Page 24 - KobiEfor_Mayıs_2020

KAPAK

mek olmalı. Bunun yanında genel makroekonomik malı, ticaret kanunu ve şirketlerin sermaye yapıları-
dengelerin sarsılmaması ve finansal bir krize neden na ilişkin kararlar alınacaksa yatırımcı beklentilerini
olmaması için de tedbirler alınmalı. Döviz likiditesin- olumsuz etkilememesine dikkat edilmeli.
de sorun yaşanmaması için Fed ile swap hattı açıl- G20 daha aktif olmalı, daha bağlayıcı ve net karar-
ması ya da alternatif dış kaynak bulunması için giri- lar alabilen bir kurum haline gelmeli. Destekleri ta-
şimlerde bulunulması bu anlamda önemli olacaktır. sarlarken mümkün olduğunca geniş bir şekilde çalı-
Paketin genel büyüklüğü ise ekonominin büyüklüğü şan kesimin yararlanmasını sağlamak önemli. Sü-
ile orantılı olmalı. Neredeyse savaş durumuna ben- reç bittiğinde vatandaşlar, yönetimlerin krizle iyi
zetilen böyle bir dönemde istihdamın ve ekonomik mücadele edip edemediklerini ciddi bir sorgulama-
sistemin korunması zorunlu. İstihdamın ve işletme- dan geçirecek, hem devlet sistemlerinin hem de hü-
lerin devamlılığını sağlama hedefi doğrultusunda kümetlerin ciddi biçimde sorgulanacağı bir dönemi
destek paketlerinin milli gelirin yüzde 10’u seviye- bekliyoruz, şirketler için de risk yönetiminin odağa
sinde bir büyüklüğe ulaşmasını beklemek daha ger- oturduğu bir yönetim anlayışı devreye girecek. Salgı-
çekçi olacaktır. nın yarattığı ekonomik yükle hiçbir ülkede sadece
Ülkemizde istihdamı korumak ve özellikle küçük tek bir kesimin baş etmesi mümkün değil. Salgınla
işletmeleri, esnafı, ticaret erbabını, kendi işinde ça- mücadele için her türlü senaryoya hazırlıklı olmak
lışan kişileri desteklemek açısından yeni adımlara zorundayız. Bu durumda ekonomik açıdan da daha
ihtiyaç var. Her ne kadar vergi ertelemeleri ve fi- büyük destekler gerekebilir. Buna da eş zamanlı
nansmana erişim açısından kolaylıklar sağlansa da olarak hazırlıklı olunmalı.”
burada bankacılık sektörü kaynakları tek başına
herkese yetemeyecektir. Merkez Bankası bankalara MÜSİAD Genel Başkanı
çok ciddi likidite sağladı, işsizlik fonuna likidite sağ- Abdurrahman Kaan
lamak için tahvil alımlarına da başladı ancak bu ka- “Üyelerimize ve iş dünyamıza
dar riskli bir ortamda kredibilitesi iyi olan firmalar istihdama devam çağrısı yapıyoruz”
öne çıkacak. Bu nedenle Kredi Garanti Fonu, teminat
Covid-19 salgınının küresel boyutta ekonomi üze-
gösteremeyecek durumda olan küçük işletmeler
rinde oluşturduğu şokun boyutları göz önüne alındı-
için kritik önemde. Kısa çalışma ödeneğine başvuru
ğında, elbette Türkiye’nin de bu
koşulları bir miktar kolaylaştırıldıysa da bu imkan-
süreçten olumsuz etkilenmeme-
dan son 3 yılda en az 450 gün SGK primi ödemiş ol-
sini beklemek doğru olmayacak-
ma koşuluna uyabilen çalışanlar yararlanabilecek.
tır. Bu bağlamda salgın öncesinde
Bu dönemin koşulları dikkate alınarak, süre şartla-
yüzde 5 oranında büyümeyi he-
rının daha fazla çalışanı kapsayacak şekilde hafifle-
deflediğimiz bir yıl olan 2020, sü-
tilmesi düşünülebilir. Halen önemli bir oranı temsil
recin reel sektör üzerindeki etki-
eden kayıt dışı çalışanlarsa bu desteklerden yarar-
leri baz alındığında, maalesef he-
lanma şansına hiç sahip olamadı. Salgın durumunda
deflerimizin oldukça gerisinde
devletin herkese elini uzatması, dolayısıyla hane
kalacağımız bir dönem olacaktır.
halkına doğrudan desteklerin de gündeme gelmesi
Bu süreçte reel sektör temsilcileri olarak hepimi-
gerekiyor.
zin görevi; virüs salgını ve etkilerine karşı belirlenen
Salgın sonrası normale dönüş planlanmalı: Ver-
tedbirleri alarak, kurallara uyarak, hem çalışanları-
gi kolaylıkları, tüm sektörlere değil sadece ‘mücbir
mızı, hem de işletmelerimizi olabildiğince korumak-
sebep’ tanımındakilere sağlandı. Bu yeterli değil.
tır. Ekonomi yönetimince alınan tedbirler ve sağla-
Desteklerin işletmelerimizin olağan faaliyetlerinin
nan teşvikler sayesinde, üretim ve hizmet kapasite-
sürdürülebilirliği anlayışıyla formüle edilmesi ge-
mizi koruyarak üretmeye devam etmek ve istihdamı
rek. Çünkü salgının etkisi geçtiğinde üretime hızla
korumak istiyoruz. Bu süreçte, MÜSİAD çatısı altın-
ve sorunsuz geri dönebilmemiz lazım. Cirosu belli
da faaliyet gösteren işletmelerimizde bu noktada
bir oranın üzerinde düşen herkese kolaylık sağlan-
negatif bir gelişme ortaya çıkmaması için elimizden
malı. Seçilen sektörlerin tedarik zincirlerinin nasıl
geleni yapıyor ve bu nedenle bir istihdam kaybı ya-
etkilendiği de mutlaka hesaba katılmalı. Destekler
şanmaması adına, üyelerimize ve iş dünyamıza istih-
tasarlanırken kısa vadede ekonomiye can suyu ver-
dama devam çağrısı yapıyoruz. Böylece orta ve uzun
mek ne kadar önemliyse, salgın sonrası normale dö-
vadede krizin ortaya çıkaracağı olumsuzlukları en
nüşün de planlanması gerekir. Bu nedenle uzun va-
alt seviyede tutma imkânını da değerlendirebileceği-
dede yatırım ortamına zarar verebilecek serbest pi-
mizi umuyoruz. Diğer taraftan, Çin’de ekonomik ak-
yasa uygulamalarından uzak bazı düzenlemelerden
tivitenin beklenenden hızlı bir şekilde toparlanması-
de kaçınılmalıdır. Örneğin; bankacılıkta yapılacak
nın, Türkiye’nin lehine bir sonuç doğuracağına inanı-
düzenlemeler Basel kriterlerinden fazla uzaklaşma-
yoruz. Bunun yanında, dünya ihracatında Çin ile re-
24 KobiEfor May›s 2020