Page 17 - KobiEfor_Mayıs_2020
P. 17

VID-19 krizini bu perspektiften yaklaşarak dünya ve
          Türkiye bağlamında ele alıyoruz ve ulaştığımız so-
          nuçları okurlarımızla paylaşıyoruz.

            Dünya ekonomisine kriz hasarı
            Başta IMF olmak üzere, uluslararası bütün ku-
          rumlar farklı ölçümleri kullanarak COVID-19 krizi-
          nin ekonomi üzerinde yarattığı hasarı ilk çeyreği
          için, ama ancak mal ve hizmet üretimindeki düşüş
          bazında hesaplamaya çalıştılar. Ulaşılan ortak so-
          nuçlar şöyle:                                  lı atlatması bekleniyor. Bu ülkeler için orta vadeli gö-
            Gelişmiş ekonomiler için hasar tespitleri: Baş-  rünüm gelişmiş ekonomilerden daha olumlu. Geliş-
          ta Çin olmak üzere önce arz sonra da talep tarafı-  mekte olan piyasalar ve kalkınmakta olan ekonomile-
          nın dengelerinin bozulması küresel çapta bir kaosa  rin 2020 yılında sadece yüzde 1.0 daralacakları öngö-
          sebep oldu. Para politikası araçlarını neredeyse ta-  rülüyor.
          mamen tüketen AB’de büyüme ihtimalleri tama-      Tünelin ucundaki ışık: Varsayım olarak sağlık
          men ortadan kalktı. Çin ekonomisi 2020’nin ilk çey-  krizi Temmuz-Ağustos aylarında aşılmış olacak ve
          reğinde - 9 büyüme ile büyük hasar aldı.       global ekonomi 2020'de yüzde 3.0 daralacak. 2021
            Diğer gelişmiş ekonomiler ise esas etkiyi, yılın  ile birlikte toparlanma dönemi başlayacak;  bu ko-
          ikinci çeyreği sonunda görecekler; ancak bunlar için  nuda karamsarlık yok. Global ekonomi için 2021
          birinci çeyrek parlak geçmedi. IMF, gelişmiş ekono-  büyüme tahmini yüzde 5.8, gelişmiş ekonomiler
          milerin 2020 yılında yüzde 6.1 daralacağını açıkladı.  için yüzde 4.5. Ayrıca özelde, aralarında Türkiye’nin
            Ülkelere göre hasar tablosu şöyle hesaplanıyor:  de bulunduğu gelişmekte olan ekonomiler için  bü-
                                                         yüme yüzde 6.6 varsayılıyor.

                                                            Türkiye ekonomisinde kriz hasarı
                                                            tespitleri: TOBB/TEPAV Araştırması
                                                            TEPAV’ın yaptığı ülke çapında geniş araştırmaya
                                                         göre Türkiye’de ilk çeyrekte krizin işletmelere etki-
                                                         si büyük oldu; şu sonuçlar saptandı:
                                                            • Salgının etkileri bakımından bölgeler, sektör-
                                                         ler ve işletme ölçeği arasında farklar bulunuyor.
                                                            • Firmaların kriz yönetimi yapması için gereken
                                                         bilgiler yeterli değil; kriz yönetimine yönelenlerin
                                                         oranı büyüklerde yüzde 61, KOBİ’lerde yaklaşık
            • ABD için 2020 yılı GSYH büyüme tahminini % -  yüzde 30’lar düzeyinde.
          5.9 görünüyor. ABD, ekonomisinin 18 trilyon 561   •  Faaliyetleri tamamen duranların oranı büyük
          milyar dolar olan GSMH’sının yüzde 30’unu senenin  firmalarda yüzde 11 iken küçük işletmelerde bu
          ikinci çeyreğinde kaybedecek.                  oran yüzde 36 gözüküyor.
            • Avrupa Birliği’nin (AB’nin) Avro Bölgesi’nde 23  •  Firmaların yarısından fazlasının cirosu yüzde
          trilyon dolar olan GSMH’sı % 7.5 daralacak.    50’den daha fazla düştü. Ciro düşüşlerinde bölgele-
            Ülkeler bazında gelişmiş diğer büyük ekonomi-  re göre önemli farklılıklar oluştu. Güneydoğu Ana-
          lerin daralması ise şöyle hesaplanıyor:        dolu’da firmaların yüzde 71’i cirosunun yarıdan faz-
            • Almanya’nin 4.7 trilyon dolarlık GSMH’sı % 7.0  la düştüğünü söylerken Batı Anadolu’da bu oran
            • Fransa’nin 3 trilyon dolarlık GSMH’sı yüzde 7.2  yüzde 32’dir.
            • İtalya’nın 2.2 trilyon dolar olan GSMH’sı % 9.1
            • İngiltere’nin 3 trilyon dolar olan GSMH’sı % 6.5  Türkiye’nin direncini artırmak için:
            • İspanya’nın 1.8 trilyon dolar olan GSMH’sı % 8.0  Türkiye Sınai Kalkınma Bankası (TSKB)
            • Hollanda’nın 1 trilyon dolar olan GSMH’sı % 7.4  Ekonomik Araştırmaları
            • Japonya'nın 5 trilyon dolar olan GSMH’sı % 5.0.  TSKB araştırmasına göre yaşanan salgının Tür-
            Gelişmekte olan ekonomiler için hasar tespitleri:  kiye ekonomisi üzerindeki tahribatını gidermek ve
          Salgın nedeniyle küresel ticaretin durma noktasına  bir an önce normalleşmeye geçebilmek için alın-
          gelmesi gelişmekte olan ekonomileri olumsuz etkile-  ması gereken önlemler şu şekilde özetleniyor:
          di. Ancak nüfus yapıları ve kapasiteleri yönünden ge-  1) Türkiye ekonomisinin, ihracat ve turizmden
          lişmekte olan ülkelerin toparlanma sürecini daha hız-  kaynaklı gelişmelere duyarlılığına paralel olarak,

                                                                                     May›s 2020 KobiEfor 17
   12   13   14   15   16   17   18   19   20   21   22