Page 20 - KobiEfor_Mayıs_2020

KAPAK

Firmalar 2020 planlarını gözden geçiriyor: An- Kriz ve normalleşme
kete katılan işletmeler, krizin ne kadar süreceği
konusunda ortak bir görüş ortaya koymadı. İşlet- döneminde Türkiye
melerin yüzde 29’u koronavirüs salgınının bu yılın ekonomisi için;
ikinci çeyreğini etkileyeceğini söylerken yüzde 18’i
ise etkilerin dördüncü çeyreğe kadar uzayacağını ‹fl dünyas›n›n öngörü
öngördü. Koronavirüs salgınını ciddi bir tehdit ola-
rak gören işletmeler, bu doğrultuda stratejilerini ve beklentileri
de gözden geçiriyor. Firmaların yüzde 79’u, 2020 yı-
lı strateji ve faaliyetlerini yeniden ele aldığını ifade Kriz bitecek, ardından ne gelecek,
etti. Bununla birlikte, her 100 katılımcıdan 34’ü, iş- normalleşme nasıl olacak, kim ne
letmelerinin iş sürekliliği veya acil durum planı ol- kaybedecek, ne kazanacak?...
madığını belirtti. Firmaların yüzde 95’i krize karşı
önlem aldığını söylerken bunların yüzde 85’ini hij- Bu soruların en gerçekçi yanıtları
yen koşullarının iyileştirilmesi oluşturdu. iş dünyamızdan geliyor.
"Koronavirüs krizi ile ilgili edindiğiniz bilgiler
planlama ve kriz yönetimi yapmanız için yeterli TOBB (Türkiye Odalar ve Borsalar
mi?" sorusuna verilen cevaplar ise işletmelerin Birliği) Yönetim Kurulu Başkanı
doğru ve güvenilir bilgiye erişimlerinin olmadığını M. Rifat Hisarcıklıoğlu
gösterdi. Firmaların yüzde 24’ü bilgilerinin yeterli “Bu dönemin ana fikri yaşatmak olmalı”
olduğunu söylerken yüzde 35’i ‘hayır’, yüzde 41’i ise
Daha önce benzeri görülmemiş olaylar yaşıyoruz.
‘emin değilim’ yanıtını verdi.
Hem iç hem dış piyasa durdu. Hem iç hem de dış ti-
Evinde kal diyemeyen, dijital araçlara erişimi
olmayan işletmeler zorda: İşletmelerin yüzde 51’i caret yavaşladı. Hem gelişen hem
işletmesinin altyapı ve dijital ola- de gelişmekte olan ülkeler olum-
suz etkilendi. Tüm küresel değer
naklarının uzaktan çalışma için ye-
terli olmadığını belirtti. İstanbul’da zincirleri hasar aldı. Hemen her
bu oran yüzde 52, Ege’de yüzde 40, ülkede işsizlik oranı, kamu borç-
Akdeniz’de yüzde 26, Güneydoğu lanması ve firma kapamaları artı-
Anadolu’da ise yüzde 16. Büyük fir- yor. Şu an bu sürecin ne kadar de-
maların yüzde 70’i, küçük firmaların ise yalnızca vam edeceği belli değil. Ülkemiz-
yüzde 32’si evden çalışma imkânı sağlayabildi. Hiz- de henüz ekonominin ne kadar et-
met sektöründeki firmalarda bu oran yüzde 45, kilendiğine yönelik makro göstergeler hazır değil.
imalatta yüzde 34, ticaret/perakendede ise yüzde Daha mikro ölçekte baktığımızda yurtiçi kredi kartı
29. Sektör koşulları bir yana bırakıldığında, bu ra- ile yapılan harcamaların yüzde 35, elektrik tüketimi-
kamlar, iş dünyasının bir kısmı dijitalleşmede ninse yüzde 25 azaldığını görüyoruz. Dolayısıyla eko-
önemli mesafe kat etmişken büyük bir kesiminin nomide Nisan ayında çift haneli bir küçülme yaşan-
de dijital dönüşüm için kaynak ayırmak kadar bilgi makta olduğu tahmin ediliyor. Sonrasındaysa topar-
transferine de ihtiyaç duyduğunu gösteriyor. lanmanın nasıl olacağı, V şeklinde mi yoksa U şeklin-
KOBİ’lerin üç beklentisi: Erteleme, indirim ve de mi veya başka bir formatta mı olacağı önem kaza-
destek Koronavirüsün ekonomik etkilerinin ele alın- nacak. Türkiye’nin dış açığını nispeten düşük seviyeye
dığı ankette, katılımcılara beklenti ve talepleri de so- indirmesi olumlu. Ama aynı zamanda bu sürece yük-
ruldu. Buna göre, katılımcıların yüzde 80’i fatura, sek kamu bütçe açığı, yüksek borçlanma ve yüksek
vergi ve SGK ödemelerinde erteleme; yüzde 77’si ise işsizlikle girmiş olmamızın ekonomideki kırılganlığı
vergi indirimine ihtiyaç duyduklarını belirtti. KOBİ’le- artırdığı da göz ardı edilmemeli.
rin diğer talepleri ise finansal destek, kredi, çek ve Bu dönemin ana fikri yaşatmak olmalı. Yani fir-
borçlarında erteleme olarak sıralandı. Bunlara ek malarımızı, girişimcilerimizi, üretim ve ticaret ka-
olarak, katılımcıların yüzde 26’sı çalışanlar için psi-
pasitemizi hayatta tutmak. Böylece bu süreç geride
ko-sosyal destek, yüzde 24’ü de tıbbi ve koruyucu
kaldığında, yeniden ayağa kalkıp, çalışmaya devam
malzeme desteğine olan ihtiyaca işaret etti. edebiliriz. Bu kapsamda firmaların üzerinde kamu
Rakamlarla anket: Katılımcıların yüzde 69’unu
kaynaklı yüklerin hafifletilmesi, işletme sermayesi
mikro ve küçük, yüzde 20’sini orta, yüzde 11’ini ise bü-
desteği sağlanması, piyasadaki nakit akışının ko-
yük ölçekli işletmeler oluşturdu. Katılımcıların yüzde runması, özellikle çek ödemelerine yönelik tedbir
43’ü üretim/imalat, yüzde 37’si hizmet, yüzde 20’si ti- alınması, insanlara ve en başta da işini kaybedenle-
caret/perakende sektöründe faaliyet gösteriyor. İnşa-
re doğrudan gelir desteği verilmesi ilk etapta önce-
at, gıda-içecek ve tekstil-hazır giyim sektöründen fir-
lik olmalı. Kamu idaresi de artık tasarrufu daha
malar, tüm katılımcıların yüzde 33’ünü oluşturuyor.
20 KobiEfor May›s 2020