Page 23 - KobiEfor_Mayıs_2020
P. 23
kurgulamaları, iş planlarını gözde geçirmeleri ve Ye- telenebilmesi için hükümet birçok tedbiri aldı ve bun-
ni Normale göre aksiyonlarını ve senaryolarını çalış- ları hayata geçirdi. Ancak borçların ötelenmesinin
malarını öneriyorum. yetmediği bir durum da var ki o da esnafın ve esnafın
yanlarında çalışanların günlük geçimini sağlayabil-
TESK (Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar meleri için asgari gelir desteği. Kısaca hayatta kala-
Konfederasyonu) Genel Başkanı bilmeleri için… Bu çok önemli.
Bendevi Palandöken Salgın sorununu atlattığımız ikinci aşama ise yara-
“Fırtına sonrası hayatı yeniden inşa ların sarılacağı dönem olacak. Fırtına geçince bir ha-
sar tespiti yapmamız gerekecek kim ne kadar zarar
edeceğiz”
gördü diye. Kapanan işyerleri yeniden açıldığında her
Halkın toplu olarak bulunduğu ve tamamına yakı-
şey eskisi gibi kaldığı yerden devam etmeyecek. Bu
nı esnafımız tarafından işletilen kahvehaneler, çay
insanların gelirlerinin olmadığı ama giderlerinin de-
bahçesi ve kıraathaneler, lokan-
vam ettiği bir dönemden bahsediyoruz. Bu dönemde
talar, çocuk oyun alanları, ber-
biriken borçları ödeyebilmek için uzun vadeli bir yapı-
berler, kuaförler ve güzellik sa-
landırma ihtiyacı doğacaktır. Hatta belki de kısmi bir
lonları, eğlence yerleri ve düğün
aftan bile söz edebiliriz. Özellikle kamuya olan ve
salonları, hamam, sauna, konak-
ödenmesi mümkün olmayan borçların tamamı değil-
lama işletmeleri, mesire yerle-
se bile bir kısmı silinebilir. Silinmelidir. Yine de bunu
rinde faaliyette bulunan büfe ve
söyleyebilmek için dediğimiz gibi bir hasar tespiti yap-
benzeri işletmeler ile okul kantin
mamız gerekecek. Daha sonra yeni dönemin ekono-
işletmeleri tedbir amaçlı süresiz
mik tedbirlerini konuşacağız. Fırtına sonrası yeniden
olarak kapatıldı. Genelge ile zorunlu olarak kapatı-
kalkınma, yeniden büyüme dönemine girmek zorun-
lan işyeri sayısı yaklaşık 500 bin ve bunların yanla-
dayız. Birçok konuda hayatı yeniden inşa edeceğiz.
rında çalışanlarla beraber yaklaşık 2 milyon çalışan
Bu dönemde ayağımızı yorgana göre uzatmak
işyeri kapatıldığı için evlerinde oturuyorlar.
zorunda bütün işletmeler. Zararı en aza indirebil-
Zorunlu olarak kapatılmamakla beraber insanla-
mek için kısılabilecek tüm giderler kısılmalı. Ola-
rın evlerinde kalmalarından dolayı müşteri olmama-
bildiğince işçi çıkarmadan bu dönemi atlatmaları
sı nedeniyle kapanan minibüs, özel halk otobüsleri,
ve gelecek dönemlerin planlarını yapmalılar. Hal-
taksiler, okulların tatil edilmesi nedeniyle servis
kın tüketim tercihlerinin değişimi, birçok sektörde
araçları, şehir içi ve şehir dışı yük taşımacılığı yapan
de bir değişimi zorunlu kılacak. Herkes bu sürece
kamyon ve kamyonetler, mobilyacılar, otomotiv yan
şimdiden hazırlanmalı.
sanayi, matbaacılar, ayakkabıcılar ve terziler gibi
küçük konfeksiyon işletmeleri gibi işyerleri var. Bak-
kal, manav, kasap gibi kapanması zorunlu olma- TÜSİAD (Türk Sanayicileri ve İş
makla beraber, 65 yaşın üstünde olduğu için veya İnsanları Derneği) Yönetim Kurulu
kronik rahatsızlığı bulunduğu için işyerlerini açama- Başkanı Simone Kaslowski
yanlar da var. Tüm bunların da sayısı yine 500 bini “Salgınla mücadele için her türlü
buluyor. Özetle 1 milyon civarında işyeri bugün ta- senaryoya hazırlıklı olmak zorundayız”
mamen veya kısmen kapanmış durumda. Bu işyer- TÜSİAD Başkanı Simone Kaslowski Anadolu
lerinin tamamına yakınında çalışan kalfa, çırak gibi Ajansı’na (AA) yaptığı açıklamada şunları söyledi.
yardımcı işçiler gündelik/yevmiyeli olarak çalıştığı “Uluslararası kurumlarla işbirli-
için toplamda en az 4 milyon esnaf ve yanlarında ça- ğine her zamankinden daha fazla
lışanlar, hiçbir gelirleri olmadan yaşamaya çalışı- önem verilmesi gerekli. Küresel
yorlar. Bu işletmeler kaldıkları yerden hiçbir şey ol- finansal risklerle mücadele ulus-
mamış gibi devam edemeyecekler. Bazı işletmeler lararası işbirliği içerisinde yürü-
altından kalkılamayacak olan borçlardan dolayı sal- tülmeli. Türkiye sorunlarla müca-
gın sonrası hiç açılamayabilir. delede yalnız kalmamalı. Mevcut
Korona virüs salgını ile mücadelenin ekonomik et- ekonomik yapının korunamadığı
kilerini bertaraf etmek için bu sorunu iki aşamalı ola- durumda, salgın geçtikten sonra
rak ele almalıyız. Virüsle aktif mücadele edilen dö- ekonomiyi ayağa kaldırmak için çok daha uzun bir
nem olan birinci aşamada insanların evlerinde kaldı- süreye ve daha fazla kaynağa ihtiyaç duyulacak. Ne
ğı dönemin ekonomik etkilerinin azaltılabilmesi için kadar erken ve yaygın destek verilirse yapıyı muha-
borçların ötelenmesi ve asgari bir gelir desteğinin faza etmek o kadar mümkün olacak. Bu nedenle
verilmesi gerekir. Elektrik, su, doğalgaz, kredi taksit- destek programının odağı işletmelerin nakit akışla-
leri, kredi kartı ödemeleri, vergi ve SGK primleri gibi rındaki bozulmanın zincirleme iflaslara neden olma-
kamuya olan borçlar ve benzerleri... Bu borçların er- sını engellemek ve istihdam kayıplarını en aza indir-
May›s 2020 KobiEfor 23