın müjdesini verme günüdür. İşte bunu sizlerle yapıyoruz, sizlerle yaptık.”
Seçimlerin bitmesiyle artık tüm vakit ve enerjilerini çalışmaya, eser üretmeye, hizmet vermeye tahsis edeceklerini vurgulayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Sadece kalbimiz değil, elimiz de hep deprem bölgesinin üzerinde olmaya devam edecektir” sözünü verdi.
“Uluslararası itibara sahip bir finans yönetimi, yatırım ve istihdam odaklı bir üretim ekonomisi tasarlıyoruz”: Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Enflasyonun yol açtığı fiyat artışlarından kaynaklanan sıkıntıları gidermek, refah kayıplarını telafi etmek, önümüzdeki günlerin en acil konu başlığıdır. Bunları çözmek bizim için zor bir şey değil. Şu anda faiz 8.5’e indirildi ve göreceksiniz enflasyon da inecek. Onlar bizimle yarışamaz, onlar IMF’nin kapısında nöbet tutarlar. 23.5 milyar dolar IMF’ye borcumuz vardı. IMF Başkanı’na ‘Sen taksitlerini alıyor musun? Dolayısıyla Türkiye’nin siyasi kaderine müdahale edemezsin. Türkiye’nin Başbakanı benim. Sen sadece taksitlerini alacaksın’ dedim. 2013’te son taksiti ödedik, ondan sonra bizim IMF ile ilişkimiz bitti. Biz buyuz. 10 sene geçti, biz IMF’den borç almadık. O zaman da Merkez Bankamızın döviz rezervi 27.5 milyar dolardı” açıklamasını yaptı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, bu yolda emin adımlarla yürüdüklerini ve yürüyeceklerini, güçlü bir ekonomi yönetimini bu güven ve istikrar kavramları üzerine kuracaklarını kaydetti: “Uluslararası itibara sahip bir finans yönetimi, yatırım ve istihdam odaklı bir üretim ekonomisi tasarlıyoruz. Türkiye’nin sanayiden enerjiye her alanda giderek artan üretim gücünün sağladığı imkânları, herkesi şaşırtacak yeni bir ekonomik atılımın lokomotifi hâline getireceğiz.” Karadeniz’de doğal gaz keşfi ve ardından doğal gazın vatandaşlara bir ay süreyle ücretsiz sunulduğunu anımsatan Cumhurbaşkanı Erdoğan, doğal gazın 25 m³’ünün de 1 yıl boyunca hanelere ücretsiz verileceğine dikkat çekti: “Şimdi Gabar’da petrol çıktı, yatarak değil çalışarak çıktı. Bununla birlikte küresel gelişmelerin bozduğu dengeler yeniden kuruluyor. Türkiye’nin bu tabloda inşallah çok farklı bir gücü olacak, hak ettiği yeri de alacak.”
“Suriye’ye 600 bine yakın kişi gönüllü geri döndürüldü, 1 milyon kişi daha gidecek”: Cumhurbaşkanı Erdoğan, Suriye topraklarındaki güvenli bölgelere bugüne kadar 600 bine yakın kişinin gönüllü olarak geri dönmesini sağladıklarını aktardı: “Katar’la bir işbirliği yaptık, yeni bir iskân projesiyle, birkaç yıl içinde 1 milyon kişinin daha dönüşünü temin edeceğiz. Eğitimden sağlığa, ulaşımdan enerjiye, sanayiden tarıma, turizmden spora kadar, ülkemize asırlık kazanımlar sağladığımız alanlarda çıtayı daha yukarıya taşıyacak yatırımlarla yolumuza devam edeceğiz.”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, mesleki eğitim başta olmak üzere ülkenin şartlarına ve gençlerin beklentilerine karşılık gelecek uygulamaları geliştirerek sürdüreceklerini, sağlıkta dünyanın örnek aldığı altyapı ve sigorta sistemini hep daha ileriye taşıyıp yaygınlaştıracaklarını ve şehir hastanelerini artıracaklarını açıkladı.
Kalkınmanın temel altyapısı olan ulaştırma ve enerjide yürütülen yatırımları küresel düzeye taşıyarak, Türkiye’nin ‘hub’ konumunu güçlendireceklerini bildiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, ülkenin lokomotifi hâline dönüşen sanayinin, bilhassa savunma sanayisinin marka değerini artıracaklarını ifade etti: “Bizi dünya gıda sektörünün en önemli aktörlerinden biri hâline getiren tarım ve hayvancılıkta girdi fiyatlarını düşüren, üretici gelirlerini artıran, tüketici erişimini kolaylaştıran bir sistemi hayata geçireceğiz. Hizmetler sektörümüzün ana gelir kaynağı turizmde yakaladığımız ivmeyi sürdüreceğiz. Sosyal yardım ve destek sistemimizi, milletimizin tek bir ferdinin bile kendisini sahipsiz hissetmeyeceği, dışlanmışlık duygusuna kapılmayacağı seviyeye getirene kadar geliştireceğiz.”