Page 24 - KobiEfor Eylül 2021
P. 24
KAPAK
ve Döngüsel Ekonomi Eylem Planları olmak üzere Ye- zuatında öngörülenlerin ötesinde bazı değişikliklerin de
şil Mutabakat kapsamında gerçekleştirmeyi öngördüğü firmaların katılım sağladığı değer zincirleri yoluyla kar-
kapsamlı değişikliklerin, iş dünyamız, sanayimiz ve ih- şılarına çıkması söz konusu olabilecektir.
racatçılarımız üzerinde doğrudan etkileri olması kaçınıl- Bu bakımdan, başta ihracatçı sektörlerimiz olmak üze-
maz görünüyor. re özel sektörümüzün bu değişikliklere uyum sağlaması,
Bu bağlamda son olarak Avrupa Komisyonu tarafın- sürdürülebilirliği faaliyetlerinin odağına taşıması, Gümrük
dan 14 Temmuz tarihinde açıklanan ve 2030’un sonuna Birliği ile ‘Tek Pazar’a sağlanan bütünleşme ve bu bütün-
dek AB’nin sera gazı emisyonunu 1990’lı yıllara göre en leşmenin sektörlerimize sağladığı avantajlardan faydalan-
az yüzde 55 azaltmak amacıyla iklim, enerji, arazi kul- maya devam edilebilmesi için büyük önem taşıyor.
lanımı, ulaşım ve vergilendirme politikalarında bir dizi Ülkemiz, adaylık sürecinde hayata geçirdiği reform-
yasal düzenleme içeren ‘Fit for 55’ isimli yasa paketi tas- lar ve 25 yılı aşkın süredir yürürlükte bulunan Gümrük
lağına da değinmek gerekiyor. Birliği ile AB’ye yakın bir entegrasyon sağladı. Bu sa-
Nitekim, anılan paket, mevcut AB Emisyon Ticareti yede 2020 yılı itibarıyla 140 milyar dolarlık bir ticaret
Sistemi’nin sıkılaştırılarak deniz ve kara ulaştırmasına hacmi yakalanmış bulunuyor. Mevcut bütünleşmenin
yansıtılması, sınırda karbon düzenlemesi, yenilenebi- derinleştirilerek devam etmesi için, Yeşil Mutabakat’ın
lir enerji kullanımının artırılması, daha fazla enerji ve- AB’ye ihracatımız üzerindeki olası etkilerini ele almak,
rimliliği, düşük emisyonlu ulaşım modlarının ve bunları karşılaşabileceğimiz riskleri fırsata çevirmek ve atılabi-
destekleyecek altyapı ve yakıtların daha hızlı kullanıma lecek adımları tespiti amacıyla, Ticaret Bakanlığı olarak
sunulması, bu kapsamda motorlu araçlarda fosil ya- çalışmalarımızı vakit kaybetmeden başlattık. Bu amaç-
kıt kullanıma 2035 itibariyle son verilmesi, vergilendir- la, Avrupa Yeşil Mutabakatı’nın açıklanmasının hemen
me politikalarının Avrupa Yeşil Mutabakatı hedefleriyle ardından, Bakanlığımız koordinasyonunda ilgili tüm Ba-
uyumlu hale getirilmesi ve benzeri birçok önleme ilişkin kanlıkların katılımıyla Bakan Yardımcıları düzeyinde bir
Komisyon önerilerini içeriyor. Çalışma Grubu kurduk.
Bu kapsamlı paket içerisinde, ihracatçılar tarafından Çalışma Grubu’nda, kurumlarımız arasındaki teknik
da yakından takip edilen sınırda karbon düzenleme me- istişarelerin yanı sıra özel sektör çatı kuruluşları ve Yeşil
kanizmasına ilişkin Komisyon önerisi de açıklanmış oldu. Mutabakat kapsamındaki politikalardan en çok etkilen-
AB, mekanizmaya ilişkin açıkladığı teklif ile ilk aşamada mesi beklenen sektör temsilcileri ile bir araya geldik. Bu
çelik, alüminyum, çimento, gübre ve elektrikte ithalat fi- süreçte; enerji yoğun sektörler, kaynak yoğun sektörler,
yatını eşyanın karbon içeriği dikkate alınarak belirleyece- ulaştırma sektörü, tarım sektörü ile istişareler gerçekleş-
ğini açıkladı. 1 Ocak 2023 tarihi itibariyle başlayan 3 yıllık tirdik. Çalışma Grubu kapsamında, hem kurumlarımızla
geçiş süreci zarfında raporlama faaliyetlerinin gerçekleş- hem de özel sektörle Eylem Planı’nın oluşturulmasına yö-
tirilmesi ve mekanizmanın finansal bir yük getirmemesi nelik yürüttüğümüz son derece değerli ve özverili çalışma-
öngörülüyor. Mekanizmanın tüm unsurlarıyla 2026 yılında lar neticesinde ‘Yeşil Mutabakat Eylem Planı’nı hazırladık.
