11. Kalkınma Planı’nda Ar-Ge

Geçen ay ki yazımda On Birinci Kalkınma Planı’nda yer alan başlıklardan “ Kritik Teknolojiler” başlıklı bölümden bilgi vermiş bu ay ise “Amaç ve Tedbirler” olmak üzere iki noktada sunulan “Ar-Ge ve Yenilik” başlıklı bölümden derlediklerimi sizlerle paylaşmak ve değerlendirmemi yapmak istiyorum.
- Ar-Ge ve yenilik destek sistemi; odaklı, araştırmadan ticarileştirmeye tüm süreci kapsayan, orta-yüksek ve yüksek teknoloji sektörlerine yönelik olarak farklılaşan ve sektörlerin ihtiyaçlarını ve gelişme potansiyellerini dikkate alan bir yapıya dönüştürülecek.
- Ar-Ge ve yenilik destekleri, hazırlanacak teknoloji yol haritaları doğrultusunda öncelikli sektör ve kritik teknoloji alanları kesişimine yoğunlaşacak.
- Özel sektörde araştırmacı insan gücünün sayısı ve niteliği artırılacak.
- Sanayide ihtiyaç duyulan doktora derecesine sahip nitelikli insan kaynağının üniversite-sanayi işbirliğiyle yetiştirilmesi sağlanacak ve sanayide doktoralı araştırmacı istihdamı teşvik edilecek.
- Özel sektör Ar-Ge merkezlerinde sektöre ve ölçeğe göre farklılaşan oranlarda doktoralı araştırmacı istihdam etme şartı getirilecek.
- TÜBİTAK bünyesindeki araştırma merkezlerinin kapasiteleri artırılarak öncelikli sektörlerdeki firmalarla işbirliği içinde yeni teknoloji ve ürünler geliştirilmesine yönelik projeler yürütülecek.
- Araştırma altyapılarının, özel sektör Ar-Ge merkezleri ve kamu Ar-Ge birimleri ile işbirliği içinde oluşturduğu yüksek teknoloji platformlarının ticarileşme potansiyeli yüksek araştırma projeleri, Mükemmeliyet Merkezleri Programı kapsamında desteklenecek.
- Araştırma altyapılarından Ar-Ge ve yenilik proje hizmeti alan KOBİ’lere finansman desteği sağlamak üzere Yenilik Destek Kuponu programı uygulamaya konulacak.
- Sanayi Yenilik Ağ Mekanizması Programı kapsamında öncelikli sektörlere özel önem verilerek firma konsorsiyumlarının yüksek teknolojili ürün geliştirme ve ticarileştirmesi desteklenecek.
- Ar-Ge sonuçlarının ticarileştirilmesi için prototip geliştirme, ölçeklendirme ve teknoloji doğrulama çalışmalarının yürütülebilmesine yönelik teknoloji uygulama merkezleri ve destek mekanizmaları oluşturulacak.
- Büyük firmaların; tedarikçisi konumundaki KOBİ’lerin, Ar-Ge projelerini yönlendirdiği ve eş-finansman sağladığı bir destek programı oluşturulacak.
- Alanında öncül bilimsel ve teknolojik bilgi üreten ulusal veya uluslararası firmaların Türkiye’de kuracağı öncül Ar-Ge laboratuvarları desteklenecek.
- 6550 sayılı Kanun kapsamındaki araştırma altyapılarının çıktı ve etki odaklı performanslarının izlenmesine ve kritik teknoloji alanlarında ürün misyonları doğrultusunda çalışmalarını teşvik etmeye yönelik düzenlemeler yapılacak.
- 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunundaki Uygulama ve Araştırma Merkezi tanımı, yükseköğretim kurumları bünyesindeki teknolojik araştırma merkezlerinin farklılaşan niteliklerini dikkate alacak şekilde yeniden yapılacak.
- Yurt dışında üst seviye bilimsel ve teknolojik çalışmalar yürüten nitelikli araştırmacıların Uluslararası Lider Araştırmacılar Programı kapsamında Türkiye’ye gelmeleri ve araştırmacı yetiştirmeleri desteklenecek.
- AB Araştırma ve İnovasyon Çerçeve Programlarına nitelikli projeler yoluyla katılımın sağlanması ve programların geri dönüş oranının artırılmasına yönelik tanıtım, bilgilendirme ve kapasite geliştirme çalışmaları ile destek ve ödül programları gerçekleştirilecek ve Avrupa Araştırma Alanı’na entegrasyonun sağlanmasını teminen ulusal programlar AB Çerçeve Programları’yla uyumlu ve tamamlayıcı hale getirilecek.
- Milli Uzay Programı hazırlanarak uygulamaya konulacak.
- Türkiye Uzay Ajansı’nın kurumsal kapasitesi geliştirilerek etkinliği artırılacak” denilmekte.
Planı amaç ve hedefler yönüyle de olumlu buluyor, eylem planlarının bir an önce uygulamaya geçirilmesini diliyorum.