Page 24 - KobiEfor_Agustos_2020

KAPAK

cağının öngörüldüğü paylaşılıyor. Stres testlerin-
den ilkinin zayıflayan ihracat talebi, tedarik zinci-
rinin dağılması, turizm harcamalarında radikal
düşüş ile birlikte piyasaların durgunluğu üzerine
olacağı öngörülüyor. İkincisi, COVID-19’un ekono-
mi ve finans dünyasındaki uyumu bozması ve bu-
nun sonucunda iş bırakma ve seyahat kısıtlamala-
rının ortaya çıkması ile tüketimde düşüş, zayıfla-
yan gelir ve sermaye giderlerinde daralma bekle-
niyor. Üçüncüsü; gelişmekte olan ülke para birim-
lerinin kademeli olarak dolar karşısında zayıfla-
Valiyeva tarafından yazılan rapora göre doğaya ya-
yacağı öngörülüyor. Dördüncüsü; jeopolitik geliş-
pılan müdahaleler ve ekosistemin bozulup, parça-
melerin Covid-19 ile birlikte yeni bir görünüm ka-
lanması dolaylı olarak hastalıkların yayılmasına et-
zanabileceği ve özellikle Çin’in yakın bölgesi (Gü-
ki edebiliyor. Küreselleşme de salgın hastalıkların
ney Çin Denizi) ve küresel güç dengesinde yeni bir
yayılmasını hızlandırmaktaki en büyük faktör. İn-
aşama oluşturabileceği öne sürülüyor.
sanların ve malların dolaşımı salgın hastalıkların
yayılmasını kolaylaştırarak kısa sürede pandemiye İhraç ürünleri GEKAP kapsamı dışında
dönüşmesine neden oluyor. Rapor, salgın hastalık-
ların büyük ölçüde çevresel sorunlar olduğunu İş dünyasında çok geniş bir kesimi ilgilendiren
kaydederek bu konuda alınacak tedbirlerin yeni kü- geri kazanım katılım payı (GEKAP), uygulama
resel salgınların ortaya çıkmasını önlemede hayati esaslarında yeni düzenleme yapıldı. Yurt içinde
önem taşıdığını savunuyor. piyasaya arz edilen ürünlere ilişkin satış nokta-
Salgın güvenliğin dönüşümünde bir aşama mı?: ları ve üretim/ithalat yapanlardan geri kazanım
Raporda salgınla mücadele sürecinin ortaya çıkar- katılım payı tahsil edilmesini öngören yönetmeli-
dığı yeni güvenlik ortamında ordunun ‘içeride’ çok ğin uygulama esaslarında, katılım payına tabi
daha fazla görünür olduğunun gözlemlendiğine yer ürünlerle ilgili düzenleme, yorum farklılıklarını
verilirken ordunun bu içe dönük yeni görev tanımı- giderecek şekilde gerçekleştirildi.
nın, özellikle gelişmekte olan ve demokratik ku- GEKAP’a tabi ürünlerden, piyasadan toplatı-
rumları konsolide olmamış ülkelerde toplum nez- lanlar için katılım payı iade imkanı getirildi. Top-
dinde şüpheyle karşılandığı ifade ediliyor. lanan depozitolu ürüne GEKAP ödenmeyecek.
Covid-19 ile ulus devlet: Devletler salgına sınır- Okulda ikramlar kapsam dışı, kantinde satılanlar
ları kapatarak ve sınır geçişlerini sınırlayarak, tıbbi için GEKAP ödemesi yapılacak. GEKAP, plastik
malzeme ihracatını yasaklayarak, anayasal norm- poşet yanı sıra; lastik, akümülatör, pil, madeni
ları kişisel hakları sınırlayacak şekilde gözden ge- yağ, bitkisel yağ, elektrikli ve elektronik eşya,
çirerek kamu sağlığı ve güvenliği adına sert önlem- ilaç, plastik ambalaj, metal ambalaj, cam amba-
ler aracılığıyla müdahale etti. Çalışmada bu önlem- laj, ahşap ambalajı kapsıyor. İhraç edilen ürün
lerin, egemen ulus devletleri aşındıran bir ulusüs- kapsam dışı. İhracatın belgelenmesi durumunda
tü bütünleşme projesi olan Avrupa Birliği içinde bi- tedarikçi ve ihracatçılar için geri kazanım katılım
le geçerli olduğunun görüldüğü, dolayısıyla, salgı- payı yükümlülüğü oluşmayacak.
na karşı kolektif savunmanın sağlanması ve ekono- Alüminyum folyo ve streç film ruloları, temiz-
mide oluşan sıkıntılı dönemin atlatılması için libe- lik kağıdı ruloları, iplik makaraları gibi satış nok-
ral piyasa ekonomisinin ulus devlete karşı en güç- talarında ürünlerin satışa sunumu amacıyla kul-
lü olduğu ülkelerde bile toplumun yeniden güçlü lanılan bobin, makara ve rulolar ambalaj olarak
bir devlete yönelmeye başladığı kaydediliyor. değerlendiriliyor, bu ürünler ve bunlarla birlikte
Covid-19 ve ekonomi: Krizle birlikte devlet, arz edilen palet, sepet, konteyner GEKAP kapsa-
toplum ve ekonomi ilişkilerinin de yeniden düşü- mında. İhtiyaç sahiplerine iletilmek üzere, kar
nülmesi gerekliliğine değinen raporda salgınla amacı gütmeyen hayır ve insani yardım kuruluş-
mücadelede piyasa ekonomileri ile devletçi uygu- ları tarafından dağıtılan ambalajlı ürünler için
lamalar arasında başarı ve başarısızlıkların orta- GEKAP yükümlülüğü oluşmayacak. Yağdan bis-
ya çıktığı bu sürecin küresel sorunlarla mücade- küvi üreten firmalar katılım payı ödemeyecek. İt-
lede mevcut mekanizmaların etkinliğini sorgulat- hal edilen tarım ilaçları için ödeme yapılacak.
tığı ve yeni mekanizmaların arayışını hızlandırdı- Otomotiv üreticisi lastik için ödemeyecek. Araç
ğına yer veriliyor. Raporda COVID-19’un küresel buzdolabında satılan şirketin niteliğine göre de-
ekonomi üzerinde dört temel stres testi oluştura- ğişecek. Powerbank için katılım payı ödenecek.

24 KobiEfor A€ustos 2020