hayata geçmesiyle birlikte ise AB’nin mevcut emisyon ti- Ülkemizin, uluslararası ticaret düzeninde son yıllarda
caret sistemi paralelinde ithalatta karbon maliyetinin tah- ivme kazanan iklim değişikliği ile mücadele politikala-
sil edilmesi öngörülüyor. Bu ürünlerde AB-27’ye ihracatı- rına adaptasyonunu sağlamayı hedefleyen ve ihracatta
mızın 2020 yılında 4.8 milyar Dolar, dünyaya ihracatımızın rekabetçiliğimizi güçlendirecek bir yol haritası niteliğin-
ise 14.9 milyar Dolar olduğunu görüyoruz. de olan ‘Yeşil Mutabakat Eylem Planı’na ilişkin 2021/15
Diğer taraftan Yeşil Mutabakat ile ticareti etkileyecek Sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi, 16 Temmuz 2021
tek unsurun sınırda karbon düzenleme mekanizması ol- tarihli Resmi Gazete’de yayımlandı.
mayacağını vurgulamakta fayda var. Nitekim, ‘Fit for 55’
paketi kapsamında açıklanan bir diğer Komisyon tekli- 9 ana başlık, 32 hedef, 81 eylem
fi, motorlu araçlarda emisyon seviyelerinin 2030 yılında Bakanlığımız liderliğinde hazırlanan Yeşil Mutaba-
2021 yılına kıyasla yüzde 55 oranında azaltılması, 2035 yı- kat Eylem Planı ile ülkemizin kalkınma hedefleriyle
lında ise yüzde 100 azaltılmasını öneriyor. Bu düzenleme- uyumlu bir şekilde sürdürülebilir, kaynak etkin ve yeşil
nin yasalaşmasının, sıfır emisyonlu araçlara geçiş takvimi bir ekonomiye geçişinin desteklenmesini amaçlıyoruz.
açısından, ihracatımızın lokomotifi olan motorlu taşıtlar İlerleyen dönemde hayata geçirilmesi hedeflenen po-
sektörü üzerinde çok önemli yansımaları olacaktır. litika değişikliklerinin, ülkemiz dış ticareti ile bağlantılı
Bununla birlikte, AB’nin ‘Tek Pazar’ içerisinde bir- bir şekilde ilgili tüm politika alanlarıyla bütünsel olarak
çok ürün grubunda da önümüzdeki yıllarda kapsamlı ele alınmasını hedefleyen Eylem Planı, 9 ana başlık al-
mevzuat değişikliklerini hayata geçirmesini bekliyoruz. tında toplam 32 hedefi ve 81 eylemi kapsıyor. Eylem
Sürdürülebilir ürün inisiyatifi politikaları ve sektörel Planı’nda; (1) sınırda karbon düzenlemeleri, (2) yeşil ve
stratejiler yoluyla AB tarafından ürünlere yönelik olarak döngüsel bir ekonomi, (3) finansman, (4) temiz, ekono-
getirilmesi hedeflenen çevresel ayak izinin azaltılmasına mik ve güvenli enerji arzı, (5) sürdürülebilir tarım, (6)
ilişkin yeni kriterler, AB’ye ihracatımızda karşılanması sürdürülebilir akıllı ulaşım, (7) iklim değişikliği ile mü-
gereken standartlar olarak karşımıza çıkacaktır. cadele, (8) diplomasi ve (9) bilinçlendirme faaliyetleri ana
Bunların da ötesinde, dünyada yaşanmakta olan bu başlıkları yer alıyor. Eylem Planı’nda, Plan’ın yayımlandı-
dönüşüm neticesinde, özellikle uluslararası şirketlerin ğı 2021 yılı 3. çeyreğinden itibaren 2027 yılına kadar uza-
faaliyetlerini ve değer zincirlerini karbondan arındırmak, nan takvimlerde hayata geçirilecek eylemler yer alırken;
yüzde 100 yenilenebilir enerji kullanmak gibi hedefler takvimlerin belirlenmesinde, sürecin mümkün olduğu
belirlediğini görüyoruz. Bunların neticesinde, AB mev- ölçüde AB’ye paralel bir şekilde yürütülmesini sağlama
KobiEfor (\OÖO